Việt Nam đang đứng ở vị trí nào trong chu kỳ kinh tế toàn cầu?

Bài viết được thuật lại từ cuộc trò chuyện của BTV Mùi Khánh Ly và ông Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Cao cấp, Đại học Bristol, Anh tại Talkshow Phố Tài Chính. 

Một chu kỳ kinh tế sẽ diễn ra như thế nào và ảnh hưởng ra sao đến thị trường chứng khoán?

Chúng ta có thể thấy hầu như các thị trường chứng khoán vận động đi theo chu kỳ kinh tế. Nhưng mà khi chu kỳ kinh tế đi đến một điểm nào đó, nó sẽ tạo ra lạm phát và khi lạm phát quá cao thì tạo ra nhiều bất ổn ở mặt vĩ mô cho các nước. Các Ngân hàng Trung ương họ buộc phải tăng lãi suất và khi họ rút tiền về thì sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến dòng tiền có thể đổ vào thị trường cổ phiếu và thị trường chứng khoán nói chung. Như vậy chúng ta thấy mối liên hệ chủ yếu là về bơm và rút vốn trong nền kinh tế của Ngân hàng Trung ương cũng như là yếu tố lạm phát và yếu tố tăng trưởng kinh tế.

Một số người họ so sánh chu kỳ kinh tế hiện nay với giai đoạn mà cú sốc dầu mỏ dẫn đến lạm phát cao của những năm 1970 và thị trường giảm khoảng hơn 48%. Nếu so với giai đoạn đó thì hiện nay ví dụ ở Mỹ thì thị trường cũng sụt giảm khoảng hơn 30% và thị trường cổ phiếu Việt Nam cũng đã giảm nhiều. 

Ông Hồ Quốc Tuấn ở Talkshow Phố Tài Chính. Ảnh chụp màn hình.

Tuy nhiên, sự khác biệt ở chu kỳ này là các ngân hàng đã tiến hành chủ động và có lộ trình rõ ràng, từ từ. Cho nên tôi nghĩ là đối với nền kinh tế thì cú sốc này nó nhẹ hơn và chu kỳ này là một chu kỳ ít nhiều đoán trước được bởi vì lạm phát quá cao. Tôi kỳ vọng là giai đoạn khó khăn nhất của nền kinh tế là giai đoạn vào cuối quý IV/2022 và giai đoạn đầu của năm 2023 khi mà Ngân hàng Trung ương họ không cần siết tiền tệ quá nhiều, nền kinh tế nó sẽ vận hành được tốt hơn, đồng thời cũng tạo ra nguồn vốn cho thị trường chứng khoán được vận hành suôn sẻ hơn.

Hiện nay kinh tế toàn cầu và Việt Nam đang đứng ở vị trí nào của một chu kỳ kinh tế?

Đợt suy thoái này tương đối kéo dài nhưng cũng không ai dùng một từ là “nặng”, họ dùng một từ đó là “mức trung bình” hoặc là “suy thoái nhẹ”. Nguyên nhân là bởi vì thị trường lao động hiện nay vẫn rất tốt, tỉ lệ thất nghiệp thấp. Như vậy, người dân họ gặp khó khăn hơn nhưng họ vẫn có nguồn tiền để mà chống chịu với diễn biến xấu của nền kinh tế. 

Yếu tố thứ hai là vì khi FED tăng lãi suất nhanh nhưng mà đến cuối con đường tăng lãi suất thì họ sẽ không tăng nữa và thậm chí hiện nay là có một số giao dịch future (tương lai) cho thấy dự đoán FED sẽ phải cắt lãi suất trong năm sau và nếu như vậy chu kỳ kinh tế có thể kéo dài ngắn hơn 12 tháng. 

Khía cạnh ở Việt Nam đó là một câu chuyện khác, chúng ta có tăng trưởng kinh tế cao, chúng ta có khó khăn hơn nhưng chúng ta vẫn có tăng trưởng xuất khẩu. Và một yếu tố nữa đến từ Trung Quốc, trước đây họ thực hiện chính sách zero COVID, là một giai đoạn mà họ xiết chặt chi tiêu, khi họ mở cửa trở lại, chi tiêu có thể tăng lên, và  đó cũng là một tấm nệm về tiêu dùng. 

Thị trường chứng khoán sẽ đi theo hướng nào sau những diễn biến của nền kinh tế kể trên?

Tôi có nói chuyện với một số bạn làm ở các quỹ đầu tư trên thế giới. Vấn đề là hiện nay tiền mặt trên thị trường ở mức cao nhất lịch sử trong vòng khoảng hơn 15 năm trở lại đây ở các quỹ đầu tư. Điều này có nghĩa là có một lượng tiền rất lớn đang sẵn sàng đầu tư vào thị trường. 

Đa số mọi người đều đồng ý là chúng ta đang ở rất gần đáy rồi, nếu một đợt sụt giảm nữa thì có thể sụt giảm 10-15% nữa thôi đối với thị trường toàn cầu chứ không thể sụt giảm hơn được nữa. Tại vì lượng tiền mặt nó đã quá lớn  và dư địa về vĩ mô, dư địa về nhiều yếu tố giúp chúng ta  chống chịu cho đến giai đoạn xấu nhất của nền kinh tế và sau đó nó sẽ có những yếu tố lạc quan hơn, thị trường cổ phiếu sẽ phát triển mạnh trở lại.

Quá trình phân bổ vốn của các quỹ đầu tư hiện nay đi vào phòng thủ trước và có thể phân chia vào nhóm cổ tức tốt hoặc là mức định giá hợp lý, có những xu thế tốt về mặt lợi nhuận. Ví dụ về chuyển đổi số, về cung cấp phần mềm, xuất khẩu phần mềm, những cổ phiếu về hàng tiêu dùng thiết yếu thì lợi nhuận của họ vẫn ổn định và trả cổ tức tốt. Khi nào dòng tiền tín dụng có dấu hiệu đi qua khỏi giai đoạn tín dụng siết chặt, chắc chắn cổ phiếu sẽ tăng lên.

Có thể bạn quan tâm 

Lãi suất tiết kiệm tiếp tục tăng cao