Mỗi chiếc xe điện thay thế xe động cơ đốt trong mang lại gần 10.000 USD lợi ích xã hội

Thúc đẩy sự phát triển của xe điện sẽ không chỉ mang đến trải nghiệm giao thông hoàn toàn mới, mà còn là lời giải hữu ích cho vấn đề  giảm thiểu ô nhiễm không khí ở các đô thị, góp phần bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng cả hiện tại và tương lai!

Tại Việt Nam, các chuyên gia dự đoán đến năm 2030, lượng xe điện tiêu thụ sẽ đạt 1 triệu xe/năm. Con số dự đoán này được dựa trên cơ sở thực tiễn là ngày càng có nhiều người lựa chọn những sản phẩm thân thiện và an toàn với môi trường.

“Ô nhiễm môi trường từ khí thải phương tiện giao thông đang là vấn đề cấp bách toàn cầu. Ở nhiều quốc gia, các dòng xe điện hóa được coi là giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí. Nhiều nước đã đưa ra lộ trình chuyển đổi phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang kỷ nguyên xe xanh, xe điện, xe tự lái”, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ nhận định.

Xe điện - Xu hướng của tương lai

Bước chuyển mình của ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam phù hợp với xu hướng của thế giới. Ngành công nghiệp ô tô thế giới đang có dấu hiệu bước sang kỷ nguyên xe điện và là xu thế không thể đảo ngược. Bởi xe điện thể hiện nhiều ưu điểm hơn so với xe động cơ đốt trong, đặc biệt là trong việc giảm ô nhiễm không khí, tiếng ồn, gia tăng lợi ích về sức khỏe cộng đồng cả hiện tại và tương lai!

Hiệp hội Vận tải Na Uy (OFV) cho biết, trong tổng số 141.412 ô tô mới được bán ra tại quốc gia này năm 2020, có đến 76.789 xe chạy điện hoàn toàn, chiếm khoảng 54,3% thị phần. Tỉ lệ xe điện tiêu thụ tháng 9/2021 còn cao hơn thế: hơn 9 trong số 10 xe ô tô mới được bán tại đây là xe hybrid chạy điện hoặc có thể sạc lại.

Na Uy được xem là một trong những quốc gia sạch nhất thế giới. Yếu tố phát triển con người và chăm sóc sức khỏe người dân luôn được đặt lên hàng đầu. Điều đó lý giải tại sao Chính phủ và người dân nước này đang có xu hướng chuyển hoàn toàn sang xe chạy điện để nâng cao lợi ích về sức khỏe cộng đồng.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), riêng ô tô điện, có khoảng 3 triệu chiếc đã được đăng ký mới trong năm 2020, tăng hơn 41% so với năm 2019. Cơ quan này cũng dự báo lượng ô tô điện, gồm xe buýt, xe tải và xe tải hạng nặng đến năm 2030 sẽ đạt 145 triệu chiếc.

Lượng xe điện bán ra trên toàn thế giới đang tăng nhanh. Hơn 3 triệu chiếc xe điện bán ra chỉ chiếm gần 5% doanh số ô tô. Nhưng theo dự báo của Ngân hàng Đầu tư UBS, đến năm 2025, 20% tổng số ô tô mới bán ra trên toàn cầu sẽ là xe điện. Con số này sẽ tăng vọt lên 40% vào năm 2030. Đến năm 2040, lượng xe điện bán ra trên toàn cầu sẽ áp đảo hoàn toàn xe động cơ đốt trong. Trong đó, các quốc gia đặt trọng tâm vào môi trường, sức khỏe cộng đồng và chất lượng sống của người dân là những quốc gia chuyển mình nhanh nhất.

Tại châu Á, các nước nổi tiếng với môi trường sạch sẽ như Singapore cũng tuyên bố loại bỏ dần các phương tiện chạy xăng dầu vào năm 2040, đồng thời đưa ra các phương án để khuyến khích xu hướng xe điện phát triển như hỗ trợ chi phí đăng ký lên tới 20.000 SGD, phát triển hệ thống trạm sạc điện lên đến 28.000 trạm vào năm 2030. VinFast hiện là thương hiệu ô tô nổi bật trên truyền thông quốc tế khi đầu tư bài bản, dài hạn nhằm tạo ra sự đột phá trong lĩnh vực xe điện.

Xe điện - Lợi ích cho sức khỏe cộng đồng hiện tại và tương lai

Theo nghiên cứu của Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Văn Sơn, Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường, giao thông vận tải là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sự gia tăng ô nhiễm không khí ở các đô thị và thải ra 70% tổng lượng bụi và khí thải vào môi trường không khí. Nguồn ô nhiễm này đang ảnh hưởng rất tồi tệ lên sức khỏe cộng đồng, gây nên khoảng 3,8 triệu ca tử vong sớm hằng năm.

Trên thế giới, để giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí từ hoạt động giao thông vận tải, một trong các giải pháp quan trọng là thúc đẩy sử dụng các loại xe sử dụng năng lượng sạch, trong đó có xe điện.

Một mô hình nghiên cứu mới của Đại học Toronto, Canada đã chỉ ra những lợi ích mà xe điện mang lại cho sức khỏe cộng đồng. Giáo sư Marianne Hatzopoulou, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: “Ô nhiễm không khí cục bộ trong môi trường đô thị rất có hại cho sức khỏe con người. Xe điện không có khí thải từ ống xả, dùng xe điện sẽ loại bỏ một loạt chất gây ô nhiễm (như oxit nitrogen, bụi mịn...) từ môi trường gần như đường sá và chuyển chúng sang các nhà máy điện. Đó là một sự cải thiện lớn về chất lượng không khí”.

Bộ Y tế Canada ước tính, 14.600 ca tử vong sớm mỗi năm ở nước này có thể là do ô nhiễm không khí, với hơn 3.000 ca tử vong trong số này ở khu vực Đại Toronto - Hamilton. Hatzopoulou và nhóm của bà đã bắt đầu mô hình hóa để chứng minh có sự thay đổi đáng kể khi chuyển từ xe động cơ đốt trong sang sử dụng xe điện. Họ thực hiện nghiên cứu bằng cách mô phỏng việc thay thế các xe động cơ đốt trong bằng xe điện ở từng mức trong khu vực Đại Toronto - Hamilton, tính toán hiệu quả và lợi ích cho sức khỏe cộng đồng mà xe điện mang lại.

Kết quả cho thấy chuyển đổi tất cả ô tô thành xe điện sẽ giúp giảm 313 ca chết sớm mỗi năm, ước tính lợi ích xã hội là 2,4 tỉ USD; còn nếu chuyển đổi tất cả các hệ thống vận chuyển sang xe buýt điện sẽ giảm được 143 trường hợp tử vong mỗi năm, ước tính lợi ích xã hội là 1,1 tỉ USD.

Hatzopoulou nói: “Tôi rất ngạc nhiên với chính kết quả nghiên cứu của mình, với góc độ cá nhân, mỗi chiếc xe điện thay thế xe động cơ đốt trong mang lại gần 10.000 USD lợi ích xã hội. Những lợi ích đó được chia cho tất cả mọi người, không chỉ những người mua ô tô và đặc biệt là sức khỏe”. 

Không chỉ có nghiên cứu của Hatzopoulou, nhiều nghiên cứu khác cũng đã cho thấy nếu chuyển sang sử dụng xe điện, sẽ mang lại rất nhiều lợi ích về sức khỏe cộng đồng.

Ở Việt Nam, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) cũng có nghiên cứu về phát triển phương tiện giao thông điện tại Việt Nam, trong đó thể hiện nhiều lợi ích của xe điện cho sức khỏe cộng đồng. Năm 2019, Honda kết hợp với Đại học Giao thông Vận tải nghiên cứu về lợi ích của xe điện, trong đó có lợi ích về sức khỏe cộng đồng. Kết quả sẽ được công bố vào đầu năm 2022, nhưng nhiều thông tin cho thấy, những lợi ích về sức khỏe cộng đồng của xe điện sẽ cao hơn xe động cơ đốt trong.

Vừa mang lại lợi ích về kinh tế, vừa có thể đi tắt đón đầu, vừa mang lại lợi ích cho môi trường và sức khỏe cộng đồng, công nghiệp xe điện đang trở thành một hướng đi đầy triển vọng cho những quốc gia đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ như Việt Nam.