Thế giới vạn vật kết nối

Vào ngày 29.8, khi cơn bão Dorian đổ bộ vào bờ biển phía Đông nước Mỹ, Elon Musk, ông chủ của hãng xe điện Tesla, đã ra một thông báo rằng dòng xe này có thể đi xa hơn so với thông thường để phù hợp với tình hình bão lũ. Bí mật ở đây là xe Tesla có kết nối internet, qua đó, hãng có thể điều khiển từ xa và cung cấp cho người lái quyền truy cập tạm thời vào các tính năng tối ưu hóa dung lượng pin của xe.

Đây chỉ là một ví dụ về xu hướng kết nối internet được tích hợp vào ngày càng nhiều thứ, từ tã lót, máy pha cà phê đến robot nhà máy, tạo ra một mạng Internet vạn vật (IoT). Đó là một cuộc cách mạng diễn ra trong nhiều năm, khi các con chip kết nối được tích hợp vào ô tô, điện thoại và TV. Sự bùng nổ này diễn ra khi chi phí máy tính, kết nối và dữ liệu ngày càng trở nên rẻ hơn. Chẳng hạn, nghiên cứu của Goldman Sachs cho thấy, giá trung bình của cảm biến được sử dụng trong IoT đã giảm từ 1,3USD xuống 0,6USD từ năm 2004 đến năm 2014. Tốc độ kết nối hàng chục megabit mỗi giây chỉ có chi phí vài chục USD mỗi tháng, giúp cho việc kết nối bùng nổ trên toàn thế giới.

Liên minh Viễn thông Quốc tế thống kê cho thấy, 51,2% dân số thế giới đã truy cập internet vào năm 2018, tăng từ con số 23,1% của 10 năm về trước. Vì thế, cũng không ngạc nhiên khi có dự báo vào năm 2035, thế giới sẽ có một ngàn tỉ máy tính được kết nối và tích hợp vào mọi thứ, từ bao bì thực phẩm đến cầu đường và quần áo.

Một thế giới như vậy sẽ mang lại nhiều tiện ích cho người dùng. Các doanh nghiệp cũng sẽ hoạt động hiệu quả hơn. Chẳng hạn, ánh sáng thông minh trong các tòa nhà giúp tiết kiệm năng lượng. Máy vi tính có thể tự dự đoán sự cố và lên lịch bảo trì phòng ngừa. Những con bò được gắn chip có thể cung cấp dữ liệu về thói quen ăn uống và dấu hiệu sức khỏe quan trọng của chúng, giúp các trang trại chủ động chăm sóc để tối ưu hóa năng suất sữa, thịt...

Các doanh nghiệp lớn về điện toán như Microsoft, Dell, Intel và Huawei đang chạy đua cung cấp cơ sở hạ tầng IT để xây dựng các nhà máy thông minh, tòa nhà thông minh, sân bay thông minh... Quan trọng nhất trong xu hướng này là các cảm biến được sử dụng để thu thập dữ liệu và sau đó phân tích chi tiết cung cấp cho doanh nghiệp chính xác những gì họ cần.

Những lợi ích như vậy được coi là “nguyên liệu thô” của một cú hích tăng trưởng rất lớn trong tương lai. Công ty tư vấn Bain & Company dự báo tổng chi tiêu cho thị trường IoT sẽ đạt 520 tỉ USD vào năm 2021.

Lúc này người ta đang nói về giai đoạn thứ 2 của internet. Ví dụ, cuộc cách mạng này sẽ thay đổi các mô hình kinh doanh truyền thống. Kéo theo đó là một loạt tranh luận chưa được giải quyết về quyền sở hữu, dữ liệu, giám sát, cạnh tranh và bảo mật sẽ lan tỏa từ thế giới ảo sang thế giới thực.

Về quyền sở hữu, như tỉ phú Musk đã chỉ ra, internet mang đến cho các doanh nghiệp khả năng kết nối với sản phẩm của họ ngay cả sau khi chúng đã được bán ra, biến chúng thành một thứ gần với dịch vụ hơn là hàng hóa. Điều đó đã xóa mờ khái niệm truyền thống về quyền sở hữu. Chẳng hạn, khi Microsoft đóng cửa hàng ebook vào tháng 7 khiến khách hàng của họ đã mất khả năng đọc các đầu sách đã mua. Điều này giúp cân bằng quyền lực từ khách hàng đến người bán. John Deere, một nhà sản xuất máy kéo công nghệ cao của Mỹ, đã cài phần mềm ngăn khách hàng tự sửa chữa máy kéo. Và vì phần mềm không được bán nhưng được cấp phép, Công ty thậm chí còn lập luận rằng, trong một số trường hợp, người mua máy kéo có thể không mua sản phẩm nào cả, thay vào đó chỉ nhận được giấy phép để vận hành.

Phần lớn mô hình kinh doanh trên internet là cung cấp các dịch vụ miễn phí và họ được trả tiền bằng dữ liệu người dùng. Điều đó cũng đúng với mô hình của IoT. Chẳng hạn, ngành bảo hiểm đang thử nghiệm sử dụng dữ liệu từ ô tô hoặc máy theo dõi thể dục để điều chỉnh phí bảo hiểm của khách hàng. Luồng dữ liệu từ các tiện ích IoT cũng có giá trị như những dữ liệu được lấy từ các status đăng trên Facebook hoặc lịch sử tìm kiếm của Google.

Qua đó, thị trường sẽ mở ra các dịch vụ, sản phẩm được cá nhân hóa tối đa đến mức dịch vụ, sản phẩm đó dường như chỉ dành cho một cá nhân.

► Apple và GE đưa ứng dụng Predix vào iPhone và iPad

Nguồn Theo The Economist