Công ty nào sẽ theo gót Chứng khoán Âu Việt?

Năm 2012, thị trường chứng kiến nhiều công ty chứng khoán lũ lượt xin rútnghiệp vụ, hoặc bị buộc bỏ hoạt động do không đáp ứng yêu cầu về tài chính. Thay vìhoạt động với cả 4 nghiệp vụ là tư vấn, phát hành, bảo lãnh và môi giới, nhiều côngty thậm chí không còn sàn giao dịch, chỉ tồn tại như một doanh nghiệp tư vấn.

Nếu như công ty Chứng khoán SaigonBank Berjaya đã thông báo lấy ý kiến cổ đôngbằng văn bản để rút bớt nghiệp vụ bảo lãnh phát hành chứng khoán thì công ty chứng khoán Viễn Đông(VDSE) cũng thông báo rút nghiệp vụ tự doanh chứng khoán từ ngày 19/11/2012. Trước đó, Chứngkhoán Âu Việt, Chứng khoán Sao Việt cũng tự nguyện rút nghiệp vụ từ giữa năm 2012.

Rút nghiệp vụ môi giới không hẳn là "lời kết" cho một công ty chứngkhoán, vì đây có thể là cách thức tồn tại trong khó khăn nhất thời.

Ngoài những trường hợp tự động rút nghiệp vụ, không ít các doanhnghiệp bị bắt buộc bỏ hoạt động môi giới như Chứng khoán Trường Sơn, Đông Dương vàChứng khoán Hà Nội do khó khăn tài chính, không đủ tiêu chuẩn giao dịch. Ngoài ra,Chứng khoán SME cũng phải rời hẳn thị trường vì hàng loạt bê bối về "lừa đảo, chiếmđoạt tài sản".

Vào tháng 8/2012, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã ra quyết định đặt 7 côngty chứng khoán vào diện kiểm soát đặc biệt (công ty Chứng khoán Cao Su, Vina, Hà Nội, Trường Sơn,Đà Nẵng, Mê Kông, và Công nghiệp và Thương mại Việt Nam).

Thậm chí công ty Chứng khoán Nam An (NASC) ghi nhận năm lỗ thứ 5 liên tiếpkhi doanh thu các mảng tư vấn, tự doanh, môi giới mang lại cho doanh nghiệp chưa đầy 1 tỷđồng. Năm 2012, NASC lỗ 2,5 tỷ đồng, giảm 1,82 tỷ đồng, lũy kế cả năm âm 71 tỷ đồng. Đâycũng là công ty chứng khoán duy nhất chưa từng lãi kể từ khi thành lập đến nay.

Tuy nhiên, dù bị rút nghiệp vụ, hoạt động rơi vào trạng thái tê liệt,thậm chí không có cả văn phòng để hoạt động, những công ty chứng khoán này chưa từngtuyên bố phá sản. Theo một chuyên gia chứng khoán, môi giới là nghiệp vụ đặc trưng củacông ty chứng khoán, trong khi những mảng khác như tư vấn, tự doanh thì nhiều loại hìnhdoanh nghiệp khác cũng có thể làm được. "Nghiệp vụ môi giới là 'linh hồn' của công tychứng khoán. Vì vậy, việc rút nghiệp vụ môi giới, công ty chứng khoán về bản chất đã khôngcòn là chính mình nữa", ông này nói.

Mới đây, thị trường mới đón nhận tin sốc khi một công ty chứng khoáncông khai xem xét quyết định giải thể doanh nghiệp, thậm chí đã tính những bướcđi để việc giải thể hạn chế được tối đa thiệt hại cho nhà đầu tư. Chủ tịch công tynày, ông Đoàn Đức Vịnh, cũng không ngần ngại khi chia sẻ với báo giới rằng sở dĩ côngty không thể lãi vì "không thể nào cạnh tranh vững mạnh với các công ty chứng khoán lớn cónhiều chiêu trò được".

Lỗ lũy kế hơn 150 tỷ đồng, trở thành trường hợp đầu tiên tuyên bố giảithể trong bối cảnh nhiều công ty chứng khoán khác thậm chí còn lỗ nặng hơn vẫn chưachịu từ bỏ thị trường, Chủ tịch AVS cho biết bản thân đã quá mệt mỏi và không cònhào hứng với chứng khoán. "Thị trường chứng khoán Việt Nam quá nhỏ bé mà có tới 105công ty hoạt động... đối với các công ty chứng khoán nhỏ, thua lỗ kéo dài, việc giải thể côngty không phải là ý kiến tồi".

Tuy nhiên, không phải công ty nào khi vướng kiếm doát đặc biệt hay thua lỗđều rơi vào vòng xoáy khó khăn. Đơn cử như Chứng khoán Golden Bridge Việt Nam. Sau khi bịkiểm soát đặc biệt, đình chỉ hoạt động rồi bị điều tra thao túng giá chứng khoán,công ty này vẫn trụ lại trong ngành với lợi nhuận tính đến quý III/2012 là gần 3 tỷđồng, chủ yếu đến từ mảng tự doanh. Thậm chí, sau 6 năm thua lỗ liên tục, tổng vốn từ60 tỷ đồng chỉ còn chưa đầy 10 tỷ đồng (tính đến hết quý II/2012), quý IV/2012, công tyCổ phần Chứng khoán Tầm Nhìn bất ngờ hồi sinh khi có trong top 10 thị phần môi giớicủa sàn TP.HCM.

Tín hiệu từ những phiên đầu tiên của năm 2013 dường như đã khả quan hơncho ngành chứng khoán khi khối lượng giao dịch trên hai sàn tăng vọt, trung bình khoảng2.000 tỷ/phiên, gấp hơn 5 lần giá trị giao dịch của tháng 11/2012, cùng với những biện pháphỗ trợ như tăng biên độ giao dịch, giảm phí lưu ký... từ phía cơ quan quản lý. Điều nàycó thể khiến lợi nhuận quý 1/2013 của các công ty chứng khoán "dễ thở" hơn, đặc biệt là mảngmôi giới, dù theo một chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán, các sàn giao dịch có đủsức kéo dài chuỗi thăng hoa hay không còn phụ thuộc vào khả năng "ngấm" chính sách củathị trường.