Cuộc đua mở rộng cảng của các quốc gia Đông Nam Á

Trên tuyến đường biển chính tại eo biển Malacca, cảng Port Klang lớn nhất Malaysia đang có kế hoạch tăng gấp đôi công suất trong những thập kỷ tới, quyết đuổi theo Singapore trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi đang thúc đẩy cạnh tranh trong lĩnh vực logistics khu vực Đông Nam Á.

Port Klang, cảng lớn thứ 12 thế giới và chỉ đứng sau Singapore ở Đông Nam Á về công suất vào năm 2021, có kế hoạch tăng công suất hàng năm từ 14 triệu TEU (tương đương 20 feet thước đo tiêu chuẩn cho khối lượng container) lên 27 triệu TEU, trong đó nhà điều hành Westports Holdings dự kiến đầu tư 39,6 tỉ ringgit (8,34 tỉ USD) trong những thập kỷ tới.

Ông Ruben Emir Gnanalingam, Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành của Westports, cho biết: “Toàn bộ quá trình mở rộng sẽ mất hơn 40 năm và sẽ bắt đầu từ năm 2024. Ban đầu, nguồn tài trợ sẽ đến từ vốn nội bộ, sau đó chúng tôi sẽ tăng quy mô chương trình trái phiếu lên khoảng 5 tỉ ringgit."

Vị trí lợi thế của Port Klang. Ảnh: Nikkei Asia.

Westports là nhà khai thác cảng nổi bật ở Malaysia với lợi nhuận ròng tăng 11% lên 779,43 triệu ringgit vào năm 2023. Vào tháng 12, Westports đã gia hạn thời gian nhượng quyền tại Port Klang thêm 58 năm, từ 2024 lên 2082.

Chính phủ liên bang đã phê duyệt kế hoạch mở rộng Port Klang của Westports vào tháng 8 năm ngoái. Dự án tại cảng ngay phía Tây nam Kuala Lumpur sẽ bao gồm việc cải tạo đất dọc theo bờ biển để tăng cơ sở vật chất bến container từ 9 bến hiện tại lên 17.

Phản ánh vị thế của Malaysia là một trong những trung tâm sản xuất và hàng hóa của châu Á, Port Klang xử lý các sản phẩm từ điện tử, dầu cọ đến hóa dầu và ô tô. Vị trí chiến lược dọc theo eo biển Malacca là một lợi thế đáng kể do nằm gần tuyến đường vận chuyển chính của khu vực và khả năng tiếp nhận các tàu lớn nhờ có bến nước sâu tự nhiên.

Việc mở rộng diễn ra khi các công ty xây dựng lại chuỗi cung ứng, bao gồm cả việc đa dạng hóa khỏi Trung Quốc, để giảm thiểu rủi ro phát sinh từ căng thẳng địa chính trị. "Chúng tôi tin rằng việc tái tổ chức sẽ tập trung vào Đông Nam Á, vì vậy trọng tâm ở đây là mở rộng Port Klang và đảm bảo rằng chúng tôi có đủ năng lực cho sự tăng trưởng đó", ông Gnanalingam nói và nhấn mạnh rằng khu vực này là một trong những điểm đến cho chiến lược "Trung Quốc +1" nhằm bổ sung thêm các lựa chọn bên ngoài Trung Quốc.

Ông Gnanalingam cũng lưu ý sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các nước láng giềng dọc eo biển như Singapore và Thái Lan. Chẳng hạn, Cảng Tuas của Singapore khai trương vào năm 2022 và dự kiến ​​hoàn thành vào năm 2040 với công suất 65 triệu TEU mỗi năm.

"Chúng tôi đã cạnh tranh với Singapore và Thái Lan trong 30 năm qua và trong tương lai cũng vậy. Chúng tôi có lợi thế của mình, họ có lợi thế của họ", ông nói và nhấn mạnh rằng các cảng ở Malaysia có giá cả phải chăng hơn về mặt giá cả.

Tuyến đường sắt Bờ Đông (ECRL) dài 665 km theo kế hoạch sẽ hoàn thành vào cuối năm 2026 và kết nối cảng với bờ biển phía đông của Bán đảo Mã Lai, cũng có thể biến Cảng Klang trở thành một trung tâm quan trọng hơn trong nước. Ngày 3/4, Bộ trưởng Giao thông Malaysia Anthony Loke cho biết, việc xây dựng tuyến này đã hoàn thành 64%.

Ông Ruben Emir Gnanalingam, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành tập đoàn của Westports Holdings. Ảnh: Norman Goh.

Đối với ông Gnanalingam, ECRL sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của các quốc gia ven biển phía đông ở bán đảo Malaysia bằng cách đặt nhiều ngành công nghiệp hơn ở đó. Ông nói: “Những ngành công nghiệp đó sau đó sẽ có đầu ra, gửi hàng đến Port Klang”.

Có thể bạn quan tâm:

 Châu Phi và tiềm năng đáp ứng nhu cầu lương thực của cả thế giới

Nguồn Nikkei Asia