Việt Nam cho tôi cơ hội tốt để phát huy khả năng

Michael Thuan Huynh kể, anh có một tuổi thơ quá buồn và không ít lần rơi nước mắt khi nhớ đến. Mẹ mất khi anh mới 3 tháng tuổi, sau đó là chuỗi ngày sống cùng mẹ kế không mấy hạnh phúc. Năm 14 tuổi, khi đang học lớp 8 tại Mỹ, anh đã đi rửa chén tại các nhà hàng thức ăn nhanh để kiếm tiền sinh sống. Lúc cầm tuần lương đầu tiên, khoảng hơn 50 USD, anh thấy vui nhưng lại rơi nước mắt. “Ở Mỹ, việc vừa đi học đi làm là chuyện bình thường, nhưng trong khi các bạn cùng trang lứa đi làm để tiêu pha vào xem phim, chơi game, mua sách thì mục đích của mình là kiếm sống”, Michael nhớ lại.

Anh còn tiết lộ bản thân từng mê cờ bạc, hút thuốc, uống rượu trong những ngày tháng buồn và cô đơn tại Mỹ. “Nhưng bây giờ tôi bỏ hết những tật xấu đó rồi”, Michael nói. Tốt nghiệp ngành kỹ sư điện, đang làm việc tại Mỹ, Michael quyết định về Việt Nam học kinh doanh và làm việc. Gia đình riêng và các anh chị phản đối quyết liệt, nhưng rồi cũng không cản được vì họ biết mỗi khi Michael đã nói là quyết tâm thực hiện bằng được. Năm 2006, vừa làm việc vừa học thêm ngành thương mại tại Đại học RMIT. Hiện tại, anh làm tư vấn đầu tư cho quỹ đầu tư của Hàn Quốc, Hyesung C&C thuộc Tập đoàn Rombus.

Các anh chị phản đối việc trở về Việt Nam, sao anh vẫn ra đi cho bằng được?

Michael Thuan Huynh: Tôi xa quê từ rất nhỏ, ký ức về quê nhà không nhiều nhưng mỗi lần xem tivi thấy cảnh làng quê Việt Nam là có cảm giác bồi hồi. Một lần xem tivi thấy chiếu hình ảnh một người phụ nữ gánh 2 giỏ chôm chôm bước xuống ghe, nhạc nền là một bài dân ca Việt Nam, tự nhiên tôi chảy nước mắt. Hôm sau tôi quyết định nghỉ việc sắp xếp trở về. Thứ nữa, tôi tuy học ngành kỹ sư nhưng đam mê làm kinh doanh từ bé, tôi muốn về đây đi học tiếp và làm kinh doanh ở quê luôn.

Nhiều người khuyên nên đến Mỹ để học làm nhà kinh doanh giỏi. Anh ở Mỹ lại về Việt Nam học kinh doanh?

Michael Thuan Huynh: Muốn làm việc ở đây phải hiểu rõ dân tình. Mà muốn hiểu, chỉ có cách cùng sống với họ. Ba năm qua, tôi không chỉ học trong trường RMIT mà cả ở trường đời. Và tôi về Việt Nam không phải để cưỡi ngựa xem hoa mà để sống và làm việc với người Việt trong môi trường Việt.

Vậy sau 3 năm, anh gặp khó khăn gì không?

Michael Thuan Huynh: Tôi đang trong giai đoạn dung hòa cuộc sống và văn hóa của 2 nước. Đối với Việt Nam bây giờ, tôi không thích nhưng muốn ở. Cái không thích là lối sống xã giao. Mọi người không thích nhưng không nói thẳng ra mà cứ ậm ừ. Nhưng tôi vẫn muốn ở vì bản thân đã xác định nơi đây là cơ hội tốt để phát huy khả năng. Ngoài ra, tôi có tham vọng đầu tư vào một cái gì đó để nâng cấp chất lượng phục vụ. Chính vì chất lượng phục vụ chưa tốt nên mới dẫn đến những thói quen xấu như chen lấn, xô đẩy khi xếp hàng mua sản phẩm, dịch vụ hoặc ở nơi công cộng...

“Cái gì đó” ở đây là gì vậy?

Michael Thuan Huynh: Có thể là chuỗi nhà hàng hoặc quán cà phê theo mô hình nhượng quyền chẳng hạn. Chưa nói trước được vì còn quá sớm. Nhưng nói chung là tôi sẽ làm bất kể cái gì có thể làm để nâng cao chất lượng phục vụ.

Theo anh, để đầu tư thành công tại đây, cần có những điều kiện nào?

Michael Thuan Huynh: Mối quan hệ, tài năng và may mắn. Trong 3 yếu tố trên, xây dựng mối quan hệ chiếm 50%, 45% là tài năng và 5% còn lại là may mắn.

Ba năm qua anh đã đạt được bao nhiêu phần trăm trong xây dựng mối quan hệ? Nên hiểu 2 chữ “quan hệ” như thế nào?

Michael Thuan Huynh: Tôi có được khoảng 20% rồi. Đó là việc kết bạn và chơi với những người có thực lực, có tài năng bằng hoặc hơn mình để mình học hỏi chứ không phải để nhờ cậy giúp đỡ.

Một vài so sánh giữa cuộc sống đời thường ở Mỹ và Việt Nam?

Michael Thuan Huynh: Chỉ xin phép nêu vài nhận xét từ những gì tôi quan sát thấy. Ở đây có thể tự do nuôi đại bàng trong nhà nhưng ở Mỹ thì không thể. Phụ nữ Việt Nam dường như thích kiểm soát người đàn ông họ yêu mà không nghĩ rằng đàn ông cần những khoảng lặng riêng. Điều này là cấm kỵ ở Mỹ, dù là vợ chồng. Người Mỹ sống vội vã nhưng bình tĩnh trong xử lý. Còn ở đây, cuộc sống quá cạnh tranh nên con người làm gì cũng vội vã và đôi khi thiếu bình tĩnh. Nhìn nạn kẹt xe và hàng trăm người ùn ùn chạy lên lề đường để đi thì rõ. Người Việt chuộng hình thức (kể cả nhiều Việt kiều đang sống tại Mỹ), sẵn sàng dốc hết tài sản để mua Mercedes chạy trong khi không có tiền tiêu. Ngược lại, người Mỹ thường có tiền đầy túi để chi tiêu, sinh hoạt nhưng đi xe thường và ăn vận giản dị.

Với giới trẻ 2 nước thì sao?

Michael Thuan Huynh: Giới trẻ Việt Nam chịu ảnh hưởng lớn từ cha mẹ, họ có thể nhận tiền đi học từ cha mẹ và xem đó là điều bình thường. Ở Mỹ, con nhà giàu hay nghèo đều đi làm và sống riêng từ 18 tuổi, có khi sớm hơn. Giới trẻ Mỹ xem sự độc lập, quyết định tương lai là việc của mình, không ai có quyền can thiệp. Người cha người mẹ ở Mỹ giáo dục và trở thành bạn của con nhưng khoảng cách giữa họ với con cái rất rạch ròi.

Nếu có một số tiền lớn để đầu tư vào Việt Nam bây giờ, anh sẽ chọn lĩnh vực nào?

Michael Thuan Huynh: Tôi sẽ đầu tư vào sản xuất công nghiệp. Làm gia công và xuất thô không thể giúp tổng sản phẩm quốc nội tăng cao. Việt Nam kêu gọi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) nhưng khi nhà đầu tư vào đây sản xuất, xây dựng, họ vẫn phải nhập nguyên liệu và công nghệ. Điều này có nghĩa là gì, nguồn vốn FDI vẫn chảy ra nước ngoài chứ trong nước hầu như không được hưởng lợi gì.

Một vài chia sẻ về quỹ đầu tư của Hàn Quốc mà anh đang làm việc?

Michael Thuan Huynh: Chúng tôi đầu tư vào một số hạ tầng cơ sở và có khu nghỉ mát ở Phú Quốc nhưng chưa có gì mới để chia sẻ. Ngoài ra, chúng tôi cũng đầu tư vào lĩnh vực may mặc, thời trang…

Michael Thuan Huynh Quê cha ở Bến Tre, mẹ ở Sài Gòn 2001: Cùng gia đình sang Mỹ 2002: Lần đầu tiên về Việt Nam 2004: Tốt nghiệp kỹ sư kỹ thuật, Đại học Lowell Massachusetts 2006 đến nay: học và làm việc tại TP.HCM Từng làm Trưởng Phòng Kinh doanh nhượng quyền thương mại tại Công ty Nail Port (Mỹ). Hiện làm tư vấn đầu tư cho Quỹ Hyesung (thuộc Tập đoàn Rombus) của Hàn Quốc