Nhũng xu hướng kinh tế của năm 2025

Chủ tịch Rockefeller International, ông Ruchir Sharma, đã chia sẻ những phân tích về các xu hướng quan trọng sẽ hình thành nền kinh tế và thị trường tài chính toàn cầu vào năm 2025. Một điểm nhấn đáng chú ý là sự phân mảnh và phức tạp ngày càng gia tăng của thế giới. Dù vậy, tất cả các quốc gia đều bị ám ảnh bởi một nhân vật: Donald Trump. Dự báo về tương lai kinh tế thế giới phần lớn đều gắn liền với ảnh hưởng của ông, đặc biệt là những chính sách và quyết định của ông đối với thương mại và tài chính quốc tế. Tuy nhiên, theo ông Sharma, một nhân vật duy nhất không thể là yếu tố quyết định mọi biến động kinh tế. Dù ảnh hưởng của các tổng thống Mỹ lên thị trường toàn cầu không thể phủ nhận, nhưng lịch sử cho thấy tác động của họ không phải lúc nào cũng như kỳ vọng.

Ảnh hưởng của Tổng thống Mỹ

Năm 2017, các nhà đầu tư đã chuẩn bị cho một cú sốc tiêu cực khi ông Trump lên nắm quyền, nhưng năm đó hóa ra lại là một trong những năm ít biến động nhất đối với cổ phiếu Mỹ. Ông Trump liên tục đe dọa sẽ làm suy yếu Trung Quốc bằng thuế quan, tuy nhiên, trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, thị trường lớn hoạt động tốt nhất trên thế giới là Trung Quốc, thậm chí còn vượt qua cả Mỹ. Điều này cho thấy, mặc dù Trump có ảnh hưởng lớn, nhưng tác động của ông đối với thị trường không phải lúc nào cũng theo chiều hướng mà các nhà đầu tư dự báo.

Sự trở lại của mô hình đầu tư ngược xu hướng

Lịch sử cho thấy, nền kinh tế và thị trường toàn cầu vận động theo chu kỳ chứ  không phải theo đường xu hướng. Đầu tư trái chiều bắt nguồn từ những mô hình này. Thường những mảng được cho là xu hướng đầu tư của thập kỷ sẽ đón nhận sự đổ xô của nhà đầu tư, và không còn "nóng hổi" trong thập kỷ tiếp theo nữa. Nhưng đi được nửa chặng đường của thập kỷ bắt đầu từ 2020, khoản cược từ những năm 2010 các công ty Big Tech của Mỹ vẫn đang mang lại lợi nhuận.

Tuy nhiên, trong nửa thập kỷ qua, những khoản đầu tư vào các công ty công nghệ lớn của Mỹ (Big Tech) vẫn mang lại lợi nhuận ổn định.

Dù vậy, theo ông Sharma, xu hướng đầu tư mới sẽ dần khiến dòng vốn dịch chuyển khỏi Mỹ và các công ty công nghệ hàng đầu của quốc gia này.

Sự sụp đổ của xu hướng đầu tư theo đà

Ngược lại với nhà đầu tư ngược xu hướng là các nhà giao dịch theo đà (momentum traders), những người tin rằng thị trường sẽ tiếp tục phát triển theo xu hướng hiện tại. Trong năm 2024, nhóm này đã thu được lợi nhuận lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực Big Tech và tài chính. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy các đợt tăng giá mạnh mẽ, thường thu hút các nhà đầu tư lẻ vào giai đoạn cuối, sẽ dẫn đến việc các cổ phiếu này kém hiệu quả trong 12 tháng tiếp theo. Theo Empirical Research Partners, kể từ những năm 1950, các cổ phiếu dẫn đầu thị trường trong 9 tháng sẽ có hiệu suất vượt trội hơn trong 12 tháng tiếp theo trung bình là 3%. Hiếm khi chúng có hiệu suất vượt trội hơn 20%, như trong năm 2024. Và sau một đợt tăng mạnh như vậy, các cổ phiếu theo đà tăng trưởng sẽ có hiệu suất kém hơn trung bình gần 10% trong 12 tháng tiếp theo.

Thâm hụt thương mại và nợ công của Mỹ

Một vấn đề lớn đối với nền kinh tế Mỹ hiện nay là thâm hụt thương mại vẫn ở mức cao đáng báo động, khoảng 6% GDP. Mặc dù việc làm đã phục hồi và nền kinh tế Mỹ đã có những tín hiệu tích cực sau đại dịch, nhưng nợ công đang tăng nhanh chóng. Dù nhiều người tin rằng thâm hụt và nợ công sẽ không gây ra khủng hoảng ngay lập tức, họ lại bỏ qua một thực tế quan trọng: nợ công của Mỹ đã tăng gấp đôi so với GDP trong thập kỷ qua và lãi suất trả nợ đang gấp 3 lần so với trước.

Dự báo rằng trong năm 2025, Mỹ sẽ phát hành trái phiếu kho bạc mới với kỳ hạn dài hơn để thu hút nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc này có thể gặp khó khăn, khi nhà đầu tư đang lo ngại về khả năng trả nợ của các quốc gia có nợ công cao, như Brazil và Vương quốc Anh. Mặc dù Mỹ vẫn được coi là nền kinh tế mạnh mẽ nhất thế giới, nhưng tình trạng tài chính bấp bênh của quốc gia này có thể sẽ tạo ra những tác động tiêu cực không lường trước được.

Nền kinh tế Mỹ đối mặt với sự trì trệ

Sau đại dịch, chi tiêu của chính phủ Mỹ đã tăng mạnh, chiếm hơn 20% tổng việc làm mới. Tuy nhiên, các khoản trợ cấp an sinh xã hội cũng chiếm hơn 1/4 thu nhập của cư dân tại hơn 50% các quận của Mỹ. Điều này dẫn đến một nền kinh tế đang bị kích thích quá mức, với tốc độ tăng trưởng gần 3%. Tuy nhiên, trong năm 2025, dự báo rằng các biện pháp kích thích tài chính sẽ giảm dần, và lãi suất có thể tăng lên, tạo áp lực lên chi tiêu của chính phủ và giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Sự vươn lên của các quốc gia đang phát triển

Một xu hướng đáng chú ý trong những năm gần đây là sự thay đổi trong các kênh thương mại toàn cầu. Các quốc gia đang phát triển đang vươn lên mạnh mẽ, với tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người vượt qua Mỹ. Các quốc gia như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ đã có sự cải thiện đáng kể trong các chỉ số kinh tế, và thị trường chứng khoán của họ đang phát triển mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, sự hồi phục của các quốc gia từng bị coi là yếu kém ở châu Âu như Bồ Đào Nha, Hy Lạp, và Tây Ban Nha là minh chứng cho thấy các nền kinh tế này có thể trở thành điểm sáng trong tương lai.

Trung Quốc và cơ hội đầu tư

Mặc dù hiện nay thị trường Trung Quốc không còn thu hút sự chú ý như trước, ông Sharma cho rằng vẫn có những cơ hội đầu tư tiềm năng tại đây, đặc biệt là đối với các công ty có dòng tiền mạnh. Ví dụ, BYD, một công ty ô tô điện Trung Quốc, đang tăng trưởng mạnh mẽ và chiếm lĩnh thị trường toàn cầu nhanh hơn Tesla, nhưng lại có định giá cổ phiếu thấp hơn nhiều so với đối thủ Mỹ.

Tương lai của Big Tech và AI

Big Tech đã thu hút hàng trăm tỉ USD đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI), nhưng việc gia tăng chi tiêu vào AI cũng đi đôi với rủi ro. Lợi nhuận của các công ty công nghệ lớn đang dần bị thu hẹp lại, khi các khoản đầu tư vào AI chưa cho thấy hiệu quả rõ ràng. Cơn sốt AI có thể đang đi quá xa, và việc chi tiêu quá mức vào cơ sở hạ tầng AI có thể trở thành yếu tố làm giảm lợi nhuận của các công ty Big Tech.

Thị trường tư nhân và các rủi ro tiềm ẩn

Các thị trường tư nhân đang trở thành lựa chọn chính của nhiều công ty để huy động vốn, với tốc độ tăng trưởng gấp đôi so với ngân hàng. Tuy nhiên, thị trường tư nhân cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn lớn, như tỷ lệ vỡ nợ cao đối với các khoản vay có đòn bẩy. Nhiều công ty lớn đang tìm cách đưa tín dụng tư nhân vào các quỹ giao dịch trao đổi (ETFs), có thể khiến công chúng tiếp xúc với những rủi ro mà họ chưa thể lường trước. Những sự thừa thãi trong thị trường tư nhân sẽ cần đối mặt với sự giám sát chặt chẽ trong tương lai.

Kết luận

Với những thay đổi mạnh mẽ trong các xu hướng đầu tư, thách thức đối với nền kinh tế Mỹ và sự vươn lên của các quốc gia đang phát triển, năm 2025 hứa hẹn sẽ là một năm có nhiều biến động. Các nhà đầu tư cần phải chú ý đến những tín hiệu thay đổi này và chuẩn bị cho những cơ hội và rủi ro mới trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng phân mảnh và phức tạp hơn.

Có thể bạn quan tâm: 

Ấn Độ cần làm gì để tăng xuất khẩu may mặc

Nguồn Financial Times