“Nhọc nhằn” giấc mơ an cư, người trẻ chọn thuê nhà vì không còn lựa chọn?

Ở một góc nhỏ trong quán cà phê tĩnh lặng giữa lòng Bình Thạnh, chị Thu Nguyệt khẽ cười rồi thở dài: “Gần 30 mà vẫn thấy bản thân nhiều chênh vênh”. Câu nói nghe nhẹ tênh mà mang theo cả một nỗi niềm chung của không ít người trẻ từ quê lên thành phố học tập. 

Trong cuộc trò chuyện với NCĐT, chị Nguyệt cho biết đang làm việc cho một công ty nước ngoài với mức lương hơn 1.000 USD, con số từng là giấc mơ thời sinh viên, là đích đến của nhiều năm học tập và phấn đấu. Nhưng khi đã đạt được nó, chị nhận ra: “Với mức lương này, mua nhà ở Sài Gòn chỉ là một giấc mơ xa”. Thay vào đó, chị chọn sống trong một căn chung cư mini tại Bình Thạnh để thuận tiện cho việc đi làm và tạm gọi là “có góc riêng”. 

Không hiếm gặp, câu chuyện của chị Nguyệt đang phản ánh một thực tế ngày càng rõ nét rằng giá nhà tăng phi mã trong khi thu nhập chỉ nhích từng chút một, khiến giấc mơ an cư của người trẻ xa quê ngày càng trở nên mong manh. Theo dữ liệu từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), trong 5 năm qua, giá căn hộ chung cư tại Hà Nội, TP. HCM và Đà Nẵng đã đạt mức tăng trưởng lần lượt là 72,4%; 49,9% và 34,3%; trong khi thu nhập trung bình của người dân chỉ tăng khoảng 6-10% mỗi năm và ở mức rất thấp. Điều này khiến người lao động trẻ buộc phải thuê nhà do không đủ khả năng tài chính mua nhà và khó có thể đáp ứng mức vay vốn dài hạn lớn như vậy.

Mặc dù nhu cầu thuê nhà để ở đang tăng, nhưng thị trường cho thuê tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, chưa thực sự trở thành một giải pháp thay thế hoàn toàn cho việc sở hữu nhà. Bởi hiện tại, phần lớn nguồn cung nhà cho thuê tại Việt Nam do cá nhân sở hữu và quản lý, chưa có sự tham gia của các chủ đầu tư chuyên nghiệp. Trong khi đó, tại các nước phát triển, mô hình “build-to-rent” (xây dựng để cho thuê) đã trở nên phổ biến, giúp người thuê có nhiều lựa chọn hơn với giá cả hợp lý và dịch vụ tốt hơn.

Bên cạnh đó, Việt Nam vẫn chưa có chính sách bảo vệ người thuê nhà. Đa số các hợp đồng thuê ở Việt Nam đều có thời hạn ngắn (6-12 tháng) và không có ràng buộc về điều kiện và mức tăng giá, khiến người thuê phải đối mặt với rủi ro về sự ổn định và quyền lợi.

Đồng thời, mặc dù số tiền phải chi trả hàng tháng thấp hơn so với việc lựa chọn vay mua nhà nhưng chi phí thuê tại TP.HCM và Hà Nội vẫn khá cao. Dữ liệu từ VARS, một căn hộ 2 phòng ngủ tại trung tâm TP.HCM có giá thuê dao động từ 12-20 triệu đồng/tháng, tương đương 30-50% thu nhập của nhiều người lao động, đồng nghĩa với việc người thuê phải cắt giảm các nhu cầu khác theo nguyên tắc chi phí cho nhà ở không quá 30% thu nhập. Trong khi những căn hộ có giá thuê thấp hơn lại chủ yếu ở những khu vực vùng ven xa trung tâm, nơi hạ tầng giao thông công cộng chưa phát triển, khiến người thuê “e ngại”.

Trong dài hạn, VARS cho rằng, xu hướng thuê thay vì mua sẽ tiếp tục phát triển cùng nếu nhiều mô hình thuê nhà mới, đang dần phổ biến trên thế giới như thuê dài hạn với quyền sở hữu (Rent-to-Own): Người thuê trả tiền hàng tháng và sau một thời gian nhất định (5-10 năm), họ có thể mua lại căn nhà với giá cố định hoặc được khấu trừ một phần tiền thuê vào giá mua. Hay mô hình sở hữu chung (Shared Ownership): Người mua chỉ cần trả trước 30-50% giá trị căn hộ, phần còn lại tiếp tục thuê và có quyền mua thêm % sở hữu theo thời gian.

Tuy nhiên, việc thuê nhà chỉ có thể trở thành một lựa chọn phổ biến khi thị trường cho thuê được phát triển chuyên nghiệp hơn và có sự hỗ trợ từ chính sách tài chính. Như nếu các doanh nghiệp bất động sản tham gia phát triển các mô hình "xây dựng để cho thuê" hay chính sách pháp luật có cơ chế bảo vệ quyền lợi người thuê, giới hạn mức tăng giá thuê mỗi năm và khuyến khích hợp đồng thuê dài hạn. Và các ngân hàng có các gói tín dụng cho mô hình “Rent-to-Own”, giúp người thuê có cơ hội sở hữu nhà sau một thời gian thuê.

Có thể bạn quan tâm 

Thế hệ mới thay đổi cuộc chơi bất động sản

Nguồn Theo VARS