Thái Lan sẽ là quốc gia đầu tiên ở ASEAN bị trừng phạt thương mại?

→Đông Nam Á ứng phó với chiến tranh thương mại

Chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể chuẩn bị áp dụng các biện pháp bảo hộ hướng tới các nước Đông Nam Á, với Thái Lan có thể là mục tiêu đầu tiên, theo quan điểm một nhà phân tích.

Thái Lan có thể nằm trong trên một danh sách các quốc gia mà Bộ Tài chính Mỹ sẽ giám sát chặt chẽ về những hành vi can thiệp vào thị trường ngoại hối. Nikkei cho hay Bộ Tài chính Mỹ dự kiến ​​sẽ đưa ra một báo cáo định kỳ 6 tháng để phân tích các chính sách tiền tệ của các đối tác thương mại trong tháng này và trong tháng 10.

Trong báo cáo mới nhất, năm quốc gia bao gồm Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc vẫn nằm trong danh sách theo dõi, như đã có trong báo cáo trước. Ngoài ra, Malaysia và Việt Nam cũng đang có những khoản thặng dư thương mại lớn đối với Mỹ, có thể bị đưa vào danh sách theo dõi.

Teppei Ino, chuyên gia phân tích cao cấp tại chi nhánh Singapore của MUFG Bank, tin rằng Thái Lan đáp ứng tất cả các tiêu chí đưa để bị vào danh sách theo dõi.

Có ba ngưỡng mà Mỹ đo lường đối tác thương mại của mình để xác định việc có đưa quốc gia đó vào danh sách theo dõi hay không. Một là quốc gia này có thặng dư thương mại hơn 20 tỷ USD với Mỹ, hai là thặng dư tài khoản vãng lai vượt quá 3% GDP, và thứ ba là lượng ngoại tệ mà nước đó đơn phương mua vào vượt quá 2% GDP của nó.

Nếu một nước có 2/3 yếu tố này, Bộ Tài chính Mỹ có thể đưa nước đó vào danh sách theo dõi. Nếu tất cả ba tiêu chí đều được đáp ứng, thì quốc gia này có thể được xem là một nước thao túng tiền tệ, có thể chịu các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Nhưng trước hết, Mỹ sẽ thúc giục các nước này giảm thặng dư thương mại và kiềm chế can thiệp vào thị trường tiền tệ.

Thái Lan là một mục tiêu chính?

Vào năm 2017, thặng dư thương mại của Thái Lan với Mỹ lần đầu tiên đạt 20 tỷ USD, nhờ xuất khẩu máy tính và linh kiện liên quan tăng 9%, và xuất khẩu cao su, bao gồm lốp ô tô, tăng gần 30% so với năm trước. Thặng dư tài khoản vãng lai của Thái Lan đạt 10,8% GDP, vượt quá ngưỡng của Mỹ.

Một khoản thặng dư tài khoản vãng lai lớn gây áp tăng giá cho đồng Baht. Dự trữ ngoại hối của Thái Lan vào cuối năm 2017 đạt 202,5 ​​tỷ USD, tăng gần 20% so với một năm trước. Sự gia tăng mạnh của dự trữ ngoại hối cho thấy Ngân hàng Thái Lan khuyến khích việc bán ra đồng Baht và mua vào USD, nhằm duy trì khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu của Thái Lan bằng cách giữ cho đồng nội tệ yếu.

Bộ Tài chính Thái Lan từ chối bình luận với Nikkei về vấn đề này do "sự nhạy cảm của vấn đề".

Nếu điều này trở thành hiện thưc, Thái Lan sẽ là quốc gia đầu tiên tại ASEAN trở thành mục tiêu trừng phạt của chính quyền Trump. Việc giảm thặng dư thương mại sẽ là khó khăn. Xuất khẩu của Thái Lan sang Mỹ đã tăng đều đặn. Nếu quốc gia này hạn chế các biện pháp can thiệp vào đồng Baht, hiện đang ở mức cao 5 năm so với đồng đô la, xuất khẩu của Thái Lan sẽ trở nên đắt hơn, do đó làm giảm khả năng cạnh tranh và tăng trưởng tiềm năng.

Các nước khác cũng chịu rủi ro

Các nước Đông Nam Á khác dựa vào xuất khẩu để tăng trưởng cũng có nguy cơ trở thành mục tiêu của các biện pháp thương mại của Mỹ. Việt Nam là quốc gia ASEAN có thặng dư thương mại lớn nhất với Mỹ, 38,3 tỷ USD vào năm 2017, và dự trữ ngoại tệ tăng 17% trong năm qua.

Thặng dư thương mại của Malaysia với Mỹ là 24,5 tỷ USD, vượt ngưỡng mà bộ Tài chính Mỹ đặt ra, và thặng dư tài khoản vãng lai là 3% GDP.

Mỹ gần như đã tiến hành cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc, nước có thặng dư 375,2 tỷ USD với nền kinh tế số 1 thế giới. Trong vài tuần gần đây, Mỹ đã áp đặt thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, dẫn đến việc tăng thuế trả đũa với Bắc Kinh.

Khi các nước Đông Nam Á bây giờ có thể phải đối mặt với hành động tương tự từ Mỹ, các nhà phân tích cho rằng triển vọng cho nền kinh tế toàn cầu có thể xấu đi.

Nguồn Financial Tribune