Giám đốc Phát triển Zone Startups Việt Nam: Đón làn sóng startup mới

Zone Startups Việt Nam là một phần của mạng lưới Các Chương trình Tăng Tốc thuộc Trường Đại Học Ryerson ở Canada, Toronto, được thành lập vào năm 2018 tại TP. HCM. Quỹ chuyên đầu tư có chọn lọc vào các công ty khởi nghiệp phần mềm giai đoạn đầu của Việt Nam với những ý tưởng sáng tạo, đột phá. Chỉ trong vòng vài năm, Zone Startups đã hỗ trợ, đầu tư vào các startup rất tiềm năng trong nhiều lĩnh vực như healthtech, EdTech, fintech. Có thể kể đến một số cái tên như Fundiin, GoStream, Edu2Review, MediHub... NCĐT đã trao đổi với bà Quỳnh Võ, Giám đốc Phát triển Zone Startups Việt Nam, về những thay đổi trong khẩu vị đầu tư cũng như xu hướng startup tại Việt Nam trong bối cảnh sắp tới.

Startup hiện nay có gì khác so với cách đây 10 năm khi gọi vốn, thưa bà?

Ngày trước, đa phần là startup sẽ phải tìm tới các quỹ để gọi vốn, bởi họ vẫn còn rất non trẻ và thiếu kinh nghiệm trong việc gọi vốn cũng như đưa ra các chiến lược sử dụng dòng tiền. Tuy nhiên, điều ngược lại đang diễn ra, khi đôi lúc chính các quỹ mới là đơn vị phải tìm kiếm, tiếp cận và kêu gọi các startup tốt. Sau 10 năm đã có rất nhiều nhà sáng lập học được những thất bại của người đi trước và hoàn thiện mô hình kinh doanh, kế hoạch gọi vốn. Đối với tôi, đây là giai đoạn mà 2 bên là nhà đầu tư và startup tìm kiếm người đồng hành, cùng chung chí hướng và có thể hỗ trợ nhau hơn là bên nào cần bên nào hơn. 

Thực chất, hiện Việt Nam bắt đầu có một làn sóng là thế hệ nhà sáng lập cũ từ 4-5 năm trước quay trở lại khởi nghiệp một công ty mới. Đây cũng là xu hướng diễn ra tại nhiều nước phát triển, hay trong khu vực Đông Nam Á. Những người này có nhiều kinh nghiệm triển khai kinh doanh, tập hợp đội ngũ nhanh, hiểu biết công nghệ, biết các bước gọi vốn và quen mặt với các quỹ đầu tư. Từ đó, bản thân startup đã chứng minh được kết quả kinh doanh của mình đủ tốt và đủ hấp dẫn để các quỹ đầu tư phải tìm đến họ.

Việt Nam 208 quỹ đầu tư mạo hiểm nhưng chỉ có gần 40 quỹ đầu tư là của nội địa. Con số này cho thấy điều gì?

Việc nhiều quỹ đầu tư chú ý tới Việt Nam là một tín hiệu rất tích cực cho hệ sinh thái khởi nghiệp nội địa. Quỹ nước ngoài giúp doanh nghiệp khởi nghiệp dễ dàng mở rộng, tiếp cận khách hàng và tạo ra một sân chơi mới. Ngoài ra, nếu có những startup Việt đủ lớn để các quỹ mua lại thì cũng là một điều đáng mừng.

Cạnh tranh giữa các quỹ sẽ  tăng lên...Bản thân các quỹ đều muốn gom nhiều startup để làm đẹp danh mục đầu tư. Tuy nhiên, tình trạng đúng nhất giữa các quỹ sẽ vừa là cạnh tranh vừa là cộng hưởng, hỗ trợ lẫn nhau. Ngoài ra, trong một vòng gọi vốn, tùy theo nhu cầu cũng như đường hướng phát triển của startup, các quỹ cũng sẽ ngồi với nhau và có thể cùng đầu tư chung.

Về khẩu vị đầu tư, các quỹ có tiêu chí lựa chọn startup khác nhau. Ảnh: Qúy Hòa.

Còn về khẩu vị đầu tư, các quỹ có tiêu chí lựa chọn startup khác nhau. Chẳng hạn, Zone Startups luôn quan niệm một startup tốt phải có một đội ngũ nhà sáng lập đủ tốt. Với một đội ngũ tốt, cho dù mô hình kinh doanh có thất bại trong một giai đoạn thì nhà sáng lập chắc chắn sẽ tìm ra giải pháp khắc phục.

Zone Startups tại Việt Nam sẽ định hướng phát triển như thế nào?

Một quỹ đầu tư hay một chương trình tăng tốc khởi nghiệp không khác gì một startup. Vì vậy, Zone Startups Việt Nam trong tương lai sẽ vẫn tập trung vào đầu tư và hỗ trợ phát triển cho các công ty khởi nghiệp mô hình “B2B software technology - bán các giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp” ở các vòng Pre-Seed và Seed.

Zone vẫn đang làm tốt và thành công với chiến lược này, tập trung vào những gì mình giỏi nhất, cũng là một tiêu chí giống như một startup. Minh chứng là quỹ điều hành ở Canada đã có nhiều thương vụ thu lại 20-30 lần, ít nhất cũng sẽ là 7-8 lần tiền đầu tư ban đầu.

Trong tương lai, Zone cũng sẽ gọi thêm một quỹ lớn hơn bởi hệ sinh thái đang càng ngày càng mở rộng và số tiền đầu tư cho các vòng đầu tư cũng sẽ ngày càng lớn. 

Cuối cùng, Zone sẽ hỗ trợ các tập đoàn lớn tại Việt Nam chuyển đổi số với hệ sinh thái khởi nghiệp của mình. Bởi vì, nhiều startup Việt đã đủ tốt, sánh ngang với nhiều startup ở nước ngoài và sẵn sàng tiến ra thị trường quốc tế.