Vượng nếp nhà, thịnh quốc gia

Mỗi gia đình sung túc, hạnh phúc qua nhiều thập niên chắc chắn phải được duy trì từ nguồn năng lượng tích cực và dồi dào từ ông bà, cha mẹ cho đến con cái.

Tìm trợ lực cho người phụ nữ hiện đại

Chủ đề này đã được đặt ra tại Hội thảo và Trải nghiệm: Quản trị lối sống toàn diện 2025 do Vietnam Business Review, GG Corporation và Galaxy Cinema phối hợp tổ chức gần đây. Trong phiên đối thoại “Kiến tạo năng lượng sống cho gia đình thân yêu”, các chuyên gia đã cùng nhau chia sẻ, đưa ra những góc nhìn về cách xây dựng năng lượng sống tích cực cho các thành viên trong gia đình, từ đó một gia đình sẽ duy trì được hạnh phúc, thịnh vượng lâu dài.

Theo bà Đỗ Phương Thảo, sáng lập Kid Language Activate Center (KLA), gia đình hạnh phúc, giàu có bền vững thường duy trì được nguồn năng lượng tích cực ở tất cả các thành viên. Và có thể thấy trong mọi xã hội, những gia đình như vậy thường không phải là đa số.

Vậy làm thế nào để duy trì và phát huy được nguồn năng lượng này cho các thế hệ trong gia đình? Đây là câu hỏi lớn, cần được nhìn nhận từ nhiều góc độ. Chẳng hạn, theo bác sĩ CKI Vũ Thanh Vy, Hệ thống Y tế 315, tỉ lệ già hóa dân số của Việt Nam hiện gia tăng khá nhanh, một phần nguyên nhân là do tỉ suất sinh chậm, giới trẻ kết hôn trễ và hạn chế sinh con. 

Vì thế, bước chăm sóc khởi đầu đối với người vợ, người mẹ - nhân tố quan trọng nhất của mỗi gia đình - ngày càng được quan tâm. Quá trình chăm sóc một người phụ nữ trước, trong và sau khi sinh đòi hỏi rất nhiều năng lượng và sự quan tâm không chỉ từ gia đình mà còn từ xã hội và môi trường làm việc. 

Nhận thức được tầm quan trọng này, Hệ thống Y tế 315 hướng đến là người bạn đồng hành cùng sản phụ trong suốt quá trình từ khi chuẩn bị có thai, trong thai kỳ, đi sinh và chăm sóc hậu sản cũng như chăm sóc em bé sau này. “Hệ thống có mạng lưới chi nhánh rộng khắp, phần mềm quản lý thông tin, đội ngũ hỗ trợ trực tuyến và trực tiếp cũng như hỗ trợ đặt lịch hẹn khám, tiêm chủng, siêu âm để mang lại sự thuận tiện nhất cho các bà mẹ”, bác sĩ Vy nói.

Bác sĩ CKII Bùi Hoàng Mai Anh, Hệ thống Y tế 315, lưu ý áp lực mà người phụ nữ phải đối mặt sau khi sinh là rất lớn. Để giảm tải, Hệ thống Y tế 315 đã mở nhiều phòng khám liên chuyên khoa và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ sau sinh. Các bà mẹ có thể được tư vấn online hoặc trực tiếp về sức khỏe.

Đối với các bà mẹ lần đầu sinh con, Hệ thống Y tế 315 tạo ra các phòng khám gần giống mô hình bác sĩ gia đình để cha mẹ có thể hỏi về kiến thức chăm sóc, dinh dưỡng cho bé. Hệ thống cũng cung cấp các tin nhắn, video, tờ rơi và tư vấn trực tiếp để giảm áp lực cho mẹ.

Bác sĩ Mai Anh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám sức khỏe định kỳ thay vì chỉ đợi đến khi bé bị bệnh. Hệ thống Y tế 315 có các lịch nhắc tiêm chủng tự động qua tin nhắn và cuộc gọi, các gói thẻ thành viên cho phép khám miễn phí trong một năm để tầm soát bệnh sớm. Ngoài ra, còn có các gói vaccine theo độ tuổi để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

“Chúng tôi mong muốn trở thành nơi đồng hành cùng cha mẹ trong hành trình nuôi dưỡng con từ nhỏ đến khi trưởng thành”, bác sĩ Mai Anh nói.

Những giải pháp mới trong xu thế mới

Một tin vui giữa xu thế giảm sinh và già hóa dân số là người Việt đang ngày càng đề cao sự kết hợp giữa giá trị truyền thống (gia đình, cộng đồng) và xu hướng hiện đại (ăn uống khoa học, quản lý stress). Nhận định trên được Cimigo công bố tại Hội thảo và Trải nghiệm: Quản trị lối sống toàn diện 2025. Báo cáo của Cimigo nhận xét rằng lối sống bận rộn vẫn sẽ tồn tại nhưng nhu cầu hỗ trợ từ công nghệ và dịch vụ y tế sẽ tăng cao để duy trì chất lượng cuộc sống.

Đến từ một doanh nghiệp cung cấp giải pháp chăm sóc sức khỏe cá nhân và đã ứng dụng công nghệ từ sớm, ông Huân Lê, Phó Tổng Giám đốc WeCare 247, chia sẻ bức tranh chân thực về việc chăm sóc người lớn tuổi trong gia đình. Tại Việt Nam, có một thực trạng là nhiều người nghĩ mình biết cách chăm sóc người lớn tuổi nhưng thực tế lại không đúng cách. Ví dụ, cho ông bà ăn nhiều chưa chắc đã tốt vì dinh dưỡng cho người cao tuổi có nhiều điểm khác biệt. Vì vậy, chăm sóc người cao tuổi cần có kiến thức đủ, đúng và kịp thời.

Đây là một vấn đề lớn trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh chóng. Theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam hiện có trên 14,3 triệu người cao tuổi, chiếm gần 13% dân số; trong đó, gần 2,5 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Dự báo đến năm 2030, số người từ 60 tuổi trở lên sẽ xấp xỉ 18 triệu người, tăng gần 4 triệu người so với năm 2024. 

Đáng chú ý là người cao tuổi đang đối mặt với nhiều thách thức, nhất là gánh nặng bệnh tật và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao. Thống kê của Bộ Y tế cho thấy trên 70% người cao tuổi mắc trung bình 3 bệnh mãn tính trở lên như sa sút trí tuệ, hội chứng dễ bị tổn thương, các bệnh tim mạch, đái tháo đường, thoái hóa cơ xương khớp...

Do đó, đại diện của WeCare 247 nhấn mạnh vai trò quan trọng của người chăm sóc chuyên nghiệp, khi họ thay thế nhân sự y tế và cả gia đình để ở bên cạnh người thân. Những người hoạt động trong lĩnh vực này cần được xã hội ghi nhận như một nghề nghiệp chính thức. Một trong những nỗ lực của WeCare 247 là thúc đẩy sự ghi nhận của xã hội về sự khác biệt giữa người giúp việc và người chăm sóc. “Người chăm sóc cần có chuyên môn và kiến thức để hỗ trợ đúng lúc, đặc biệt trong những “giờ vàng” quan trọng cho sức khỏe”, ông Huân Lê nói.

Đối với người chồng, một trụ cột chính trong gia đình, cũng cần được quan tâm đúng mức về cả sức khỏe tinh thần lẫn thể chất. Ông Nguyễn Việt Hồng, Giám đốc Giải pháp Doanh nghiệp của LivWell Việt Nam, cho biết năng lượng của người đi làm đến từ sự gắn kết với đồng nghiệp và tác động từ cấp trên trực tiếp.

Một người sếp có năng lượng tốt, tập thể dục thường xuyên cũng sẽ truyền cảm hứng tích cực cho nhân viên. Để xây dựng văn hóa sức khỏe mà không tốn nhiều chi phí, doanh nghiệp có thể tổ chức các hoạt động đơn giản như đi bộ hoặc trao đổi kiến thức về dinh dưỡng và thể chất. “Doanh nghiệp quan tâm đến văn hóa sức khỏe sẽ có lợi nhuận cao hơn, tinh thần làm việc của nhân viên tốt hơn và tạo đà phát triển bền vững”, ông Hồng nói.

Cùng chia sẻ quan điểm về việc doanh nghiệp cũng nên góp phần giảm tải áp lực cho các gia đình hiện nay, đặc biệt là phụ nữ, ông Nathan Đỗ, nhà sáng lập kiêm Giám đốc Công ty Trách nhiệm Hữu hạn bTaskee, cho rằng sức khỏe tinh thần khó đo đếm bằng tài chính và doanh nghiệp có thể tùy vào năng lực để bắt đầu, ví dụ từ các nhân sự cấp cao trước. Gói phúc lợi có thể bắt đầu từ khoảng 500.000 đồng đến 1 triệu đồng/tháng, giúp nhân viên giải phóng tinh thần khỏi các việc vặt trong nhà để làm việc tốt hơn.

Hiện nay, bTaskee đã đưa ra thị trường 3 gói dịch vụ dành cho doanh nghiệp gồm bOffice (dọn dẹp văn phòng trọn gói), bChain (chăm sóc các chuỗi cửa hàng với tiêu chuẩn đồng nhất) và bBenefit (gói phúc lợi cho nhân viên, giúp chăm sóc gia đình của họ). 

“Mọi người nên dành nhiều thời gian hơn cho gia đình. Những công việc không quá quan trọng đã có các dịch vụ hỗ trợ, hãy tập trung vào những khoảnh khắc bên người thân vì thời gian đã trôi qua sẽ không thể lấy lại được”, ông Nathan Đỗ nói.

Mỗi gia đình sung túc, hạnh phúc qua nhiều thập niên chắc chắn phải được duy trì từ nguồn năng lượng tích cực và dồi dào từ ông bà, cha mẹ cho đến con cái. Ảnh: shutterstock.com

Tận dụng tiến bộ y khoa cho từng thành viên trong gia đình

Việt Nam đối mặt với mô hình bệnh tật kép, bên cạnh phải ứng phó với sự gia tăng của các bệnh truyền nhiễm mới nổi, các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, rối loạn sức khỏe tâm thần... 

Theo các báo cáo mới nhất, tỉ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm gây ra chiếm 84% tổng số ca tử vong tại Việt Nam. Xu hướng bệnh tật này liên quan đến lối sống hiện đại, chế độ ăn uống không lành mạnh và thiếu vận động, béo phì ở giới trẻ cũng như các vấn đề sức khỏe tinh thần (tự kỷ, trầm cảm...). 

Đúc kết các kinh nghiệm và phát huy nguồn năng lượng sống trong gia đình là những chia sẻ rất ý nghĩa của bà Lưu Bảo Hương, Chủ tịch GG Corporation. Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của vận động thường xuyên, khi việc thiếu vận động là một trong những nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe ở trẻ em hiện nay như tự kỷ hay các bệnh về mắt. Vận động không hề tốn kém, chỉ cần đi bộ hoặc đứng dậy sau mỗi 30 phút ngồi làm việc.

Có thể thấy rất rõ các vấn đề của thời đại số qua thị lực. Bác sĩ Phạm Hồng Nam Trân, Giám đốc Y khoa của American Eye Center Vietnam, cho biết đôi mắt con người vốn được tiến hóa để thích nghi với ánh sáng tự nhiên, nay đang chịu áp lực nặng nề trong kỷ nguyên số. Theo bác sĩ Nam Trân, trẻ em ngày càng mắc bệnh cận thị khởi phát sớm, với gần 90% trẻ ở châu Á phải phụ thuộc vào kính. Ở người trưởng thành, việc tiếp xúc màn hình liên tục dẫn đến rối loạn điều tiết, mỏi mắt và nhức đầu, trong khi người lớn tuổi thường mắc các bệnh lý võng mạc như thoái hóa điểm vàng, bong võng mạc hay đục thủy tinh thể.

Tuy nhiên, tin vui là ngành y khoa toàn cầu vẫn liên tục bám sát xu thế sức khỏe mới của con người và đạt nhiều thành tựu đáng kể trong việc khắc phục các vấn đề mới về sức khỏe. Chẳng hạn, trên thế giới và tại Việt Nam hiện đã có công nghệ PRELEX, phương pháp phẫu thuật có thể điều trị đồng thời cận, viễn, loạn và lão thị. “PRELEX giúp phục hồi thị lực và duy trì một cuộc sống năng động cho người sau 40 tuổi, đồng thời phòng ngừa đục thủy tinh thể”, bác sĩ Nam Trân chia sẻ. 

Những tiến bộ của ngành y thời gian qua cũng tập trung khá nhiều ở mảng y học tái tạo (regenerative medicine), ứng dụng các trị liệu tiên tiến như trị liệu gen, tế bào gốc, exosome, vật liệu sinh học để tái tạo các mô tạng bị tổn thương, tăng cường khả năng miễn dịch và tự làm lành của cơ thể, duy trì sinh lực tuổi xuân... Nhìn chung, là quốc gia đi sau trong xu thế già hóa dân số, Việt Nam được hưởng lợi khá nhiều từ các thành quả nghiên cứu của thế giới. 

Theo bà Hương của GG Corporation, cuối cùng và quan trọng nhất là mỗi người hãy chăm sóc cơ thể của chính mình. Bà Hương ví cơ thể như một ngôi nhà, cần được “sửa chữa” ngay từ những “vết nứt” nhỏ nhất. Thay vì chờ đến lúc bệnh nặng phải dùng các phương pháp đắt tiền, hãy để cơ thể tự chữa lành bằng cách chăm sóc sức khỏe hằng ngày.

Sự thịnh vượng của gia đình dựa trên sức khỏe tinh thần và thể chất của mỗi thành viên và cả những giá trị nền tảng mà các thế hệ cùng nhau xây đắp. Dưới mỗi mái nhà, chúng ta có thể tạo ra không gian sống xanh, gần gũi với thiên nhiên, khuyến khích sự tương tác với nghệ thuật (hội họa, âm nhạc, mùi hương) để nuôi dưỡng tâm hồn và sức khỏe tinh thần. Xa hơn, mỗi người trưởng thành có thể tìm hiểu và ứng dụng các công nghệ y học tiên tiến để chữa lành tổn thương, tăng cường miễn dịch và kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh.