Kết luận “sau các đợt đại dịch, thị trường thường tăng rất mạnh” là rất sai lầm

Trên đây là nhận định của ông Bùi Văn Huy, Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC).

Trong những ngày đầu năm 2020, dịch bệnh cúm Corona bùng phát ở Vũ Hán, Trung Quốc và lan động ra thành đại dịch trên quy mô toàn cầu. Với một đại dịch toàn cầu nguy hiểm như vậy, tất nhiên mức độ ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế, xã hội sẽ là rất lớn và chưa thể đo lường được hết. 

Biểu đồ thống kê một số dịch bệnh gần đây.

Thị trường chứng khoán đương nhiên sẽ phản ứng tiêu cực và nhiều thị trường mất phương hướng khi rơi vào hoảng loạn. Trong sự hoảng loạn đó, nhiều nhà đầu tư cố tìm lại những dữ kiện lịch sử để có thể tìm cho mình một chỉ dẫn, một hướng để hành động. Tuy nhiên sẽ là rất sai lầm nếu nhìn vào quá khứ sự tác động này vì gần như không có khuôn mẫu nào cho mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán và dịch bệnh.

Một trong những biểu đồ được trích dẫn nhiều nhất trong thời gian qua là biểu đồ thống kê lại diễn biến của chỉ số MSCI World Index và quanh thời điểm bùng phát các dịch bệnh. Theo đó trung bình sau 3 tháng, thị trường chứng khoán toàn cầu tăng 3,08% và sau 6 tháng thị trường sẽ tăng 8,50%. Tuy nhiên theo quan điểm của ông Huy, thống kê này không mang chút gợi ý nào cho thời điểm hiện tại và kết luận “sau các đợt đại dịch, thị trường thường tăng rất mạnh” là cực kỳ sai lầm.

Có 3 ý kiến phản biện được ông Huy đưa ra để giải thích cho quan điểm của mình. 

Thứ nhất, thống kê trên gần như không thể mang tính chất đại diện vì số lượng mẫu quá ít và chịu ảnh hưởng lớn của những trường hợp tăng mạnh như trong giai đoạn H1N1 hoặc bệnh SARS và gần như không có ý nghĩa thống kê.

Thứ hai, không có dịch bệnh nào là giống dịch bệnh nào về cách thức, phạm vi, mức độ ảnh hưởng nên thống kê như trên chỉ có tính chất tham khảo chứ không thể mang đến kết luận gì cho thời điểm hiện tại. Tất cả chúng ta đều không đoán được mức độ thiệt hại và thời gian bệnh cúm Vũ Hán hiện tại còn có thể kéo dài đến bao giờ cho đến khi nó hoàn toàn được dập tắt.

Thứ ba, mức tỷ suất sinh lời thống kê ở trên tính trung bình là dương sau các mùa dịch nhưng đừng quên rằng thế giới từ sau bong bóng dotcom và sau khủng hoảng tài chính toàn cầu đã trải qua các đợt tăng giá rất mạnh. Tương tự là các đại dịch được thống kê trước đó. Tính đến trước dịch cúm Vũ Hán, thị trường chứng khoán Mỹ ung dung trên đỉnh cao mọi thời đại. Do đó không có mối liên tưởng nào giữa tác động của các đại dịch theo hướng tích cực với thị trường sau đó mà đơn giản trong thời gian qua, thị trường toàn cầu đã diến biến quá tốt.

Khi hoảng loạn xảy ra ở phiên đầu tiên, nhiều nhà đầu tư đã nói rằng thị trường đã phản ứng thái quá. Sau đó thị trường rơi thêm hai nhịp nữa. Vậy thế nào là phản ứng thái quá? Thị trường luôn đúng.

Chúng ta nên thừa nhận là chúng ta có rất ít sự chỉ dẫn và gần như lạc lối trong bối cảnh hiện tại trong ngắn hạn. Bạn có dám khẳng định thị trường có ngưng rơi vào ngày mai, có dám nói ngày mai cả thế giới sẽ trở lại như cũ và có ai đó sẽ phát mình ra vắc xin điều chống lại virus cúm Vũ Hán. Đừng lạc quan vì trong ngắn hạn, chúng ta giống nhau, đều không biết gì cả.

Cúm Vũ Hán là một sự kiện kiểu “Thiên Nga Đen”, không ai dự đoán được và không ai lường trước được hậu quả. Giao dịch chứng khoán suy cho cùng là sự cân nhắc đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận, rủi ro thì có thể đo lường được còn sự bất định thì không. Cần lưu ý, hiện tại là sự bất định chứ không phải rủi ro, không thể đo lường được. Do đó với tư duy ngắn hạn, tốt nhất chúng ta nên bình tĩnh đứng ngoài cuộc chơi cho đến khi có nhứng thông tin chắc chắn.

►Đầu tư chứng khoán trong thời dịch viêm phổi cấp do virus corona, những điều mà nhà đầu tư cần lưu ý là gì?