Châu Á thiết lập lộ trình khử carbon mạnh mẽ để chuyển đổi xanh

Rủi  ro và cơ hội  của châu Á

Hội nghị thượng đỉnh Mở khóa vốn cho phát triển bền vững 2024 được tổ chức vào ngày 12/9 tại Singapore. Với chủ đề "Chuyển đổi châu Á: Huy động tài chính với tốc độ và quy mô", diễn đàn năm nay do Eco-Business tổ chức hợp tác với Sáng kiến ​​Tài chính Chương trình Môi trường của Liên hợp quốc (UNEP FI).

Trong bối cảnh bất ổn địa chính trị và khoảng cách quản trị có thể cản trở hành động vì khí hậu, các diễn giả tại Diễn đàn đã nêu bật những rủi ro và cơ hội mà châu Á sẽ phải đối mặt trong tương lai gần. Ông Ravi Menon, Đại sứ Singapore về Hành động vì Khí hậu và Cố vấn Cấp cao (Ban Thư ký Quốc gia về Biến đổi Khí hậu), cho biết: “Nếu lượng khí thải ở châu Á không giảm, hậu quả sẽ là biến đổi khí hậu thảm khốc trên toàn cầu. Nhưng châu Á không nên phải lựa chọn giữa duy trì tăng trưởng kinh tế và giảm lượng khí thải. Đó là một lựa chọn sai lầm. Châu Á sẽ phải nỗ lực tách rời tăng trưởng kinh tế khỏi lượng khí thải”.

Ông cho biết điều này đòi hỏi châu Á phải vạch ra một lộ trình chuyển đổi phù hợp với những thách thức riêng biệt trong từng giai đoạn phát triển kinh tế và xã hội. Nhưng không thể thỏa hiệp về mục tiêu cuối cùng, đó là đạt được mức phát thải ròng gần bằng 0 vào khoảng giữa thế kỷ. Mốc thời gian đó không do chính trị đặt ra. Nó không do kinh tế đặt ra, mà do bản chất.

Ông Menon cho biết thêm: “Không khó để xác định và đầu tư vào các hoạt động xanh thuần túy như năng lượng sạch và phương tiện di chuyển bằng điện, nhưng hầu hết các hoạt động của châu Á là các hoạt động chuyển đổi nhằm mục đích 'xanh hóa màu nâu' dần dần thay vì chuyển màu cùng một lúc. Nhưng làm thế nào để đảm bảo xanh hóa màu nâu sẽ dẫn đến màu xanh lá cây, và không phải là hành động tẩy xanh trá hình? Chúng ta cần có định nghĩa mạnh mẽ và khách quan về ý nghĩa của các hoạt động chuyển đổi để xây dựng niềm tin rằng các khoản đầu tư vào các hoạt động này sẽ mang lại kết quả mong muốn”.

Giáo sư Kishore Mahbubani, Nghiên cứu viên danh dự tại Viện nghiên cứu Châu Á, Đại học Quốc gia Singapore (NUS), đã nói về sự giao thoa giữa địa chính trị và biến đổi khí hậu. “Biến đổi khí hậu đã cho chúng ta biết rằng thế giới đã thu hẹp lại. Tám tỷ người không còn sống trên 193 con thuyền riêng biệt nữa. Chúng ta sống trong 193 cabin riêng biệt trên cùng một con thuyền. Nhưng nhân loại không cùng nhau giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu hoặc các thách thức toàn cầu khác. Tại sao chúng ta lại làm như vậy? Câu trả lời là địa chính trị, một động lực mạnh mẽ hơn nhiều khi nói đến việc ra quyết định toàn cầu so với lý trí và sự sáng suốt khi giải quyết một thách thức chung”, ông lưu ý.

Chỉ còn hơn 5 năm nữa nhưng chưa có quốc gia nào ở châu Á đang đi đúng hướng để đạt được bất kỳ mục tiêu nào trong số 17 mục tiêu được nêu trong Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) năm 2030, bất chấp đã có những bước tiến đáng kể trong những năm gần đây. Áp lực đang gia tăng để đẩy nhanh tiến độ trong khu vực, sẽ cần thêm 32 năm nữa để đáp ứng chương trình nghị sự SDG năm 2030 với tốc độ hiện tại. Do đó, 5 năm tới là rất quan trọng. Để thu hẹp khoảng cách tài trợ hàng ngàn tỷ USD cần thiết, các nguồn lực phải được huy động thông qua các chính sách rõ ràng, kế hoạch đầu tư mạnh mẽ và quan hệ đối tác chiến lược.

Chưa có quốc gia nào ở châu Á đang đi đúng hướng để đạt được bất kỳ mục tiêu nào trong Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) vào năm 2030.

Diễn đàn năm nay quy tụ khoảng 200 đại biểu, thảo luận về nhiều chủ đề, bao gồm: các biện pháp can thiệp chính sách cụ thể ở châu Á, những thách thức trong quá trình chuyển đổi từ nhà máy điện chạy bằng than sang năng lượng sạch, lý do tại sao các hội đồng quản trị phải ưu tiên tính bền vững trong các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, cũng như cách các sáng kiến ​​công nghệ khí hậu ở Đông Nam Á có thể thoát khỏi khoảng cách tài trợ "Thung lũng tử thần".

Về khoảng cách tài chính trong khu vực, ông Jessica Cheam, Nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc điều hành của Eco-Business cho biết: "Trong một năm bầu cử kỷ lục, các cuộc thảo luận của diễn đàn là lời nhắc nhở nghiêm túc rằng chúng ta sẽ ngày càng thấy căng thẳng địa chính trị giao thoa và tác động đến hành động vì khí hậu. Đồng thời, chúng ta bắt đầu thấy nhiều sáng kiến ​​từ dưới lên do khu vực tư nhân thúc đẩy có thể giúp chúng ta tiến lên và chứng kiến ​​khu vực này đạt được những bước tiến lớn trong việc đạt được các mục tiêu đầy tham vọng. Khi hướng đến Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP29 tại Baku, Azerbaijan vào cuối năm, còn được gọi là COP tài chính, chúng ta có cơ hội xem xét các cơ chế chính sách và đòn bẩy tài chính có thể thực sự thay đổi cuộc chơi”.

Hội nghị cũng đánh dấu sự ra mắt của The Liveability Challenge 2025, một nền tảng huy động vốn cộng đồng toàn cầu do Quỹ Temasek tổ chức, nhằm đẩy nhanh quá trình thương mại hóa các giải pháp khí hậu sáng tạo để giải quyết các thách thức cấp bách về phát triển bền vững.

Thúc  đẩy tài chính khí hậu

Ông Heng Li Lang, Trưởng phòng Khí hậu và Sống được tại Quỹ Temasek, cho biết: “Chương trình tìm kiếm những đổi mới táo bạo, đột phá để giải quyết những thách thức khí hậu khó khăn nhất của chúng ta. Khi chúng ta mở ra phiên bản thứ tám, động lực để tạo ra tác động đến khí hậu đang ngày càng tăng, được thúc đẩy bởi quan hệ đối tác quan trọng của chúng tôi với Eco-Business cùng nhiều đối tác chiến lược khác. Cùng nhau, chúng ta đang thúc đẩy sự thay đổi có ý nghĩa cho hành tinh và các thế hệ tương lai”.

Chương trình The Liveability Challenge 2025 sẽ có hai chủ đề mới tìm kiếm các giải pháp sáng tạo từ khắp nơi trên thế giới – Giảm phát thải carbon và Làm mát Trái đất. Hơn 2 triệu đô la Singapore tiền tài trợ xúc tác sẽ được trao tại The Liveability Challenge 2025. 

"Chủ  đề sự kiện năm nay hoàn toàn phù hợp với các ưu tiên chiến lược của LRQA, nhấn mạnh vai trò quan trọng của dữ liệu đã được xác minh chất lượng cao và quy định chặt chẽ trong việc thúc đẩy tài chính bền vững và chuỗi cung ứng. Tại LRQA, chúng tôi cam kết sâu sắc thúc đẩy tính bền vững bằng cách trao quyền cho khách hàng của mình các công cụ và thông tin chuyên sâu thiết yếu để điều hướng bối cảnh rủi ro đang thay đổi và tài chính khí hậu hiệu quả hơn. Bằng cách tập trung vào việc ra quyết định dựa trên dữ liệu mạnh mẽ, chúng tôi đang đóng góp vào một tương lai kiên cường và bền vững hơn", Kevin Franklin, Giám đốc tăng trưởng kiêm Tổng giám đốc tư vấn tại LRQA, cho biết.

Ba yếu tố quan trọng để thúc đẩy tài chính khí hậu: phân bổ rủi ro, các chính sách kích thích nhu cầu và thúc đẩy khả năng mở rộng quy mô. Đầu tiên là cải thiện khả năng ngân hàng hóa dự án bằng cách phân bổ rủi ro cho từng bên trong giao dịch theo khả năng quản lý và giảm thiểu rủi ro của họ. Ví dụ, rủi ro chính trị có thể được giảm thiểu bằng tài chính hỗn hợp với các ngân hàng phát triển đa phương. Việc phân bổ rủi ro này rất quan trọng để đưa các dự án mới vào hoạt động. Thứ hai, các chính phủ có thể đóng vai trò của mình bằng cách đưa ra các quy định khuyến khích nhu cầu đối với các dự án xanh mới nổi.

“Điều này mở đường cho nguồn cung theo sau. Khi nguồn cung tăng lên, chi phí bắt đầu giảm xuống và chúng ta tiến gần hơn đến khả năng thương mại hóa. Cuối cùng, chuẩn hóa và điều chỉnh các phương pháp tiếp cận là chìa khóa để đạt được quy mô. Tại ASEAN, các quy định về năng lượng rất khác nhau giữa các thị trường và thường dẫn đến sự chậm trễ trong thỏa thuận mua điện. Sự nhất quán hơn trong các quy định và thỏa thuận sẽ giúp đẩy nhanh các cuộc đàm phán", ông Mike Ng, Giám đốc Phát triển Bền vững của Tập đoàn, OCBC cho biết.

"Để giải phóng nguồn vốn theo cấp số nhân cần thiết để chuyển đổi sang nền kinh tế tích cực về khí hậu và thiên nhiên, tất cả các bộ phận của hệ sinh thái phải hoạt động song song. Điều này bao gồm các chính phủ, các nhà đầu tư và các tổ chức tài chính. Từ việc thiết lập các lộ trình cụ thể rõ ràng cho từng quốc gia để đạt được mức phát thải ròng bằng 0, đến việc cung cấp các khoản tài trợ hỗ trợ và xây dựng năng lực, và phát triển môi trường phù hợp để mở rộng quy mô tài chính liên quan đến quá trình chuyển đổi, chúng ta cần tìm ra những cách thực tế để huy động càng nhiều đòn bẩy càng tốt", Melissa Moi, Trưởng phòng Kinh doanh Bền vững, UOB cho biết.

"Vai trò của tài chính hỗn hợp, giống như các khoản tài trợ tài chính AWS của chúng tôi, giúp giảm rào cản gia nhập và hỗ trợ việc áp dụng công nghệ để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững và kết quả tích cực về môi trường. Các quan hệ đối tác công tư này phản ánh nguyên tắc lãnh đạo mới nhất của AWS là 'Thành công và quy mô mang lại trách nhiệm rộng rãi'", ông Ashley Tan, Giám đốc Phát triển bền vững và Tác động xã hội toàn cầu của AWS cho biết.

“Thật truyền cảm hứng khi chứng kiến ​​các chiến lược và hiểu biết sáng tạo đã xuất hiện từ các cuộc thảo luận về Mở khóa vốn cho bền vững của năm nay. Chúng tôi hy vọng những nỗ lực này sẽ đặt nền tảng cho quá trình chuyển đổi của ccâu Á sang tương lai ít carbon, đồng thời tăng cường khả năng phục hồi trước các thách thức toàn cầu”, ông Jessica Cheam nói thêm.