Vì sao margin trên thị trường chứng khoán lại là “con dao hai lưỡi”?

Margin là gì? 

Margin hay giao dịch ký quỹ là một thuật ngữ trong đầu tư chứng khoán đề cập đến việc nhà đầu tư có thể sử dụng khoản vay từ công ty công ty chứng khoán và thế chấp khoản vay đó bằng chính cổ phiếu mà nhà đầu tư đã mua.

Hay nói cách khác, giao dịch ký quỹ như một đòn bẩy tài chính giúp nhà đầu tư tối đa hóa cơ hội và gia tăng lợi nhuận lên gấp bội so với việc chỉ sử dụng vốn tự có trong điều kiện thuận lợi. Số tiền nhà đầu tư đựợc vay tuỳ thuộc vào cổ phiếu nhà đầu tư đang nắm giữ, vào từng thời điểm, vào từng công ty chứng khoán thì tỉ lệ đòn bẩy do đó cũng khác nhau.

Với những cổ phiếu tốt nhất trên thị trường hiện giờ thì Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng chỉ cho phép công ty chứng khoán cho nhà đầu tư vay với tỉ lệ 50%, tức là nhà đầu tư có thể sử dụng tỉ lệ đòn bẩy tối đa là 1:2. 

Thị trường ảnh hưởng như thế nào khi dùng margin?

Thị trường đang ở xu hướng tăng: Nếu nhà đầu tư đang dùng margin mà cổ phiếu tăng giá thì nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận nhiều hơn, đồng thời giá trị tài sản ròng tăng lên. Nhà đầu tư có thể tiếp tục được mua thêm cổ phiếu để gia tăng lợi nhuận nhanh hơn.

Khi cổ phiếu giảm giá: Nếu nhà đầu tư đang sử dung margin mà cổ phiếu giảm giá thì lúc này giá trị tài sản ròng sẽ giảm tương ứng với tỉ lệ đòn bẩy mà nhà đầu tư đang sử dụng. Ví dụ, nếu nhà đầu tư dùng tỉ lệ đòn bẩy 1:2 thì sẽ lỗ gấp 2 lần bình thường, dùng tỉ lệ đòn bẩy 1:3 thì sẽ lỗ gấp 3 lần bình thường.

Khi giá trị tài sản ròng bị giảm, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư thực hiện việc bổ sung thêm tài sản đảm bảo là tiền hoặc cổ phiếu chuyển từ công ty chứng khoán khác về. Nếu nhà đầu tư không bổ sung thêm tài sản đảm bảo thì sẽ phải bán bớt cổ phiếu ra để giảm tiền vay, đưa tỉ lệ đòn bẩy về đúng quy định của công ty chứng khoán. Đây cũng chính là khái niệm “call margin” mà nhà đầu tư sẽ phải đối mặt khi đầu tư chứng khoán mà sử dụng margin. Và “call margin” cũng chính là nỗi ám ảnh lớn nhất của nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường giảm. 
 
Việc dùng margin cũng như sử dụng một con dao hai lưỡi, mà dao hai lưỡi thì chỉ nên dành cho những người thật sự kinh nghiệm. Vì vậy margin chỉ hiệu quả cho những nhà đầu tư lâu năm, sẵn sàng chấp nhận rủi ro. 

Margin có thể giúp nhà đầu tư gia tăng lợi nhuận một cách nhanh chóng khi cổ phiếu tăng giá nhưng cũng làm cho tài sản của họ “bốc hơi” một cách nhanh chóng khi cổ phiếu giảm giá. Do đó, nhà đầu tư khi lựa chọn công cụ này cần tính toán kỹ về thời điểm sử dụng cũng như phân tích chi tiết để lựa chọn được cổ phiếu tiềm năng nhất. 

Có thể bạn quan tâm 

Các chỉ tiêu phản ánh giá trị của cổ phiếu?

Nguồn Theo Công ty Chứng khoán SSI