Thư ký du lịch A.I

Một buổi tối đầu hè, Hà Trang, nhân viên văn phòng 27 tuổi ở TP.HCM, mở điện thoại và gõ vào ChatGPT: “Gợi ý cho tôi lịch trình 3 ngày ở Đà Lạt, ưu tiên cà phê view đẹp, đồ ăn ngon và không quá đông khách du lịch”. Chỉ sau vài chục giây, một lịch trình chi tiết hiện ra, kèm danh sách quán cà phê, nhà hàng, homestay. Hà Trang thừa nhận: “Trước đây, tôi phải lướt hàng chục blog và hội nhóm Facebook. Giờ chỉ cần A.I lọc sẵn, tôi tiết kiệm được rất nhiều thời gian”.

Câu chuyện của Hà Trang không còn cá biệt, khi hàng triệu du khách toàn cầu đang quen dần với việc để các ứng dụng A.I đóng vai “thư ký du lịch”. Thực tế, nhiều du khách trẻ, đặc biệt là Gen Z, thường dùng A.I như bản nháp đầu tiên, sau đó tinh chỉnh lại bằng cách tham khảo TikTok, Instagram hoặc các hội nhóm Facebook. Với họ, A.I giúp tiết kiệm thời gian, nhưng trải nghiệm cá nhân vẫn phải được “kiểm chứng xã hội”.

Báo cáo toàn cầu về mức độ đón nhận A.I của Booking.com năm 2025 cho thấy một bức tranh có sự phân mảnh rõ rệt với Mỹ Latinh và châu Á - Thái Bình Dương là 2 khu vực cởi mở nhất. Đặc biệt, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng với 99% người Việt hứng thú với A.I, 86% đã quen thuộc và 99% muốn ứng dụng vào kế hoạch du lịch tương lai. Đây là mức cao nhất trong số 33 thị trường khảo sát.

Thậm chí, 88% du khách Việt đã sử dụng A.I trong ít nhất một giai đoạn của chuyến đi và 79% đánh giá cao việc A.I giúp họ tránh các điểm đến quá đông đúc. Điều này đặc biệt quan trọng khi du lịch bền vững ngày càng được chú trọng.

Mặc dù vậy, sự cởi mở này không đồng nghĩa với niềm tin tuyệt đối. Chỉ 22% người dùng Việt cho biết họ thoải mái để A.I tự đưa ra quyết định thay mình, trong khi phần lớn vẫn giữ thói quen kiểm chứng lại thông tin. Ngay cả các du khách trẻ như Hà Trang cũng chỉ coi A.I là công cụ phác thảo, sau đó mới tìm thêm gợi ý cá nhân hóa trên TikTok hoặc Facebook.

Điều này cho thấy một nghịch lý thú vị: người Việt thuộc nhóm đón nhận A.I cao nhất thế giới, nhưng đồng thời cũng là những người cẩn trọng trong việc giao quyền kiểm soát. Các hạn chế của A.I cũng ngày càng lộ rõ, như việc dễ đưa ra thông tin lỗi thời hoặc bị chi phối bởi “cái bẫy phổ biến”, gợi ý những điểm đến nổi tiếng mà bỏ sót trải nghiệm bản địa độc đáo.

Tiến sĩ Daisy Kanagasapapathy, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn, RMIT Việt Nam, nhận xét: “A.I giống như một người bạn đọc rất nhiều sách, biết được đủ thứ trên đời, nhưng chưa chắc đã hiểu bạn là ai. Người dùng cần biết cách đặt câu hỏi và luôn kiểm chứng thông tin, thay vì phó mặc hoàn toàn”.

Ở góc độ doanh nghiệp, A.I được kỳ vọng tạo nên bước nhảy vọt. Trên thế giới, theo Grand View Research, thị trường toàn cầu cho ứng dụng A.I trong ngành du lịch đã đạt khoảng 3,37 tỉ USD vào năm 2024 và được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh, chạm mốc gần 13,9 tỉ USD vào năm 2030. Theo khảo sát của EY trong ngành khách sạn, 63% số người được hỏi đang triển khai A.I để nâng cao quản lý doanh thu, với mục đích sử dụng phổ biến bao gồm phân tích dữ liệu, quyết định giá cả và theo dõi xu hướng thị trường cũng như hiệu suất so sánh với đối thủ cạnh tranh.

Tại Việt Nam, theo lãnh đạo của Vietravel, doanh nghiệp này đã ứng dụng A.I trong quảng cáo, phân tích dữ liệu khách hàng và tư vấn đặt tour. Hiệu quả mang lại rất rõ rệt, giúp tăng tỉ lệ chuyển đổi, giảm chi phí vận hành và cải thiện đáng kể trải nghiệm khách hàng. Trong khi đó, ông Lương Thanh Nam, Tổng Giám đốc Vietsolutions Group, cho biết hiện ngành du lịch Việt Nam có thể ứng dụng hàng chục công nghệ số hóa như chatbot, chathub, A.I dịch thuật đa ngôn ngữ, ứng dụng đặt xe Buggy cho khu du lịch… Tại nhiều sân bay thế giới, A.I và máy học đang sàng lọc hành lý và phân tích hình ảnh, trong khi kiểm tra sinh trắc học đang loại bỏ tình trạng xếp hàng dài tại khu vực an ninh và nhập cảnh, đồng nghĩa với việc mọi người di chuyển qua sân bay nhanh hơn rất nhiều…

Những nền tảng OTA lớn như Booking.com đã sớm ứng dụng máy học để cá nhân hóa gợi ý, biến mỗi cú click tìm kiếm hay lượt đánh giá thành dữ liệu để A.I “học”. Với một thị trường đang tăng trưởng nhanh như Việt Nam, cơ hội tận dụng A.I để nâng cao hiệu quả kinh doanh và mở rộng quy mô là rất rõ ràng. Ông James Waters, Giám đốc Kinh doanh của Booking. com, nhận định A.I tạo sinh (GenAI) định hình lại cách người tiêu dùng tương tác với thế giới. Công nghệ này không chỉ thay đổi cách các công ty như Booking.com dự đoán và đáp ứng nhu cầu khách hàng, mà còn nâng mức độ kỳ vọng trong từng trải nghiệm.

Với sức mạnh đã được minh chứng, A.I có thể thay đổi cục diện của ngành du lịch Việt trong bối cảnh thị trường toàn cầu cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Tuy nhiên, để A.I thực sự trở thành động lực bứt phá, cần một chiến lược dài hạn, từ đầu tư hạ tầng công nghệ, chuẩn hóa dữ liệu đến đào tạo nhân lực. Việt Nam đã có chương trình đẩy mạnh chuyển đổi số du lịch thông minh trong lĩnh vực du lịch với mục tiêu đến năm 2030 sẽ tập trung phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh, ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng lực ngành…

Trong chiến lược số hóa cũng như đẩy mạnh ứng dụng A.I của ngành du lịch, điều quan trọng là cần tăng cường đầu tư hạ tầng dữ liệu, phần mềm và các nền tảng dùng chung để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cùng tham gia. Bên cạnh đó, việc xây dựng một hệ sinh thái số kết nối giữa các công ty công nghệ và doanh nghiệp du lịch sẽ tạo ra các sản phẩm A.I phù hợp với thực tiễn và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước.