Ông Joe Biden nắm lấy quyền Tổng thống để đối đầu với một mùa đông “hiểm họa”

Trong quá khứ, Tổng thống cấp tiến nhất của nước Mỹ thế kỷ 20 Franklin D Roosevelt từng bị nhiều đồng nghiệp coi ông là kẻ tầm thường. Rõ ràng, ông Joe Biden cũng không nhận được sự tôn trọng tương xứng từ vị Tổng thống tiền nhiệm Donald Trump.

Ông Joe Biden đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 46 của Mỹ vào ngày 20.1, kêu gọi sự kiên cường và đoàn kết của Mỹ để đối đầu với cuộc khủng hoảng lịch sử bị chia rẽ sâu sắc của quốc gia. Ảnh: Financial Times.

Nhưng trong bài phát biểu nhậm chức của mình, ông Joe Biden đã đưa ra một chương trình nghị sự phù hợp. Ông Biden liệt kê "các cuộc khủng hoảng theo tầng của thời đại chúng ta" mà ông dự định đối mặt. Đó là một đại dịch hoành hành, một nền dân chủ Mỹ đang bùng phát, nạn phân biệt chủng tộc có hệ thống, vị thế của nước Mỹ bị sa sút trên thế giới và "tiếng kêu sinh tồn từ chính hành tinh". 

Cũng giống như hoàn cảnh ở các đời tổng thống khác, sự thay đổi căn bản nhất của nước Mỹ thường đến từ trung tâm, chứ không phải bên trái hay bên phải. Các tổng thống được xem là hiệu quả nhất của Mỹ như George Washington, Abraham Lincoln và Franklin D Roosevelt đều là những nhà lãnh đạo có tính khí ôn hòa. Kỹ năng của họ là đưa những người khác đi cùng. 

Tổng thống thứ 46 đã thừa hưởng tất cả những yếu tố trên. Liệu ông ấy có khả năng khai thác nó không?

Bài phát biểu nhậm chức của ông Biden sẽ không bị coi là một trong những bài phát biểu nhậm chức hùng hồn của nước Mỹ. Nhưng ông ấy đã nói ra cách mà ông dự định để thúc đẩy chương trình nghị sự của mình. Cốt lõi cơ bản là lịch sự. 

Vào một thời điểm khác, ngôn ngữ viết sẵn có thể dẫn đến những cảnh tưởng ngủ gục - đặc biệt đến từ người “ôn hòa” như ông Biden. Nhưng sau cuộc tấn công vào Đồi Capitol hôm 6.1 và thực tế là hơn 1/3 nước Mỹ tin rằng ông là một tổng thống bất hợp pháp, sự “ôn hòa” của ông Biden cũng là một vũ khí. 

Nhiều người thuộc Đảng Dân chủ đang đòi hỏi một sự tính toán khắc nghiệt với những người ủng hộ ông Trump của Đảng Cộng hòa. Ông Biden có thể chỉ ra thực tế rằng một Thượng viện 50:50 số ghế của hai bên sẽ tước đoạt quyền lực của ông ấy. Bản năng đầu tiên của ông ta sẽ là “quyến rũ” các đảng viên Cộng hòa, không làm họ xấu hổ.

Điều tương tự cũng áp dụng cho các kế hoạch của ông Biden nhằm cải thiện quyền bỏ phiếu của Mỹ, quyền này chắc chắn sẽ không được Thượng viện thông qua. Sau kỳ nghỉ kéo dài 4 năm, đảng Cộng hòa một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về khoản nợ quốc gia gia tăng của Mỹ, đồng nghĩa với việc ông Biden sẽ phải vật lộn để thông qua dự luật cứu trợ đại dịch 1.900 tỉ USD.

Nhưng Tổng thống Biden còn có một lợi thế lớn cho mình. Đa số người Mỹ, bao gồm cả nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa, vui mừng khi nhìn thấy sự trở lại của ông Donald Trump. Thực tế là không có đảng viên Cộng hòa quan trọng nào, kể cả cựu phó tổng thống Mike Pence, có mặt để buộc ông Trump rời khỏi Nhà Trắng. Ông Trump vẫn có một cơ sở rất trung thành với hàng chục triệu người Mỹ. 

Điều đáng buồn là vị Tổng thống thứ 45 của Mỹ đã rời Washington như một kẻ xấu số và là tác giả của nỗi nhục nhã đau đớn của chính mình. Ảnh: Money Control.

Cơ hội duy nhất mà ông Trump có thể trở lại là để tự bào chữa trong phiên tòa luận tội tại Thượng viện hoặc cho một số phiên điều trần pháp lý khác. 

Tuần này, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell nói rằng: ông Trump đã “kích động” cuộc tấn công nền dân chủ Mỹ. Điều đó cho thấy không thể loại trừ sự kết án Thượng viện thời hậu tổng thống. Ông Biden cũng không sử dụng từ “luận tội” trong bài phát biểu của mình. 

Người ta thường nói rằng các tổng thống Mỹ là người đối lập với những người tiền nhiệm của họ. Công chúng phản ứng bằng cách chọn tính cách trái ngược của một người đương nhiệm. Lần này, điều đó đã đúng. Ông Biden là tất cả những gì ông Trump không phải. 

Có thể bạn quan tâm:

► Ông Joe Biden chuẩn bị cho lễ nhậm chức Tổng thống “không giống ai”