Thương vụ Twitter có phải là sai lầm lớn nhất của tỉ phú Elon Musk?

Ông Elon Musk đang hứa hẹn tạo ra nhiều sự thay đổi ngoạn mục tại Twitter, như đặc thù của các công ty khởi nghiệp lĩnh vực công nghệ. Điều này rất có ý nghĩa khi một công ty có quy mô nhỏ và đang trong giai đoạn “đốt vốn”. Rất ít nhà điều hành trong lĩnh vực công nghệ quen thuộc với chiến lược này như ông Musk, người gần như không có đối thủ nếu xét về tổng vốn hóa của tất cả các công ty mà ông đã lãnh đạo hoặc đồng sáng lập, bao gồm SpaceX, Tesla và PayPal.

Nhưng Twitter lại chẳng phải một hãng non trẻ mà là một doanh nghiệp đã được xây dựng nhiều năm với cấu trúc và phương thức hoạt động riêng. Việc ông Elon Musk phá vỡ mọi thứ quá nhanh với quy mô rộng có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, nhất là khi nhà sáng lập Tesla phải vay nợ ngân hàng để có thể hoàn thành thương vụ 44 tỉ USD, gánh khoản lãi vay lên tới 1 tỉ USD/năm.

Động thái sa thải hàng loạt nhân viên Twitter vào tuần trước đã tạo nên không ít ý kiến trái chiều. Khi mà Twitter còn cả núi việc phải hoàn thành, từ những khoản nợ kỹ thuật (Technical debt) khổng lồ cho đến việc gia tăng doanh thu quảng cáo sau khi hàng loạt thương hiệu từ bỏ mạng xã hội này.

Tuy nhiên một bộ phận những người ủng hộ ông tin rằng kiểu tư duy sáng tạo hiện tại là phù hợp và có thể mở ra thêm nhiều tiềm năng của Twitter, biến nó trở thành một công cụ có giá trị hơn cho nhiều người hơn.

Tầm nhìn của ông Musk đối với Twitter cũng đã thu hút không ít nhà đầu tư, khiến ông vay được 13 tỉ từ một loạt các ngân hàng và cầm cố gần 7 tỉ cổ phiếu để hoàn thành thương vụ.

Tuy nhiên, ông Turner Novak, một nhà đầu tư mạo hiểm không rót vốn vào thương vụ Twitter, cho rằng tương lai của công ty này dưới thời ông Musk sẽ không lạc quan như mọi người nghĩ.

Đầu tiên, Twitter sẽ nặng gánh về tài chính khi ông Musk phải vay nợ để hoàn tất thu mua công ty. Thời điểm ông trả mức giá 44 tỉ USD tháng 4 mới chỉ là khởi đầu cho mùa đông của thị trường công nghệ. Những đối thủ của Twitter như Facebook và Snapchat, hiện có tổng vốn hóa thị trường cao hơn 2-3 lần so với doanh thu năm 2021. Nhưng số tiền 44 tỉ USD mà ông Musk trả cho Twitter cao gần 9 lần so với doanh số bán hàng năm 2021 của công ty.

Và lãi suất đối với khoản nợ để tài trợ cho thương vụ sẽ khiến việc thu lợi nhuận trở nên khó khăn hơn - điều mà Twitter từ lâu đã phải vật lộn để thực hiện một cách nhất quán.

Tồi tệ hơn, thị trường mạng xã hội đã gần như bão hòa khi hàng loạt những tên tuổi lớn đã phát triển trên thị trường nên việc tỉ phú Elon Musk sáng tạo ra thứ gì đó khiến Twitter bùng nổ như các startup Tesla, SpaceX hay Paypal đã từng làm là điều rất khó.

Tất nhiên, khái niệm "công việc kinh doanh gặp khó khăn” và “gánh thêm một đống nợ" cũng từng được dùng để mô tả Tesla và SpaceX ở một thời điểm nào đó trong quá khứ. Những công ty đó và Twitter đều là những công ty “công nghệ” ở chỗ tất cả đều yêu cầu rất nhiều lập trình viên và code. Nhưng dù là vậy, Twitter thiên hướng quản trị con người, nội dung và bắt kịp xu hướng người dùng hơn là phát triển công nghệ mới, gây đột phá về sản phẩm.

“Twitter cuối cùng sẽ trở thành một doanh nghiệp ngập trong rắc rối với hàng đống nợ”, ông Novak nhận định.

Về dài hạn, ông Musk nung nấu kế hoạch biến Twitter thành một “siêu ứng dụng” như WeChat ở Trung Quốc, bao gồm nhiều tính năng từ liên lạc, mua sắm, cho đến thanh toán. Trước đó, ông có ý định hồi sinh một số hình thức video ngắn để cạnh tranh với TikTok.

Ngay cả khi những kế hoạch đầy tham vọng kể trên có hiệu quả, thật khó để thấy sự khác biết to lớn hơn trong lợi nhuận của Twitter. Giả sử, nếu 1% trong số khoảng 240 triệu người dùng hàng ngày hiện tại của Twitter chọn sử dụng dịch vụ đăng ký trả phí, thì sẽ mang lại doanh thu 230 triệu USD một năm. Chiếm chưa đến 5% trong tổng doanh thu 5 tỉ USD của Twitter vào năm 2021, khoảng 90% trong số đó đến từ quảng cáo.

Trong trường hợp khả quan nhất, nếu Twitter tận dụng các sản phẩm mới để tăng gấp 4 lần cơ sở người dùng của mình lên khoảng một tỉ người dùng hàng ngày và 5% trong số đó đăng ký trả phí, thì doanh thu sẽ là 4,8 tỉ USD một năm. Đó có thể là một cú hích lớn đối với Twitter. Nhưng điều đáng chú ý là đã có nhiều mô hình mạng xã hội yêu cầu người dùng trả phí trước đó và chưa có một công ty nào đạt được doanh thu với quy mô như vậy.

Có thể bạn quan tâm: 

Hàng nghìn xe BMW, Tesla,... lênh đênh trên biển vì tắc nghẽn nghiêm trọng

Nguồn WSJ