Sứ mệnh xanh của hoa hậu

Một buổi chiều cuối tuần hiếm hoi, trong lịch trình dày đặc giữa việc học, hoạt động từ thiện và quản lý dự án, chúng tôi đã có cơ hội gặp Hoa hậu Liên lục địa 2022, Lê Nguyễn Bảo Ngọc, tại một quán cà phê nhỏ ở TP.HCM. Dù thời gian ngắn ngủi, Bảo Ngọc vẫn nhiệt tình chia sẻ về dự án Gen Zero, một sáng kiến hướng tới phát triển bền vững do chính cô sáng lập. “Mỗi khi được nhắc đến Gen Zero, em lại thấy như được truyền thêm năng lượng”, cô nói.

Bạn có chia sẻ gì về những trải nghiệm đã khơi dậy sự quan tâm biến đổi khí hậu và phát triển bền vững?

Lớn lên ở đồng bằng sông Cửu Long, em đã chứng kiến rõ nét tác động của biến đổi khí hậu đến cuộc sống của người dân, từ những mùa hạn hán kéo dài đến sạt lở đất nghiêm trọng. Sau khi đi nhiều nơi, đặc biệt trong hành trình xuyên Việt, em tận mắt thấy những câu chuyện và hậu quả đáng lo ngại của biến đổi khí hậu. Cột mốc quan trọng là khi em tham gia cứu trợ lũ lụt ở miền Trung sau khi đăng quang Hoa hậu Liên lục địa 2022. Chính lúc đó, em nhận ra rằng từ thiện chỉ là giải pháp tạm thời và chúng ta cần giải quyết vấn đề tận gốc.

Rồi khi tham gia Hội nghị của Liên Hiệp Quốc về khu vực châu Á - Thái Bình Dương năm 2023, em lắng nghe các nhà lãnh đạo từ những quốc đảo Thái Bình Dương chia sẻ về nguy cơ đất nước của họ có thể biến mất vĩnh viễn dưới biển. Những câu chuyện này làm em nhận ra rằng, biến đổi khí hậu không chỉ là vấn đề môi trường, của một quốc gia mà còn là mối đe dọa đến sinh kế, văn hóa và sự tồn tại của con người trên trái đất.

Hoa hậu Liên lục địa 2022, Lê Nguyễn Bảo Ngọc. Ảnh: TL.

Từ khi nào bạn bắt đầu triển khai các dự án phát triển bền vững?

Năm 2019, khi là sinh viên năm nhất, em tham gia làm tình nguyện viên cho các tổ chức phi chính phủ để tích lũy kinh nghiệm. Tuy ban đầu chỉ muốn học hỏi, em dần hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và đã ấp ủ ý tưởng về chương trình Gen Zero.

Sau khi đăng quang Hoa hậu Liên lục địa, em cảm thấy mình có nền tảng vững vàng hơn để bắt đầu biến ý tưởng này thành hiện thực.

Gen Zero đã được triển khai như thế nào?

Với sứ mệnh truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ Việt Nam và ASEAN tham gia hành động vì một tương lai xanh và bền vững, chương trình tập trung giải quyết các vấn đề môi trường, đặc biệt là biến đổi khí hậu, thông qua kết nối thanh niên, nâng cao nhận thức và thúc đẩy các giải pháp thực tiễn. Mục tiêu của Gen Zero là thúc đẩy hành động tập thể. Chúng em kết nối thế hệ thanh niên để cùng nhau giải quyết các thách thức về môi trường. Bên cạnh đó, chương trình đưa tiếng nói thanh niên ra toàn cầu, tạo điều kiện cho thế hệ trẻ tham gia các diễn đàn quốc tế về khí hậu và môi trường.

Gen Zero đã có những hoạt động quốc tế nào?

Tại Hội nghị COP29 diễn ra tại Baku, Azerbaijan vào tháng 11/2024, em đã cùng Gen Zero góp mặt với vai trò đại diện thanh niên Việt Nam, tham gia tích cực trong các phiên thảo luận về biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Tại Extreme Hangout COP29 Pavilion, em cũng trình bày về các thách thức môi trường tại lưu vực sông Mekong, nhấn mạnh tác động của biến đổi khí hậu lên khu vực này, đồng thời đề xuất các giải pháp kết hợp giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển kinh tế bền vững. 

Trong khuôn khổ COP29, em cũng tham gia lễ tuyên bố “Youth For Sustainability”, thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của thanh niên Việt Nam đối với phát triển bền vững. Các sáng kiến từ Gen Zero đã thu hút sự quan tâm của nhiều đối tác quốc tế, tạo tiền đề cho việc mở rộng phạm vi hoạt động trong tương lai.

Năm 2025, em muốn tập trung củng cố đội ngũ, xây dựng nền tảng truyền thông mạnh hơn và tổ chức một hội nghị mô phỏng COP tại Việt Nam. Hội nghị này sẽ là cơ hội để thanh niên tìm hiểu và thảo luận các vấn đề khí hậu toàn cầu.

Quá nhiều hoạt động ý nghĩa với một chương trình mới vận hành. Chắc hẳn, Gen Zero không chỉ có thuận lợi...

Danh hiệu Hoa hậu Liên lục địa 2022 mang lại cho em nền tảng để phát triển và dẫn dắt chương trình Gen Zero. Em có thể thu hút sự chú ý từ công chúng, các tổ chức trong nước và quốc tế, qua đó tạo điều kiện để lan tỏa thông điệp phát triển bền vững đến đông đảo thanh niên. Danh hiệu cũng giúp em xây dựng được niềm tin và sự tín nhiệm từ các đối tác lớn như Hội Sinh viên Việt Nam, UNICEF và các tổ chức quốc tế khác.

Tuy nhiên, càng nhận được sự ủng hộ thì áp lực càng lớn. Lúc này, khó khăn lớn nhất là nhân lực. Em đang vận hành Gen Zero theo mô hình “By Youth, For Youth”, tức là “bởi người trẻ, vì người trẻ”, nên nguồn nhân lực chủ yếu là các bạn cộng tác viên trẻ tuổi, đôi khi chưa có nhiều kinh nghiệm và kiến thức về phát triển bền vững. Mặc dù vậy, đây là một thử thách và cơ hội cho em cũng như các bạn trẻ phát triển bản thân, đồng thời lan tỏa thông điệp của chương trình đến cộng đồng.

Và lời khuyên của Hoa hậu dành cho các bạn trẻ muốn cống hiến trong lĩnh vực phát triển bền vững?

Điều quan trọng nhất là sự quyết tâm và chủ động. Các bạn trẻ có thể thay đổi ý tưởng, kế hoạch, nhưng quyết tâm theo đuổi mục tiêu phải luôn kiên định. Ngoài ra, các bạn cũng cần chủ động tìm kiếm cơ hội, kết nối với các tổ chức, cá nhân có chung chí hướng để nhận được sự hỗ trợ.

Em rất tin tưởng vào tiềm năng của thanh niên Việt Nam. Các bạn rất năng động, sáng tạo và có tư duy cởi mở. Em tin rằng với sự quan tâm và nỗ lực của các bạn, Việt Nam sẽ có những bước tiến xa trong lĩnh vực phát triển bền vững.