Bảo vệ rừng Đông Nam Á: Hướng tới phát triển bền vững và bảo vệ môi trường

Đông Nam Á là vùng đất phong phú với hệ sinh thái rừng nhiệt đới chiếm tới gần 15% tổng diện tích rừng nhiệt đới trên toàn cầu. Tuy nhiên, mỗi năm, ít nhất 1,2% diện tích rừng này bị tàn phá và mất đi vĩnh viễn. Việc khai thác rừng không kiểm soát dẫn đến gia tăng lượng khí nhà kính nguy hiểm chưa từng có, khiến hơn 400 triệu tấn carbon được thải vào khí quyển hàng năm từ khu vực này. 

“Những con số này là lời nhắc nhở rõ ràng cho chúng ta thấy còn nhiều công việc cần được thực hiện để xây dựng một tương lai bền vững cho rừng”, ông Wai-Chan Chan, Giám đốc Điều hành The Consumer Goods Forum, một mạng lưới toàn cầu của các nhà bán lẻ và nhà sản xuất tập trung vào các tiêu chuẩn ngành và thúc đẩy sự thay đổi tích cực, cho biết.

Phát triển kinh tế bền vững trong và xung quanh khu vực rừng có thể mang lại sự phát triển lâu dài cho các công ty địa phương và các thương hiệu quốc tế dựa trên chuỗi cung ứng tại Đông Nam Á. Đối với các doanh nghiệp, cách tiến xa hơn là thay đổi nguồn cung các mặt hàng quan trọng như dầu cọ, đậu nành và thịt bò, cũng như giấy, bột giấy và bao bì sợi.

Hợp tác và hỗ trợ chuỗi cung ứng

Mặc dù đây là một thách thức toàn cầu phức tạp và là trách nhiệm chung của nhiều bên liên quan, nhưng mỗi doanh nghiệp liên quan đến rừng đều có vai trò quan trọng và cần phải thực hiện phần của mình. Qua việc hợp tác với các công ty sản phẩm tiêu dùng, Liên minh Rừng Tích cực của Diễn đàn Hàng tiêu dùng đã đang phát triển các phương pháp tiếp cận dựa trên bằng chứng nhằm xây dựng chiến lược chuỗi cung ứng tránh phá rừng và chuyển đổi đất rừng.

Bước đầu tiên mà các công ty hoạt động tại Đông Nam Á có thể thực hiện là thực hiện chính sách chống lại việc phá rừng và chuyển đổi đất do hàng hóa gây ra. Để làm được điều này, tất cả các doanh nghiệp nên tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc của chuỗi cung ứng của mình để hiểu rõ vị trí nào có nguy cơ phá rừng, chuyển đổi đất và vi phạm nhân quyền. Đồng thời, cần đồng bộ hóa chính sách và kế hoạch hành động có thời hạn nhằm cân bằng sản xuất với phát triển kinh tế bền vững, cải thiện sinh kế địa phương và giảm thiểu khủng hoảng khí hậu để đạt được sản xuất hàng hóa "tích cực với rừng".

Tại các tỉnh Aceh và Bắc Sumatra của Indonesia, các khu vực quan trọng cho sản xuất và thu mua dầu cọ, có rất nhiều bên liên quan và sáng kiến đã làm gia tăng nguy cơ phân mảnh nỗ lực hướng tới sản xuất bền vững, cải thiện sinh kế và bảo tồn.

Hỗ trợ người nông dân và cộng đồng địa phương

Ở những vùng này, các thành viên của Diễn đàn Hàng tiêu dùng như Danone, Mondelez International, PepsiCo và Unilever đã hợp tác với Liên minh Sinh kế Bền vững, một nền tảng địa phương kết nối các quan chức cấp huyện và cấp tỉnh, các bên trong ngành công nghiệp, nông dân, cộng đồng và các tổ chức xã hội dân sự để xây dựng môi trường học hỏi lẫn nhau, phát triển kiến thức sản phẩm và điều chỉnh ưu tiên phát triển bền vững cho cảnh quan dầu cọ.

Chương trình Smallholder Hub tại huyện Aceh Singkil, Indonesia là một ví dụ minh họa cho việc các công ty có thể hỗ trợ người nông dân trong chuỗi cung ứng. Ảnh: Nikkei Asia.

“Đối với cấp độ chuỗi cung ứng, các công ty thường yêu cầu các nhà cung cấp giải quyết vấn đề phá rừng, nhưng sau đó lại không hỗ trợ họ bằng các hướng dẫn, đào tạo và công cụ đo lường để đạt được mục tiêu này. Tuy nhiên, việc xóa bỏ nạn phá rừng có thể được thực hiện từ toàn bộ chuỗi giá trị chỉ với sự giúp đỡ của các nhà cung cấp như vậy”, ông Wai-Chan Chan nói.

Chương trình Smallholder Hub tại huyện Aceh Singkil, Indonesia là một ví dụ minh họa cho việc các công ty có thể hỗ trợ người nông dân trong chuỗi cung ứng của mình. Chương trình này đã giúp nông dân nhỏ trong hệ sinh thái Leuser, một khu vực quan trọng với 2,6 triệu hecta rừng mưa nhiệt đới Sumatran, được tham gia vào chuỗi cung ứng dầu cọ bền vững.

Bên cạnh những người nông dân nhỏ, người dân bản địa và cộng đồng địa phương cũng là những bên liên quan quan trọng trong rừng nhiệt đới. Các công ty cần hỗ trợ và tôn trọng cuộc sống và sinh kế của người dân bản địa và cộng đồng địa phương bị đe dọa bởi việc phá rừng và chuyển đổi đất. Để làm được điều này, các công ty nên làm việc chặt chẽ với các tổ chức địa phương và chính phủ để giúp bảo vệ cộng đồng rừng, đất đai, văn hóa và lối sống của họ.

Tại bang Sabah, Malaysia, các thương hiệu hàng tiêu dùng danh tiếng như Colgate Palmolive, Nestle và Reckitt đang hợp tác với Earthworm Foundation để hỗ trợ sinh kế và khả năng phục hồi của các cộng đồng sống dựa vào rừng liên quan đến chuỗi cung ứng của họ.

Với trọng tâm là tôn trọng quyền của người lao động và trẻ em, sáng kiến này đang giúp nhiều nông dân nhỏ trở thành nhà cung cấp cho các nhà sản xuất dầu cọ, đồng thời bảo vệ các quần thể voi địa phương bằng việc theo dõi chặt chẽ hoạt động di chuyển của chúng, từ đó có thể tiến hành di dời vào các khu bảo tồn rừng khi cần thiết.

Ngày nay, người tiêu dùng và nhà đầu tư ngày càng đặt kỳ vọng vào thông tin về hồ sơ môi trường, xã hội và quản trị của các công ty. Đồng thời, các quy định và luật pháp ngày càng yêu cầu các công ty báo cáo dữ liệu này, với Singapore là một ví dụ tiên phong tại khu vực Đông Nam Á. Chỉ thông qua sự minh bạch và cởi mở, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp mới có thể hiểu rõ quy mô của tình hình và xác định chính xác các khu vực cần phải hành động ngay lập tức.

Theo ông Wai-Chan Chan, việc bảo vệ và tái sinh rừng Đông Nam Á, đồng thời bảo vệ cư dân, hệ sinh thái và các loài động vật hoang dã độc đáo trong vùng, sẽ góp phần quan trọng trong việc đảm bảo vùng này có đủ cây xanh để hấp thụ carbon dioxide, đồng thời mang lại quyền lợi cho những cộng đồng gặp khó khăn và khôi phục cân bằng sinh thái toàn cầu.

Để có một tương lai tích cực cho rừng, nơi con người và hành tinh cùng phát triển, các công ty cần phải khẩn trương nâng cấp chuỗi cung ứng và nguồn cung cấp nguyên liệu thô của mình, để làm cho chúng bền vững hơn, đạo đức hơn và đáng tin cậy hơn.

Một cách để thể hiện vai trò lãnh đạo doanh nghiệp trong vấn đề quan trọng này là đưa ra các cam kết cụ thể, sau đó hợp tác chặt chẽ với các đồng nghiệp, chính phủ, các bên liên quan và người dân địa phương để tạo ra sự thay đổi tích cực và mang tính chuyển đổi.

“Khi cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng trầm trọng và môi trường tự nhiên của Đông Nam Á có nguy cơ sụp đổ, mỗi doanh nghiệp phải đứng lên và hành động. Thực tế là sự thành công bền vững của mỗi doanh nghiệp phụ thuộc vào sức khỏe bền vững của hành tinh chúng ta. Và điều này, lúc nào cũng phụ thuộc vào sự tồn tại của rừng trên thế giới”, ông Wai-Chan Chan nói.

Có thể bạn quan tâm:

Các đồng tiền châu Á trước áp lực lớn của USD

Nguồn Nikkei Asia