Liệu thị trường Trung Quốc có lặp lại năm 2015 tồi tệ?

Cổ phiếu của Trung Quốc đang giảm mạnh, đồng Nhân dân tệ đang suy yếu, và một tổ chức tư vấn có yếu tố nhà nước Trung Quốc đang cảnh báo về sự hoảng loạn tài chính tiềm ẩn.

Liệu năm 2015 có lặp lại?

Với những biến động khôn lường tại các thị trường Trung Quốc trong tuần qua, giới đầu tư có thể so sánh nó với đà sụt giảm mạnh của cổ phiếu và sự mất giá của đồng Nhân dân tệ ba năm trước. Chắc chắn có một số điểm tương đồng giữa bây giờ và thời điểm đó đó, nhưng cũng có những khác biệt chính - bao gồm định giá cổ phần rẻ hơn và việc chính quyền Trung Quốc hầu như không can thiệp thị trường.

Dưới đây là tóm tắt về tình hình hiện tại so với năm 2015.

Phạm vi suy giảm

Chứng khoán Trung Quốc đã mất gần 2 nghìn tỷ USD trong 5 tháng. Nhưng tốc độ giảm này vẫn chưa là gì so với những gì đã diễn ra trên thị trường trong năm 2015. Thời điểm đó, thị trường đã mất đi 3,2 nghìn tỷ USD trong ba tuần đầu tiên, hoặc gần 1 tỷ USD cho mỗi phút giao dịch. Trong khi chỉ số Shanghai Composite Index giảm hơn 8% trong một ngày vào tháng 8/2015, phiên giao dịch tồi tệ nhất trong những tuần gần đây là mức giảm 3,8% vào ngày 19.6.

Hình ảnh tương tự cho đồng Nhân dân tệ (NDT). Đà suy yếu của NDT của năm 2015 đã kích hoạt mức giảm gần 3% chỉ trong hai ngày, gây sốc cho các nhà đầu tư toàn cầu, những người đã quen với sự ổn định của đồng tiền Trung Quốc. Sự sụt giảm mới nhất có thể so sánh về độ lớn, nhưng đồng nhân dân tệ đã mất khoảng hai tuần để giảm đến mức đó.

Định giá cổ phiếu

Trước vụ sụt giảm năm 2015, thị trường cổ phiếu của Trung Quốc đang trong tình trạng hỗn loạn của một bong bóng đầu cơ cổ điển. Shanghai Composite có PE 19 lần, và hàng trăm cổ phiếu trong chỉ số giao dịch với mức PE hơn 100 lần.

Chỉ số hiện được định giá ở mức PE là 10,5 lần, thấp hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ cuối năm 2014. Theo một số thước đó, đây là mức giá rẻ nhất so với chỉ số S&P 500.

Điều kiện của nền kinh tế

Hạ cánh cứng hoặc hạ cánh mềm: cuộc tranh luận về việc liệu các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc có thể ngăn chặn một cuộc suy thoái kinh tế sâu đã được hoành hành trong nhiều năm. Tăng trưởng đã giảm tốc trong năm 2015, nhưng ngân hàng trung ương nước này cũng đang nới lỏng tiền tệ hết mức - cắt giảm lãi suất và bơm gobs tiền vào hệ thống tài chính.

Lần này, các nhà chức trách dường như không sẵn lòng bơm vốn vào thị trường. Trong khi ngân hàng trung ương đã thông báo cắt giảm các yêu cầu dự trữ của các ngân hàng trong tuần này, các nhà hoạch định chính sách thận trọng với việc đảo ngược chính sách giảm đòn bẩy tài chính. Ngoài căng thẳng thương mại cũng ngày một tăng: Donald Trump đe dọa áp đặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu trị giá 200 tỷ USD khác của Trung Quốc, điều này có thể 0,5% tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.

Phản ứng của thế giới

Các nhà đầu tư quốc tế phần lớn đã thoát khỏi xu hướng của năm nay trong các cổ phiếu Trung Quốc. Nhưng Nhân dân tệ chắc chắn đã thu hút sự chú ý của họ. Một dấu hiệu của hiệu ứng lan tỏa: một chỉ số của các doanh nghiệp tại các thị trường phát triển có doanh thu cao nhất từ ​​Trung Quốc, bao gồm Qualcomm Inc. và Rio Tinto, đã giảm khoảng 6% kể từ khi đồng nhân dân tệ giảm vào đầu tháng 6.

Tuy nhiên, tác động toàn cầu đã lớn hơn nhiều trong năm 2015, khi sự mất giá bất ngờ của Trung Quốc đã làm dấy lên lo ngại rằng các quốc gia thị trường mới nổi khác sẽ bị ảnh hưởng theo. Động thái này kích hoạt sự điều chỉnh 10% đầu tiên trong chỉ số MSCI All-Country World Index toàn cầu kể từ đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng nợ châu Âu vào năm 2011. Chỉ số Bloomberg Commodity Index giảm 25% trong bối cảnh lo ngại về nhu cầu của Trung Quốc. 2008.

Can thiệp thị trường

Trong khi chính phủ Trung Quốc thường xuyên can thiệp vào thị trường ngoại hối và thị trường chứng khoán trong năm 2015, chính quyền hiện dường như đang sử dụng phương pháp tiếp cận ít tốn kém hơn trong. Thực, họ đã can thiệp với mức độ ít hơn – nhưng đặt ra tỷ giá tham chiếu cao hơn ước tính cho đồng nhân dân tệ và yêu cầu người môi giới hạn chế thanh lý đột ngột các cổ phiếu được thế chấp để thế chấp cho các khoản vay. Nhưng cho đến nay, họ đã tránh được những can thiệp lớn gây ra thiệt hại năng nề với các trader vài năm trước.

"Chúng tôi biết rằng Trung Quốc sẽ muốn tránh một đà suy thoái như đã từng diễn ra vào năm 2015", Timothy Graf, một nhà chiến lược vĩ mô tại State Street Corp. ở London cho biết. "Họ cho phép các thị trường vận hành theo chức năng, đã học được rằng kiểm soát quá chặt cũng không đem lại hiệu quả".

Đòn bẩy

Trở lại năm 2015, đó là các nhà giao dịch ký quỹ bán lẻ đã khiến mọi người lo lắng về thị trường chứng khoán Trung Quốc và vì lý do chính đáng. Dư nợ cho vay margin trên các sàn giao dịch Thượng Hải và Thâm Quyến đứng đầu mức 350 tỷ USD vào lúc cao điểm. Khi bong bóng nổ, các khoản lỗ sẽ càng tăng mạnh khi các thương nhân buộc phải bán cổ phần để đáp ứng yêu cầu kí quỹ.

Trong khi các khoản vay ký quỹ đã bị thu hẹp hơn một nửa, thì một loại nhà đầu tư đòn bẩy mới đã bước vào màn hình đầu tiên. Hơn 770 tỷ USD cổ phần của Trung Quốc, hay khoảng 12% vốn hóa thị trường của đất nước, đã được cầm cố để thế chấp cho các khoản vay, theo dữ liệu được biên soạn bởi Công ty Chứng khoán Trung Quốc và Bloomberg. Những cam kết, phổ biến giữa những người sáng lập công ty và các cổ đông lớn khác cần tiền mặt, đã trở thành một nguồn quan tâm ngày càng tăng đối với các nhà phân tích khi cổ phiếu đã giảm trong những tuần gần đây.

Tất cả điều đó nói rằng, việc mua cổ phần có đòn bẩy đã đạt đến mức được nhìn thấy lần cuối vào năm 2015, theo một nghiên cứu của Viện Tài chính và Phát triển Quốc gia Trung Quốc, tổ chức nghiên cứu được chính phủ hậu thuẫn.

Việc tháo chạy dòng vốn

Ba năm trước, có vẻ như Trung Quốc có thể bị cuốn vào một dòng chảy vốn không ngừng của dòng vốn, một đồng nhân dân tệ yếu đi, và vẫn còn nhiều dòng chảy hơn. Ước tính 1,7 nghìn tỷ USD đã rời khỏi đất nước trong năm 2015 và 2016.

Năm nay, có rất ít dấu hiệu lặp lại làn sóng tháo chạy đó. Đó là một phần vì Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát dòng vốn. Đồng thời, giá nhà ở Trung Quốc vẫn tăng ở hầu hết các thành phố lớn. Bất động sản tạo nên một phần lớn tài sản của hộ gia đình ở Trung Quốc, và miễn là các giá trị vẫn đang gia tăng thì nó sẽ không tạo ra sự chú ý với tiền ở nước ngoài. Điều đó nói rằng, Nhân dân tệ chỉ mới bắt đầu suy yếu. Bức tranh dòng chảy vốn có thể thay đổi nhanh chóng nếu tổn thất tiếp tục.

Nguồn Bloomberg