Thị trường vốn bất ngờ đảo chiều

Các doanh nghiệp đã huy động được chỉ 2.300 tỉ USD trong quý I/2022 thông qua phát hành cổ phiếu và vay mới trên các thị trường nợ và trái phiếu, mức thấp nhất trong 6 năm qua và giảm từ mức hơn 3.200 tỉ USD cách đây 1 năm, theo số liệu của Refinitiv. 

Biến động mạnh trên các thị trường chứng khoán toàn cầu, căng thẳng địa chính trị (chiến sự Nga - Ukraine...) và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) bắt đầu tăng lãi suất đã khiến các nhà quản lý quỹ rút khỏi những khoản đầu tư rủi ro và cổ phiếu của các doanh nghiệp được định giá quá cao. “Phần khó nhất và đáng ngại nhất trong quý I/2022 là sự biến động”, Richard Zogheb, đứng đầu các thị trường nợ toàn cầu tại Citi, nhận định.

Sự biến động cũng đẩy cao chi phí vay mượn trên các thị trường nợ quốc tế. Một số tổ chức cho vay đã từ chối cấp tín dụng hoặc đòi lãi suất cho vay cao hơn để bù đắp cho rủi ro gia tăng. Tại Mỹ, phát hành trái phiếu doanh nghiệp chỉ đạt 34 tỉ USD trong quý I năm nay, so với con số 139 tỉ USD cùng kỳ năm ngoái, mức thấp nhất kể từ năm 2016.

Tình trạng ảm đạm này được dự báo sẽ tiếp tục duy trì trong những tháng tới. Riêng về thị trường IPO, Paul Go, đứng đầu mảng IPO toàn cầu của EY, cho rằng: “Khi các thị trường chưa hết biến động và những yếu tố bất ổn vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến đà phục hồi kinh tế như dịch bệnh COVID-19 thì khả năng thị trường IPO sẽ còn tiếp tục giảm sâu hơn trong thời gian tới khi các công ty tạm hoãn kế hoạch lên sàn”. 

Tuy nhiên, vẫn có vài điểm sáng. Ringo Choi, đứng đầu mảng IPO khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cho biết: “Tại nhiều nước ở châu Á - Thái Bình Dương, dịch COVID-19 vẫn còn tác động đến nền kinh tế và hoạt động IPO. Tuy nhiên, vẫn có niềm tin lạc quan rằng sẽ có nhiều thương vụ IPO hơn trong 6 tháng cuối năm nay. Thị trường IPO vẫn chào đón những doanh nghiệp có chất lượng cao khi chính phủ các nước và ngân hàng trung ương tiếp tục hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế và tính thanh khoản thị trường. Dẫu vậy, do những thay đổi về địa chính trị và chính sách gần đây, các công ty có ý định IPO cần chuẩn bị sẵn kế hoạch B”. 

Trong khi đó, những biến động gần đây đã buộc một số nhà đầu tư như Fidelity và T Rowe Price phải cân nhắc lại mức định giá của các công ty tư nhân. Trước tình hình trên, để thu hút nhà đầu tư, đầu tháng này ứng dụng giao hàng tạp hóa Instacart đã quyết định giảm mức định giá của Công ty tới 40% còn chỉ 24 tỉ USD trong một vòng huy động vốn mới. “Các doanh nghiệp cũng không thể chờ mãi được... Và rồi chúng ta sẽ chứng kiến nhiều thương vụ hơn diễn ra. Cuối cùng các doanh nghiệp phải chấp nhận đây là một hiện thực mới”, Alexandra Barth, nhà điều hành tại Deutsche Bank, nhận xét. 

1. Lượng vốn gọi được qua các thị trường vốn toàn cầu đã giảm hơn 900 tỉ USD trong quý I/2022 so với cùng kỳ năm ngoái khi lạm phát tăng cao, chiến sự Nga - Ukraine và giá cả tài sản biến động đã làm trì hoãn các đợt phát hành cổ phiếu và trái phiếu.

2. Sau một năm 2021 kỷ lục, thị trường IPO toàn cầu bất ngờ ảm đạm trong những tháng đầu năm 2022. Lý do là căng thẳng địa chính trị  gia tăng, biến động mạnh trên thị trường chứng khoán, sự điều chỉnh giá đối với các cổ phiếu định giá quá cao trong các đợt IPO gần đây, mối quan ngại về lạm phát, giá hàng hóa và năng lượng tăng mạnh, việc một số nền kinh tế lớn bắt đầu tăng lãi suất, dịch bệnh vẫn đang kiềm hãm đà phục hồi kinh tế toàn cầu.

3. Châu Á chiếm tới 9/15 thương vụ IPO lớn nhất từ đầu năm đến nay. Quả bom tấn trên thị trường là LG Energy Solutions ở Hàn Quốc khi huy động được gần 11 tỉ USD, vượt xa số vốn gọi được trong các đợt IPO còn lại như 1,1 tỉ USD của TPG Partners ở Mỹ hay 1 tỉ USD của Vaar Energi ở Na Uy. 

                                                                                                              (Theo FT & EY)