Chân dung Thủ tướng mới của Malaysia

→Lão tướng 92 tuổi Mahathir Mohamad sẽ lại là Thủ tướng Malaysia

Trong một cuộc phỏng vấn với CNN, ông Mahathir nói rằng việc ông tham gia tranh cử là “điều mà tôi phải làm”. “Tôi không thể chấp nhận nhìn đất nước bị hủy hoại bởi những kẻ ích kỷ chỉ nghĩ cho bản thân, những kẻ đi đánh cắp tiền của công”, ông nói.

Ông Mahathir đang nói về bê bối biển thủ công quỹ hơn 3,5 tỉ USD từ công ty đầu tư quốc gia 1MDB của Malaysia do nhiều giám đốc cấp cao của công ty tiến hành dưới thời ông Najib Razak.

Gia cảnh ông Mahathir Mohamed

ng Mahathir Mohamed xuất thân từ một gia đình giáo viên tại vùng nông thôn Malaysia. Khi lớn lên, ông đã quyết định theo đuổi ngành Y tại Đại học Y King Edward VII Singapore, nay là Đại học Quốc gia Singapore.

Ngày 15/9/1978, ông được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Giáo dục Malayia, và chính thức trở thành Thủ tướng thứ 4 của Malaysia vào ngày 16/7/1981.

Trong suốt 22 năm cầm quyền từ 1981 đến 2003, ông Mahathir đã có công lớn trong việc giúp đất nước Malaysia phát triển như ngày nay. Ông đặc biệt chú trọng đến sự phát triển của các ngành công nghệ cao và đây là nền tảng để biến Malaysia trở thành quốc gia xuất khẩu điện tử đứng hàng thứ 17 trên thế giới. Chính sách của ông trong lĩnh vực kinh tế cũng đã giúp Malaysia ít bị ảnh hưởng vì khủng hoảng so với các nước láng giềng.

Di sản mà ông Mahathir để lại bao gồm tòa tháp đôi cao 88 tầng ở Kuala Lumpur, thủ đô hành chính Putrajaya xa hoa của Malaysia, một loạt các đường cao tốc 6 làn xe và một ngành công nghiệp xe hơi lớn mạnh.

Ngày 31/10/2003, ông Mahathir từ chức và chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm là Cựu Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Abdullah Ahmad Badawi. Sau đó, ông tham gia vào Chính phủ với vai trò cố vấn cho nhiều tập đoàn đa quốc gia của Malaysia như Petronas và Malaysia Proton. Dù vậy, vị cựu Thủ tướng Malaysia này vẫn có tiếng nói rất lớn trong chính trường Malaysia.

Vị lãnh đạo đanh thép

Là người đứng đầu trước đây của liên minh Barisan Nasional, ông Mahathir đã giữ chức vụ Thủ tướng Malaysia trong 22 năm trước khi nghỉ hưu vào năm 2003. Từng là một bác sĩ, ông được công chúng đặt cho biệt danh là “Dr.M”.

Ông gia nhập Tổ chức Dân tộc Mã Lai Thống nhất (UNMO) vào năm 1946, khoảng hơn một thập kỷ trước khi Malaysia tuyên bố độc lập khỏi Anh. UNMO sau đó trở thành chính đảng lớn trong liên minh chính trị Barisan Nasional. Ông được bầu làm Thủ tướng vào năm 1981 và giữ chức cho đến tháng 10/2003 để nhường vị trí cho ông Abdullah Ahmad Badawi.

Sau khi nghỉ hưu, ông Mahathir đã liên tục chỉ trích ông Abdullah và đến khi ông Najib nắm quyền, những lời chỉ trích của ông ngày càng trở nên gay gắt.

Trong thời gian nắm quyền, ông Mahathir đã có những chính sách cứng rắn và sẵn sàng đánh bật các đối thủ chính trị và những người chỉ trích chính sách của ông. Theo nhà nghiên cứu Yang Razali Kassim, nhiều vấn đề trong chính trị Malaysia hiện nay mà ông Mahathir và các đồng minh lên án trong chiến dịch nhằm đánh bại ông Najib thực tế đều do chính ông Mahathir gây ra.

“Thật bất ngờ khi người đã nghiền nát đối thủ chính trị của mình khi còn nắm quyền giờ đây sau khi đã nghỉ hưu lại trở thành người đứng đầu không chính thức của một phong trào nổi dậy của nhân dân”, ông Kassim nhận định.

Tương lai mờ mịt

Đối với ông Mahathir và ông Anwar, cuộc bầu cử này nhiều khả năng sẽ là cơ hội cuối cùng. Việc ông Anwar trở thành Thủ tướng sau khi ông Mahathir đắc cử là điều mà vài tháng trước không ai có thể nghĩ đến, song vào lúc này nó đã trở thành hiện thực.

Nhiều khả năng Malaysia sẽ trải qua nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần và nhiều tháng trong sự bất an, khi một liên hiệp các đảng phái mới được thiết lập và hiện vẫn chưa rõ ông Mahathir sẽ nhường chức cho ông Anwar hay một chính trị gia khác như thế nào.

“Vấn đề trước mắt hiện nay đó là liệu ông Mahathir có thực sự sẽ nhường lại vị trí Thủ tướng của mình cho ông Anwar như đã hứa hay không”, bà Fung Siu, giám đốc phụ trách khu vực Châu Á của Công ty nghiên cứu và phân tích Economist Intelligence Unit cho biết.

Bà cho hay theo hệ thống chính trị của Malaysia hiện tại, cho dù được ân xá, ông Anwar vẫn phải giành được một ghế trong Quốc hội trước khi nhậm chức. Thêm vào đó, “sự thay đổi ở cấp độ lãnh đạo sẽ khiến thị trường tài chính bất ổn, đặc biệt là khi quá trình này kéo dài quá mức”.

Nguồn Tổng hợp