Ứng dụng “kết bạn” cho doanh nghiệp: Đối thủ mới của ngân hàng đầu tư?

Những ai làm trong lĩnh vực mua bán - sáp nhập (M&A) hoặc đầu tư mạo hiểm đều có xu hướng xem việc mua bán hoặc đầu tư vào doanh nghiệp giống như hẹn hò, kết bạn 4 phương vậy. Vì thế, theo Peter Lehrman, nhà sáng lập kiêm Tổng Giám đốc Axial Networks (Mỹ), cũng là lẽ tự nhiên khi các thương vụ M&A đang dựa vào các ứng dụng “kết bạn” để bên mua và bên bán gặp nhau.

Đối thủ của Goldman Sachs?

Ứng dụng của Axial, được tung ra vào tháng 9 vừa qua, đã đi xa hơn một chút so với các ứng dụng M&A khác. Cụ thể, nó cho phép các CEO đính kèm thông tin tài chính của doanh nghiệp và các thông tin cần thiết khác, sau đó sử dụng một thuật toán để “kết hợp” những thông tin này với các ông chủ ngân hàng, công ty đầu tư vốn cổ phần tư nhân và các hãng môi giới chứng khoán (Axial cho biết thông tin hoàn toàn được bảo mật). Người sử dụng (bên bán hoặc bên mua) có thể “like” phía bên kia ngay trên điện thoại và nếu 2 bên ưng ý nhau, có thể trao đổi thông tin trực tiếp.

Ngoài M&A, Axial cũng giúp kết nối giữa nhà đầu tư và các tổ chức cho vay với các công ty đang tìm vốn, bằng cách sử dụng các thuật toán tương tự. Bản thân Axial đã huy động được 22 triệu USD sau một đợt huy động vốn mới. Các nhà đầu tư rót vốn vào Axial trong đó có First Round Capital, Redpoint Ventures và Comcast Ventures.

Không giống các ngân hàng, Axial không lấy phần trăm trên giá trị của một thương vụ hoàn tất, mà kiếm tiền từ phí đăng ký dịch vụ hằng tháng từ 15.000-90.000 USD dựa trên gói dịch vụ khách hàng chọn lựa. Axial cho biết Công ty có khoảng 1.300 khách hàng. Một số khách hàng chấp nhận trả phí cao hơn cho dịch vụ tư vấn từ các chuyên gia thuộc Axial, những lời mời tham dự hội nghị và các báo cáo phân tích dữ liệu tốt hơn.

Axial cho biết những công ty đi thâu tóm sử dụng ứng dụng của nó cho đến nay hầu hết là các công ty đầu tư tư nhân, chủ yếu mua lại các doanh nghiệp nhỏ. Cũng có doanh nghiệp trong danh sách Fortune 500 đã dùng ứng dụng của Axial để thâu tóm đối thủ nhỏ hơn. Theo Axial, những người sử dụng của Axial gồm có Clorox và nhiều ngân hàng lớn (Axial không kể tên ngân hàng nào, còn Clorox từ chối bình luận về việc Công ty sử dụng ứng dụng của Axial).

Không chỉ Axial, hàng loạt công ty đã bước vào thị trường dịch vụ “kết bạn” trong những năm gần đây nhằm đưa tính hiệu quả cao hơn vào thị trường M&A như DealNexus và MergersClub. Những ứng dụng này chưa phải là mối đe dọa đối với các định chế tài chính lớn ở Phố Wall. Axial cho biết ứng dụng của nó đã giúp thu xếp cho khoảng 500 thương vụ từ đầu năm đến nay với giá trị chủ yếu trong khoảng từ 5-100 triệu USD, một con số rất nhỏ so với giá trị thương vụ trung bình 5,3 tỉ USD mà Goldman Sachs tư vấn, chẳng hạn. Dù không đáng kể so với Goldman Sachs, nhưng phần mềm này không đòi hỏi phải tốn kém vào những văn phòng xa hoa hay những bữa tiệc tối có giá tới 1.000 USD.

Goldman Sachs và các định chế lớn khác có thể không phải lo ngại nhiều từ những ứng dụng như Axial, nhưng các nhà môi giới thường xử lý các vụ mua bán doanh nghiệp nhỏ lại là đối tượng dễ bị thay thế bởi các ứng dụng M&A, theo Steve Connor, Giám đốc Phát triển kinh doanh tại Hamilton Robinson Capital Partners, một hãng đầu tư tư nhân gần đây đã hoàn tất một thương vụ nhờ sử dụng ứng dụng của Axial.

Connor cho rằng những nhà môi giới có kiến thức về các doanh nghiệp nhỏ địa phương, nhưng lại không tiếp cận được mạng lưới rộng lớn các công ty thâu tóm tiềm năng mà một dịch vụ trực tuyến có thể mang lại. Đây là một lý do giải thích cho tính hiệu quả kém của các nhà môi giới, khiến họ bị lấn át bởi các ứng dụng như Axial. “Các nhà môi giới nhỏ hơn không điều hành một quy trình hiệu quả. Nay một người nào đó có thể đăng thông tin lên Axial và bày nó trước hàng ngàn người mua tiềm năng”, ông nói.

Đối với các nhà đầu tư hoặc người mua trên Axial, thách thức là phải giữ giá thấp, theo Connor. Axial đã tạo điều kiện cho công ty của ông kết nối với một nhà môi giới tại Duluth, Georgia (Mỹ). Nếu không có ứng dụng này, “chúng tôi không có cách nào kết nối được với một nhà môi giới tại Duluth”, ông nói. Nhưng việc ứng dụng của Axial khiến quá trình “săn lùng” trở nên dễ dàng hơn có nghĩa cạnh tranh cũng khốc liệt hơn.

Vượt qua mối nghi ngờ ban đầu

Là một chuyên gia phân tích tài chính được đào tạo bài bản, Lehrman đã bắt đầu sự nghiệp tại Gerson Lehrman Group, nơi anh trai ông - Thomas - là thành viên Hội đồng Quản trị và đồng sáng lập. Công ty này sử dụng phần mềm máy tính để kết nối các nhà đầu tư và nhà điều hành doanh nghiệp với các chuyên gia tư vấn để giúp họ ra quyết định chính xác hơn. Năm 2009, Lehrman thành lập Axial. Không lâu sau ngày thành lập, phần mềm thị trường của Axial đã có mặt trực tuyến. Ứng dụng đã được “cải cách” vào năm nay sau khi Giám đốc Sản phẩm Dan Lee bắt đầu nghĩ đến nó như một “hộp thư đến” di động cho các thương vụ. Công ty cho biết đã mang về khoảng 7,2 triệu doanh thu vào năm ngoái, nhưng vẫn chưa có lãi.

Hiện tại, đối thủ lớn nhất của Axial vẫn là mạng lưới kết nối “offline” truyền thống. Công ty có thể gặp khó khăn trong việc thuyết phục một số nhà tư vấn và doanh nghiệp rằng nó đáng đồng tiền, theo Richard Upton, đối tác tại công ty đầu tư mạo hiểm Harbor Light Capital Partners. “Chúng tôi tập trung vào con người và cơ hội phía trước của công ty - những yếu tố rất khó có thể nắm bắt được thông qua một trung gian trực tuyến”, Upton nói.

Axial cũng cần phải vượt qua những mối nghi ngờ ban đầu, mới dần tạo niềm tin nơi người sử dụng. “Thành thật mà nói, tôi bước vào một mối quan hệ mà thực sự không rõ giá trị cộng thêm là gì”, Chad Elms nhớ lại cảm giác khi mới bắt đầu sử dụng ứng dụng của Axial. Chad Elms đã đăng ký một gói dịch vụ đắt tiền hơn của Axial vào tháng 2.2014 để được các chuyên gia tư vấn một cách chi tiết hơn. Một năm sau, Elms đã bán 60% cổ phần trong công ty của ông - Momentum Physical Therapy & Sports Rehab - với giá 7,2 triệu USD cho U.S. Physical Therapy.

Elms cho biết mọi chuyện thành công là nhờ vị chuyên gia tư vấn phát triển kinh doanh mà Axial đã gửi đến để hỗ trợ cho ông. Người này đã đưa ông đi qua một cách suôn sẻ quy trình gặp gỡ các nhà môi giới, các công ty khác và lúc nào cũng luôn sẵn sàng nghe điện thoại, trả lời email. Vị chuyên gia này “đã trở thành một người bạn và một phần trong nhóm của tôi. Tôi rất mong sẽ gặp anh ấy một ngày nào đó”, Elms nói.

Khánh Đoan