Vụ cháy bí ẩn cơ sở hạt nhân Iran

Hôm qua ngày 5.7, một quan chức Iran cho biết, vụ hỏa hoạn xảy ra tại cơ sở hạt nhân Natanz của Iran đã gây ra thiệt hại đáng kể, có thể làm chậm sự phát triển của máy ly tâm tiên tiến.

Phát ngôn viên của Tổ chức Năng lượng nguyên tử của Iran - ông Behrouz Kamalvandi, cho biết, không ai bị thương trong vụ cháy bí ẩn này diễn ra hôm 2.7. Tuy nhiên, nguyên nhân vụ cháy tại vẫn chưa được công bố.

Một số quan chức Iran cho biết, nguyên nhân có thể là do phá hoại mạng. Iran cảnh báo, chính quyền Tehran sẽ trả đũa bất kỳ quốc gia nào thực hiện các cuộc tấn công như vậy.

Phát ngôn viên của cơ quan hạt nhân Iran - ông Behrouz Kamalvandi cho biết, trung tâm này được bắt đầu xây dựng vào năm 2013 và khánh thành vào năm 2018.

Cơ sở hạt nhân Natanz là cơ sở làm giàu uranium chính của Iran. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết, Iran đang làm giàu uranium với độ tinh khiết khoảng 4,5%, cao hơn mức quy định trong thỏa thuận hạt nhân nhưng thấp hơn nhiều so với mức 90% để thành vũ khí hạt nhân.

Địa điểm làm giàu uranium Natanz, phần lớn nằm dưới lòng đất, là một trong một số cơ sở của Iran được giám sát bởi IAEA, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc.

Ông Kamalvandi chia sẻ: “Máy ly tâm tiên tiến hơn dự kiến được lắp ráp ở đó”. Thiệt hại “có thể làm chậm trễ việc phát triển và sản xuất máy ly tâm tiên tiến trong trung hạn”.

Trung tâm này đã không hoạt động hết công suất do những hạn chế từ thỏa thuận hạt nhân của Tehran năm 2015. Iran bắt đầu thử nghiệm các mô hình máy ly tâm tiên tiến sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận vào năm 2018.

Iran sẽ thay thế tòa nhà bị hư hỏng bằng một tòa nhà lớn hơn có thiết bị tiên tiến hơn. Vụ việc đã gây ra thiệt hại đáng kể, nhưng không có thương vong. IAEA cho biết, vị trí của vụ cháy không chứa vật liệu hạt nhân và không có thanh tra viên nào có mặt tại thời điểm đó.

Việc chấm dứt lệnh cấm vũ khí "không thể tách rời" khỏi thỏa thuận hạt nhân.

Nhưng chính quyền Tehran đã giảm dần các cam kết của mình đối với hiệp định kể từ khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận vào năm 2018 và áp dụng lại các biện pháp trừng phạt đã tăng cường làm tổn hại nền kinh tế Iran.

Iran từ lâu đã khẳng định chương trình hạt nhân của mình là vì mục đích hòa bình.

Vụ hỏa hoạn ở cơ sở hạt nhân Natanz xảy ra chưa đầy một tuần sau một vụ nổ ở khu vực phía Đông của Tehran. Các nhà phân tích tin rằng, nơi đây có một hệ thống đường hầm ngầm và các địa điểm sản xuất tên lửa.

Việc phá hủy một cơ sở lắp ráp máy ly tâm có thể ảnh hưởng đến khả năng làm giàu lượng uranium lớn hơn một cách nhanh chóng của Iran. Mà đây lại là một mục tiêu của cả Mỹ và Israel.

Vụ việc khiến không ít người liên tưởng đến kẻ chủ mưu đằng sau sự cố này là chính quyền Trump. Cách đây 10 năm, vụ virus máy tính Stuxnet, được cho là do Mỹ và Israel phát triển, đã được phát hiện sau khi nó được sử dụng để tấn công Natanz.

Có thể bạn quan tâm: 

► Tại sao Iran ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Donald Trump?

Nguồn Aljazeera