Trump định "xả kho" phân nửa lượng dự trữ dầu của Mỹ

Chính quyền Trump đang dự định cắt giảm nợ công của Mỹ, trong đó có việc bán đi một nửa kho dự trữ dầu khẩn cấp của nước này. Đây là một phần trong kế hoạch thay đổi vai trò của chính phủ liên bang trong thị trường năng lượng.

Bản dự thảo ngân sách hoàn chỉnh đầu tiên của Trump, được công bố một phần vào hôm thứ Hai vừa qua, dự định sẽ thu về 500 triệu USD vào năm tài chính 2018 thông qua việc bán bớt Kho Dự trữ dầu Chiến lược (SPR). Số tiền bán dầu này có thể lên đến 16,6 tỷ USD trong vòng 10 năm tới.

Đề xuất này cũng hướng tới việc tăng thu ngân sách bằng cách cho phép khoan dầu trong Khu bảo tồn Động vật Hoang dã Quốc gia tại Alaska (ANWR), chấm dứt việc chia sẻ thuế tài nguyên với các tiểu bang dọc theo Vịnh Mexico, và bán đường dây truyền tải điện ở miền Tây nước Mỹ. Cũng giống như phần lớn bản dự thảo ngân sách của Trump, những động thái này có thể sẽ đối mặt với sự phản đối trong Quốc hội.

Các đề xuất ngân sách của tổng thống thường sẽ phải trải qua những thay đổi đáng kể tại Quốc hội, nhưng nó cũng cho thấy là Nhà Trắng đang ưu tiên điều gì.

Kho SPR hiện đang nắm giữ 687,7 triệu thùng dầu trong các hầm chứa tại 2 bang Texas và Louisiana. Theo trang web của Bộ Năng lượng Mỹ, điều này cho phép SPR có thể nhanh chóng phân phối khi thiên tai hoặc tai nạn bất ngờ xảy ra.

Trước đó vào các năm 2015 và 2016, chính phủ Mỹ đã thông qua các biện pháp hướng tới việc bán ra gần 190 triệu thùng dầu từ SPR trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến 2025, nhằm gây quỹ cho các chương trình khác của chính phủ. Động thái này sẽ cắt giảm khoảng 27% dự trữ của SPR. Nếu Trump muốn giảm một nửa lượng dầu dự trữ, thì chính phủ cần phải bán thêm dầu và điều này sẽ có nguy cơ vi phạm ngưỡng dự trữ  bắt buộc theo luật là 450 triệu thùng.

Dự thảo ngân sách của Trump không chỉ ra phạm vi hoặc thời điểm bán nguồn dự trữ dầu, cũng như không nói gì về việc liệu một chương trình trị giá 2 tỷ USD để hiện đại hóa cơ sở hạ tầng kho dự trữ có bị ảnh hưởng hay không.

Các chính sách dầu khí mới

Trump cũng đang muốn tìm kiếm thêm nguồn thu ngân sách thông qua 2 đề xuất khác, có thể gây ý kiến trái chiều trong ngành công nghiệp dầu khí.

Đầu tiên, Trump dự kiến sẽ thu được 1,8 tỷ USD trong 10 năm tới bằng cách cho phép khai thác dầu tại khu vực ANWR, vốn có trữ lượng ước tính 12 tỷ thùng. Ý tưởng này từ lâu đã được các đảng viên Cộng hòa tại Alaska cổ vũ, trong đó có Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski, người đứng đầu tiểu ban phụ trách chi tiêu nội bộ.

Nhưng nó sẽ vấp phải sự phản đối kịch liệt của các nhà bảo vệ môi trường, những người đã nhiều lần ngăn chặn thành công việc khai thác tại ANWR bằng cách đưa ra lo ngại về mối đe dọa đối với gấu Bắc cực, tuần lộc, sói và các động vật khác sống trong vùng này.

Các Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Alaska muốn cho phép việc khai thác dầu tại ANWR, trong khu vực được đánh số 1002. Ảnh Bloomberg.

Dự thảo ngân sách của Trump cho thấy việc cho phép khai thác ở ANWR có thể sẽ bắt đầu sinh lời đáng kể từ năm tài chính 2022, với 100 tỷ USD doanh thu dự kiến trong năm đó. Tuy nhiên, kế hoạch này cũng có nhiều trở ngại. Ngoài sự chống đối của các nhà bảo vệ môi trường, không rõ là có bao nhiêu công ty năng lượng muốn tiếp cận nguồn dầu này. Việc khám phá các vỉa dầu lớn tại đây có thể đủ cho hàng chục năm khai thác, nhưng chi phí vận hành tại đây khá là cao, giữa lúc giá dầu thô đang thấp cộng thêm sự bùng nổ của ngành dầu đá phiến.

Thứ hai, Trump cho hồi sinh một đề xuất có từ thời Obama, đó là cắt giảm phần thuế tài nguyên được chia lại cho chính quyền các bang ở  Vịnh Mexico. Điều này có thể khiến ngân sách liên bang nhận được thêm 3,56 tỷ USD trong 10 năm tới. Theo luật năm 2006, bốn tiểu bang vùng Vịnh Mexico (Alabama, Louisiana, Mississippi và Texas) được giữ lại 37,5% số thuế mà các công ty dầu khí trả cho chính phủ liên bang để đổi lấy quyền khoan và sản xuất dầu tại Vịnh Mexico.

Cả Obama và Trump đều muốn giảm tỷ lệ này xuống, và nỗ lực kỳ này của Trump cũng có thể gặp phải sự chống đối quyết liệt như những gì mà Obama đã từng gặp phải. Các nghị sĩ đại diện cho 4 bang kể trên sẽ lại đấu tranh mạnh mẽ để giữ lại những khoản tiền này.

Dự thảo ngân sách của Trump cũng đề xuất khởi động lại việc thu phí Quỹ Chất thải Hạt nhân (Nuclear Waste Fund Fee) vào năm 2020. Đây là dấu hiệu cho thấy chính quyền Trump đang có kế hoạch xây dựng một khu vực lưu trữ vĩnh viễn cho chất thải hạt nhân cũng từ năm 2020, có thể là tại khu vực Yucca Mountain ở Nevada. Theo ước tính, khoản phí này có thể mang lại gần 3,1 tỷ USD trong 10 năm.

Nhà Trằng cũng dự tính ngân sách có thể thu về thêm 2,4 tỷ USD vào năm 2019, từ việc bán các đường dây tải điện của chính phủ liên bang ở miền Tây. Những đường dây này chủ yếu truyền tải điện từ các đập thủy điện do chính phủ sở hữu đến các khu vực đô thị.

Bá Ước

Nguồn Bloomberg