Lời cảnh tỉnh từ A.I

Vẫn là thế giới của những biểu tượng, vẫn là màu sắc của một cuộc chiến với nhà thờ Công giáo... nhưng Nguồn Cội, tác phẩm mới nhất của Dan Brown thoát hẳn những tác phẩm bestseller ông mang đến trước đó. Bởi, Dan Brown đưa người đọc vào câu chuyện rất thời đại: Cách mạng 4.0 và trí tuệ nhân tạo - AI.

Với giới làm sách, Dan Brown là cái tên đã được bảo chứng. Là một nhà văn Mỹ chuyên viết tiểu thuyết hư cấu, ông nổi tiếng với tác phẩm gây tranh cãi Mật Mã Da Vinci xuất bản năm 2003, Thiên Thần Và Ác Quỷ, Pháo Đài Số và sau đó là tác phẩm Hỏa Ngục. 

Mật Mã Da Vinci, cuốn thứ 2 trong bộ tam phẩm viết về nhân vật Robert Langdon của Brown đã gặt hái thành công lớn với gần 10.000 bản khi phát hành và mỗi lần tái bản sau đó cũng với số lượng tương tự. Không chỉ có Mật Mã Da Vinci, toàn bộ 4 tiểu thuyết của Brown đã lọt vào danh sách của New York Times. Ông được Tạp chí Time bình chọn là 1 trong 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất trong năm. Tạp chí Forbes đã xếp hạng Dan Brown thứ 12 trong danh sách 100 người nổi tiếng và ước tính thu nhập hằng năm của ông vào khoảng 76,5 triệu USD.

Ngay khi những thông tin về Nguồn Cội rò rỉ, độc giả thế giới đã rất nóng lòng với tác phẩm này. Tại Anh, chỉ trong vòng 5 ngày kể từ khi ra mắt độc giả, Nguồn Cội đã bán được 144.759 bản, xếp thứ 2 trong danh sách những cuốn sách tiêu thụ nhiều nhất lịch sử ngành xuất bản Anh Quốc, chỉ sau cuốn Go Set A Watchman với 168.455 bản. Tại thị trường Mỹ, tác phẩm này tiêu thụ được 88.000 bản ngay trong tuần đầu tiên.

Không phải ngẫu nhiên, Nguồn Cội được đón nhận nồng nhiệt như thế, dù mô típ mà Dan Brown dùng, gần như là “5 trong 1”, không thay đổi qua 5 tác phẩm liên tiếp. Vẫn là thế giới của những biểu tượng, vẫn là hơi hướm của một cuộc chiến với nhà thờ Công giáo... nhưng Nguồn Cội thoát hẳn những tác phẩm trước đó.

Đưa người đọc vào nhà thờ, vào các triển lãm nghệ thuật nổi tiếng... nhưng thế giới mà Dan Brown phác họa đầy tính thời sự. Đó là cách mạng công nghiệp 4.0 với những siêu máy tính, là ứng dụng AI vào từng ngõ ngách của đời sống. Không thuyết phục người đọc bằng câu chữ, Dan Brown khiến thế giới say đắm vì kiến thức uyên thâm của mình với lịch sử lẫn công nghệ.

Nếu như cách đây 5 năm, 4.0 và AI vẫn là khái niệm mơ hồ thì nay, đây là điều cả thế giới đang hướng tới, một cách cuồng nhiệt. Bởi giá trị kinh tế mà công nghệ mang lại không thể phủ định được. Các chuyên gia cho rằng công nghệ 4.0 sẽ giúp tăng hiệu quả khoảng 18% và giảm chi phí hay giá thành khoảng 13%. Chính phủ Đức kỳ vọng 4.0 sẽ mang đến cho Đức thêm gần 500 tỉ euro GDP cho đến năm 2020. Con số này cho thấy, kỳ vọng con người đặt vào công nghệ là rất lớn. Nhưng chúng ta có đủ sức để sở hữu thực sự công nghệ? Đó là câu hỏi rất lớn mà Dan Brown dành cho người đọc.

Giáo sư Stephen Hawking, nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng trước khi qua đời từng dự đoán, AI sẽ sớm đạt tới trình độ khiến nó trở thành một dạng sống mới vượt trội hơn con người trong cuộc phỏng vấn với Tạp chí Wired, Independent. Giáo sư Hawking cũng nhấn mạnh AI có thể thay thế hoàn toàn con người dù ông không đưa ra mốc thời gian cụ thể. Ông cũng cảnh báo AI có thể hình thành ý muốn riêng trái ngược với lợi ích của con người. Nó có thể đứng sau những vũ khí tự động có sức mạnh hủy diệt lớn và trở thành công cụ để một số ít người đàn áp số đông.

Sẽ không quá lời khi nói rằng, Nguồn Cội của Dan Brown đầy tính dự đoán và cả tính cảnh báo, về một tương lai không hề xa của thế giới con người. Câu chuyện giàu kịch tính, mở ra từ AI và cũng kết thúc bằng AI sẽ khiến người đọc phải nghĩ nhiều hơn, cẩn trọng hơn với câu chuyện đầu tư, ứng dụng công nghệ.

Sách do Bách Việt Books - Nhà Xuất bản Lao Động ấn hành.