Giáo viên mầm non đổi nghề sang dưỡng lão

Chưa đầy ba năm trước, cô Jiang còn bận rộn dọn đồ chơi và hát đồng dao khi làm giáo viên mầm non ở Bắc Kinh. Khi đó, phụ huynh thường xuyên đến để đăng ký gửi con. Nhưng cảnh tượng đó dần thưa vắng, đến mức năm ngoái, cô phải tranh thủ giờ nghỉ trưa đi phát tờ rơi quảng bá cho trường.

Nhận thấy “chữ viết trên tường đã quá rõ ràng”, tháng 5 năm ngoái, cô quyết định chuyển sang một ngành có triển vọng hơn là chăm sóc người cao tuổi. “Chăm sóc người già còn dễ hơn chăm sóc trẻ nhỏ”, cô nói. Kỹ năng dạy thủ công và tổ chức trò chơi của cô giờ cũng phát huy tác dụng.

Từ năm 2017 đến 2022, tổng tỉ suất sinh của Trung Quốc, số trẻ sinh bình quân trên mỗi phụ nữ, đã giảm mạnh từ 1,8 xuống chỉ còn 1, thấp hơn nhiều so với mức 2,1 cần thiết để duy trì dân số ổn định. Chính quyền Bắc Kinh gần đây đã công bố trợ cấp 3.600 nhân dân tệ (500 USD) mỗi năm cho mỗi trẻ dưới ba tuổi nhằm khuyến khích sinh đẻ, nhưng thực tế ngành mầm non đã chịu cú sốc lớn.

Theo số liệu chính thức, từ năm 2021 đến 2024, số trẻ mầm non giảm từ 48 triệu xuống 36 triệu. Khoảng 42.000 trong số 295.000 trường mầm non phải đóng cửa, và 360.000 trong số 3,2 triệu giáo viên bỏ nghề. Trong khi đó, ngành dưỡng lão lại mở ra triển vọng sáng sủa cho những người nhanh nhạy thích ứng. Dự báo của Liên Hợp Quốc trong 5 năm tới, số trẻ 3-6 tuổi tiếp tục giảm từ 49 triệu xuống 35 triệu, trong khi số người trên 65 tuổi tăng từ 211 triệu lên 256 triệu. Trung Quốc đang đối mặt nhu cầu nhân lực chăm sóc ngày càng lớn.

Theo Nhân dân Nhật báo, đến năm 2021, Trung Quốc chỉ có nửa triệu nhân viên dưỡng lão có chứng chỉ, tương đương 0,27 người chăm sóc trên 100 người cao tuổi, mức cực kỳ thấp so với trung bình 5,7 của OECD cùng năm. Trước thực trạng đó, nhiều trường đại học đã mở ngành đào tạo chăm sóc người già, và lứa sinh viên đầu tiên tốt nghiệp năm ngoái đã nhanh chóng được thị trường săn đón.

Những cơ hội mới đã thúc đẩy cô Wu, một cựu giáo viên mầm non, mở viện dưỡng lão tại Giang Tây vào năm 2023. Cơ sở hiện có 9 cụ già, mỗi người trả 2.600 nhân dân tệ (360 USD) mỗi tháng. “Ngành này có triển vọng tươi sáng. Thế hệ sinh thập niên 1970–1980 đa phần chỉ có một con, sau này sẽ ít người chăm sóc khi về già”, cô Wu nhận định. Gần như mỗi ngày, cô Wu đều nhận được cuộc gọi hỏi dịch vụ, kể cả từ nhiều giáo viên mầm non muốn chuyển nghề.

Chính phủ Trung Quốc cũng khuyến khích mô hình “đa chức năng”, vừa chăm sóc trẻ em, vừa phục vụ người già. Năm ngoái, tại Trùng Khánh, một tầng bỏ trống trong nhà trẻ đã được cải tạo thành “trạm dưỡng lão”, với bàn bóng bàn, lớp thư pháp và hoạt động do giáo viên mầm non đứng lớp khi rảnh. Một tờ báo thuộc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia kêu gọi chính quyền địa phương tăng trợ cấp và ưu đãi thuế cho mô hình này. Người già cũng thích không khí gần gũi trẻ nhỏ, thậm chí có ông bà đưa cháu đến nhà trẻ trước khi lên tầng trên sinh hoạt.

Có thể bạn quan tâm:

Hàng nội Trung Quốc lên ngôi

Nguồn The Economist