Tỉ phú Warren Buffett coi lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu là một “bức màn mờ ảo”

So với năm trước, lợi nhuận trên một cổ phiếu (EPS) có tăng hay không, có đủ cao hay không. Về phần mình, ông Warren Buffett coi lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu là một 'bức màn mờ ảo'. Nguyên nhân là do hầu hết các công ty đều giữ lại một tỉ lệ lợi nhuận của năm trước đó để tăng vốn cổ phần cơ bản, nên ông không thấy có lý do gì để vui mừng về kết quả lợi nhuận trên cổ phiếu. Không có gì đáng chú ý khi một công ty tăng lợi nhuận trên mỗi cổ phần lên 10%. Ông giải thích, vậy thì chẳng có gì khác khi gửi tiền vào tài khoản tiết kiệm và cộng dồn lãi suất rồi rút ra. 

Ông Buffett tin tưởng rằng, kiểm tra kết quả kinh tế rõ nhất khi một công ty đạt được tỉ lệ lợi nhuận trên vốn cổ phần cao, chứ không phải là khi công ty có mức thu nhập ổn định từ lợi nhuận trên cổ phiếu. Để đánh giá kết quả hoạt động thường niên của một công ty, ông Buffett thích dùng mức lợi nhuận trên vốn cổ phần, đó là tỉ lệ lợi nhuận hoạt động trên cổ phần của cổ đông. 

Mặc dù để sử dụng tỉ lệ này, chúng ta cần thực hiện một số điều chỉnh. Trước hết, tất cả các chứng khoán có thể chào bán nên được định giá theo chi phí, không phải theo giá trị thị trường, bởi vì các giá trị trên thị trường chứng khoán nói riêng gây ảnh hưởng lớn đến tỉ suất lợi nhuận trên vốn cổ phần của cổ đông đối với một công ty nói riêng. 

Ví dụ như, nếu thị trường chứng khoán tăng mạnh trong một năm, do vậy làm tăng giá trị ròng của một công ty thì kết quả hoạt động thực sự nổi trội sẽ bị giảm bớt khi so sánh với mẫu số lớn hơn. Ngược lại, giảm giá sẽ làm tăng giá trị tổng vốn cổ phần của cổ đông, có nghĩa là kết quả hoạt động tầm thường sẽ được thể hiện tốt hơn nhiều so với thực tế. 

Thứ hai, chúng ta phải kiểm soát ảnh hưởng của nhân tố bất thường có thể có trong tử số của tỉ lệ này. Ông Buffett loại trừ tất cả phần lãi và lỗ trên vốn, cũng như bất kỳ nhân tố bất thường nào làm tăng hoặc giảm lợi nhuận hoạt động. Ông tìm cách tách biệt kết quả hoạt động thường niên cụ thể của một công ty. Ông muốn biết ban quản lý đã hoàn thành nhiệm vụ tạo mức lợi nhuận từ hoạt động của một công ty với nguồn vốn ban đầu tốt như thế nào. Ông nói, đó là biện pháp đánh giá kết quả kinh tế của ban quản lý tốt nhất. 

Hơn thế nữa, ông Buffett tin tưởng một công ty đạt được lợi nhuận trên vốn cổ phần tốt trong khi không vay nợ hoặc nợ vay ít. Chúng ta biết rằng nhiều công ty tăng lợi nhuận trên vốn cổ phần bằng cách tăng tỉ lệ nợ trên vốn cổ phần. Ông Buffett đã nhận ra điều này nhưng ý tưởng tăng lợi nhuận trên vốn cổ phần của Berkshire Hathaway chỉ đơn giản bằng cách tăng thêm nợ không gây ấn tượng nào cho ông. 

Ông nói “Các quyết định kinh doanh hay đầu tư tốt sẽ cho những kết quả kinh tế tương đối hài lòng mà không cần sự hỗ trợ từ tài sản vay nợ”. Hơn thế nữa, những công ty có mức vay nợ cao sẽ rất dễ đi tới phá sản trong thời kỳ suy thoái kinh tế. 

Ông Buffett không đưa ra bất kỳ gợi ý nào về mức nợ bao nhiêu kaf hợp lý hay bất hợp lý đối với một công ty. Những công ty khác nhau, phụ thuộc vào lưu lượng tiền mặt của mình, sẽ quản lý những mữ nợ khác nhau. Điều mà nhà đầu tư tỉ phú muốn cho chúng ta biết đó là một công ty phát triển tốt sẽ thu được lợi nhuận trên vốn cổ phần cao mà không cần sự hỗ trợ từ tài sản vay nợ. Các nhà đầu tư nên cảnh giác trước những công ty tạo lợi nhuận trên vốn cổ phần tốt chỉ bằng cách vay nợ.

Có thể bạn quan tâm 

Thị trường chứng khoán và nền kinh tế khác nhau như thế nào?

Nguồn Theo Phương pháp đầu tư Warren Buffett