TS. Nguyễn Hồng Phương, CWO Khối giáo dục FPT: Giáo dục gắn liền với hạnh phúc

Ngày đầu tiên của năm 2025, khi vừa nhận vị trí Chief Well-being Officier (CWO -Giám đốc phụ trách an lạc) của Khối Giáo dục FPT, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Phương đã triển khai chương trình Trường học hạnh phúc cho 100% giáo viên cấp tiểu học của Trường Tiểu học, THCS và THPT FPT Bắc Ninh. Những thành công từ đợt thí điểm trước đó cho chị và tổ chức thêm động lực để tiếp tục mở rộng chương trình này.

“Trường học hạnh phúc” là tâm huyết của nữ tiến sĩ sau nhiều năm huấn luyện sự chú tâm cho các thầy cô giáo cũng như cho lứa tuổi thiếu nhi. Chương trình được xây dựng dựa trên những nghiên cứu kỹ lưỡng về tâm lý và thể chất của thầy cô giáo cũng như học sinh. Chương trình được triển khai với các bài thực hành đầu giờ buổi sáng, đầu giờ buổi chiều cùng một số hoạt động bổ trợ khác. Với sự điều phối của giảng viên, các học sinh tập trung hơn vào bài học trên lớp, thời gian nghỉ trưa cũng chất lượng hơn giúp cả thầy trò đều dạy và học hiệu quả hơn.

FPT là một trong số ít tổ chức tại Việt Nam có vị trí Chief Well-being Officier, chị có thể chia sẻ kỳ vọng của tổ chức đối với vị trí này?

FPT tin rằng hiệu quả giảng dạy và học tập phải gắn liền với sức khỏe tinh thần của thầy cô, học sinh, sinh viên và học viên. Well-being nhấn mạnh trạng thái khỏe mạnh toàn diện, từ thể chất đến tinh thần và các mối quan hệ xã hội. Vai trò của CWO chính là thúc đẩy những giá trị này, giúp thầy trò duy trì lối sống lành mạnh, phát triển tinh thần tích cực, góp phần vào phát triển bền vững.

Như bạn thấy đó, với tốc độ phát triển hiện nay, AI có thể hỗ trợ học sinh trong việc học hỏi các kiến thức rất nhanh. Điều nhà trường cần làm là tập trung vào những khía cạnh mà AI khó có thể cung cấp được cho người học, trong đó có giáo dục cảm xúc xã hội.

Cũng nên nói thêm rằng cuộc sống con người ngày càng có nhiều áp lực và chúng ta có xu hướng trở thành những cỗ máy thực thi nhiệm vụ. Nói cách khác, chúng ta trở thành “humans doing”, trong khi đáng lẽ phải là “humans being” để trải nghiệm khoảnh khắc hiện tại một cách trọn vẹn nhất. “Thân” của chúng ta luôn sống trong hiện tại nhưng “tâm” của chúng ta lại thường nghĩ về những nuối tiếc trong quá khứ và/hoặc những lo lắng về tương lai. Bằng một cách nào đó, nếu chúng ta để tâm trí tập trung 100% cho giây phút hiện tại thì chúng ta sẽ thật sự có mặt, sống sâu sắc từng phút giây và cảm thấy hạnh phúc. Khi thầy cô giáo có được hạnh phúc thật sự trong tâm hồn, thì họ mới có thể nhìn thấy được những điểm tốt đẹp, những thế mạnh tiềm ẩn của mỗi học sinh, sinh viên, học viên, nhìn thấy những cơ hội trong mọi thử thách, và biết cách để biến những điều tưởng chừng như tiêu cực thành những cơ hội để phát triển và vươn lên, để rồi cùng nhau xây dựng nên một ngôi trường thật sự hạnh phúc. Và đó cũng chính là mục tiêu thứ ba trong 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.

Sau các buổi huấn luyện, các em học sinh tự di chuyển trong trật tự mà không cần thầy cô nhắc nhở

Với tầm nhìn đó, FPT đã sớm đưa Mindfulness vào chương trình Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (MBA) của Viện Quản trị & Công nghệ FSB từ năm 2020, như một môn học bắt buộc 3 tín chỉ. Thật đáng mừng, môn học này luôn nhận được sự đánh giá rất cao từ các học viên. Đến năm 2023, Chủ tịch Trương Gia Bình cũng đã quyết định đưa việc thực hành chú tâm vào chương trình MiniMBA dành cho các quản lý cấp trung của Tập đoàn. Tính đến nay, đã có hơn 800 nhà quản lý của Tập đoàn FPT được tham gia vào khóa học ý nghĩa này, để lan tỏa những giá trị an lạc, và tích cực trong tổ chức.

Vậy cùng với việc mang lại hạnh phúc cho học sinh, chương trình Trường học hạnh phúc cũng nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho thầy cô giáo?

Tôi rất tâm đắc với ý kiến này của Tiến sĩ Hà Vĩnh Thọ, nguyên Giám đốc chương trình của Trung tâm Tổng hạnh phúc quốc gia của Bhutan: “Đặc thù đối với việc xây dựng trường học hạnh phúc là phải chú trọng đến vai trò của người thầy. Trường học không chỉ là nơi trao truyền kiến thức, kỹ năng trong cuộc sống mà còn là cái nôi nuôi dưỡng tình yêu thương, niềm hy vọng trong mỗi học sinh.” Rõ ràng thầy cô hạnh phúc và có những tiêu chuẩn, hành vi, tương tác tích cực thì đứa trẻ sẽ học những điều đó và trở thành một người tích cực, hạnh phúc. Nói cách khác, thầy cô hạnh phúc sẽ tạo ra học trò hạnh phúc, trường học hạnh phúc, từ đó tạo ra môi trường học tập hỗ trợ và khuyến khích sự phát triển toàn diện của học sinh.

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy việc thực hành sự chú tâm sẽ giúp cải thiện cảm xúc và năng lực cho người dạy trong việc chia sẻ tri thức và truyền cảm hứng cho người học, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo. Vì vậy Khối Giáo dục FPT luôn có chương trình huấn luyện thực hành sự chú tâm cho các thầy cô giáo.

Theo như chia sẻ của chị, thì hạnh phúc của mỗi cá nhân có thể đến từ những kỹ năng mà chúng ta  có được thông qua rèn luyện phải không?

Hạnh phúc được xây dựng trên nền tảng của sự hòa hợp, sự kết nối giữa bản thân, cộng đồng và thiên nhiên. Đó đều là những yếu tố mà chúng ta có thể rèn luyện, thực hành, và nuôi dưỡng mỗi ngày. Trường học cũng không phải là một ngoại lệ - một ngôi trường hạnh phúc cần phải xây dựng và vun đắp cả ba khía cạnh này, để cả thầy cô và học sinh đều có thể thực sự được thụ hưởng những giá trị của hạnh phúc.

Tôi luôn cho rằng, ở những ngôi trường hạnh phúc, thì điểm số học thuật vẫn là một điều quan trọng, nhưng những kỹ năng nhận thức, và sự thấu cảm, hay nói một cách khác, là trí tuệ cảm xúc, cũng cần được coi trọng không kém. Bởi vì, chỉ khi có được sự cân bằng giữa lý trí và trái tim, thì chúng ta mới có thể trở thành những con người toàn diện, và có thể sống một cuộc đời ý nghĩa và trọn vẹn.

Xin cảm ơn chị!