Bùng nổ thị trường xe 175 cc

Hơn 45 triệu chiếc xe máy đang lưu thông khiến thị trường xe máy Việt Nam đang tiến gần tới điểm bão hòa nhưng vẫn là đại dương xanh với dòng môtô phân phối lớn. Lần lượt các hãng môtô lớn trên thế giới đang cố gắng xác lập vị trí ở thị trường tiềm năng như Việt Nam, quốc gia sử dụng xe máy nhiều thứ 2 Đông Nam Á, chỉ sau Indonesia.

Có thể nói xe máy là phương tiện thiết yếu của người dân Việt Nam, trong khi môtô là phương tiện có tính chất tiêu khiển nhiều hơn là sử dụng hằng ngày. Tầng lớp trung lưu trong nền kinh tế tăng nhanh đi cùng với nhu cầu sở hữu chiếc mô tô để giải trí, đặc biệt là những người đã sở hữu ôtô cũng ngày càng mở rộng.

Trước đây, các nhà nhập khẩu tự do phân phối dòng xe này, còn hiện nay, nhiều hãng sản xuất đã chỉ định đại lý nhập khẩu độc quyền. Sau showroom chính thức của Ducati khai trương vào năm 2009, lần lượt các nhà sản xuất môtô lớn trên thế giới cũng giới thiệu đại diện chính thức ở thị trường Việt Nam.

Mới đây, Công ty Thương mại Sapa được chỉ định là đại lý phân phối cho hãng xe KTM. Sapa cũng đồng thời là nhà phân phối cho nhãn xe Piaggio tại thị trường Việt Nam. Hồi đầu năm, công ty này cũng tính nhập khẩu môtô Ý về nhưng đến gần cuối năm mới công bố trở thành đại lý của dòng xe từ nước Áo. Thực ra, KTM đã có mặt tại thị trường Việt Nam thông qua nhà nhập khẩu Cường Uy vào năm 2013. Năm ngoái, nhà nhập khẩu này quyết định chuyển hẳn sang nhập khẩu dòng xe Kawasaki đến từ Nhật.

Sau châu Âu và châu Á, 2 thương hiệu Mỹ là Indian Motorcycle và Victory Motorcycles cũng thành lập showroom vào tháng 4, dưới tên nhà nhập khẩu Trần Mah. Với giá từ 600 triệu đồng mỗi chiếc, đây là 2 thương hiệu phổ biến ở Mỹ, bên cạnh dòng xe quen thuộc Harley-Davidson. Tháng 7.2015, Harley-Davidson tiếp tục khai trương đại lý thứ 2 tại Hà Nội với quy mô lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Dự kiến, trong quý III/2016, thương hiệu xe Mỹ sẽ khai trương đại lý chính hãng thứ 3 tại thành phố Đà Nẵng. Ngay cả Piaggio cũng không bỏ qua thị trường môtô khi giới thiệu cùng lúc 2 thương hiệu xe phân khối lớn nổi tiếng Moto Guzzi và Aprilia với 8 mẫu xe mới tại thị trường Việt Nam.

Đầu năm nay, Honda đã ngỏ ý nhập khẩu môtô nguyên chiếc. Yamaha cũng bắt đầu nhập khẩu dòng mô tô dưới 175 cc. Mặc dù tiên phong làm showroom chính hãng đầu tiên với nhiều dòng sản phẩm nhập khẩu từ Nhật, nhưng sản phẩm của Suzuki không mấy được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam. Thay vào đó, Suzuki nhập khẩu linh kiện về lắp ráp dòng môtô phân khối nhỏ (động cơ dưới 175 cc) từ năm 2012, nhưng nay cũng đã dừng sản xuất.

Vì sao thị trường môtô phân khối lớn ở Việt Nam ngày càng được để ý nhiều hơn? Theo ông Julian Legazpi, Giám đốc Điều hành KTM Sportmotorcycle khu vực Đông Nam Á, thị trường môtô phân khối lớn ở Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng, khi tỉ lệ sở hữu môtô của Việt Nam chỉ mới khoảng 0,05%, trong khi mức trung bình ở khu vực là 10%. Tương tự, ông Jacky Chen, Giám đốc Khu vực Đông Nam Á của Benelli, cho rằng môtô chính là thị trường ngách mới trong khi thị trường xe máy phổ thông đã bão hòa.

Tuy nhiên, một lý do quan trọng khiến thị trường môtô bùng nổ phải kể đến quy định cấp phép rộng rãi giấy phép lái xe hạng A2 cho người điều khiển môtô có động cơ 175 cc trở lên. Trước đó, đây được xem là giới hạn gắt gao đối với người muốn sở hữu xe phân khối lớn.

Tỉ lệ sở hữu môtô của Việt Nam khoảng 0,05%, so với mức trung bình 10% của khu vực. Ảnh: Sơn Phạm

Sau những nới lỏng quản lý, số lượng xe phân khối lớn đã tăng lên đáng kể. Theo Cục Cảnh sát Giao thông, tính đến tháng 4.2015, cả nước có 29.140 chiếc mô tô trên 175 cc (trong đó TP.HCM chiếm 48,2%, còn Hà Nội chiếm 13,9%). Tuy nhiên, đó chỉ là con số đăng ký chính thức. Hiện nay, tình trạng xe phân khối lớn không đăng ký, hoặc giả giấy tờ, vẫn chạy trên đường là khá phổ biến. Điều này rất dễ hiểu khi giá các loại xe này chỉ bằng 1/3 so với giá đăng ký chính thức.

Hiện nay, giá vẫn là rào cản lớn đối với thị trường môtô phân khối lớn tại Việt Nam. Ở phân khúc cấp cao, giá xe thấp nhất gần bằng một chiếc ôtô cỡ nhỏ vẫn là cuộc đua của những thương hiệu nổi tiếng như Ducati, BMW hay Harley-Davidson. Mặc dù vậy, thời gian gần đây, giá xe ngày càng hấp dẫn, thậm chí Harley-Davidson còn có chương trình mua xe trả góp hay đổi xe cũ lấy xe mới.

Ducati có nhà máy sản xuất ở Thái Lan, trong khi KTM có những mẫu xe nhập từ Ấn Độ. Mức giá thấp đáng kể phải nói đến Benelli vì hãng này có lợi thế nhờ linh kiện nhập khẩu với mức thuế suất thấp từ Trung Quốc. Hiện nay, Benelli có 4 nhà máy ở Ý, Trung Quốc, Thái Lan và Malaysia. Benelli thậm chí còn có kế hoạch mở nhà máy lắp ráp ở Việt Nam trong tương lai. Một tin vui là mức thuế suất nhập khẩu dự kiến giảm xuống khi Việt Nam gia nhập các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương.

Quản lý môtô trên thực tế vẫn còn gây tranh cãi ở Việt Nam, bởi nhiều lý do như lái xe tốc độ cao dễ gây tai nạn, xe cồng kềnh lấn chiếm lòng đường... Tuy nhiên, với nhu cầu ngày càng cao, chính sách đối với môtô đã cởi mở hơn rất nhiều. Ngoài việc cấp giấy phép lái xe đại trà, môtô còn được thí điểm để đi lên đường cao tốc. Dòng xe phân khối lớn này cũng đã có cơ hội thể hiện với những đường đua hợp pháp mới mở gần đây như HappyLand ở Long An.

Thiên Phong