Zimbabwe có nguy cơ lặp lại thảm họa siêu lạm phát

Cũng giống như nhiều công ty ở Zimbabwe, Allied Timber Holdings bắt đầu nhận thấy những ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc bầu cử vào ngày 31/7 sắp tới ở trong nước. Những công ty này bất ngờ không có đủ đô la Mỹ để hoạt động. Allied không có đủ đô la Mỹ để trả đối tác trong khi khách hàng của họ chậm thanh toán cũng vì lý do tương tự.

Tình trạng khan hiếm USD đột ngột ở Zimbabwe xảy ra ngay trước thềm bầu cử do nhà đầu tư lo ngại nếu ông Robert Mugabe tái đắc cử tổng thống trong cuộc bầu cử vào cuối tháng này sẽ khiến kinh tế Zimbabwe lặp lại kịch bản những năm 2008. Ông Mugabe dự định đưa Zimbabwe sử dụng lại nội tệ sau khi từ bỏ đồng tiền này và theo con đường đô la hóa kể từ năm 2008.

Thảm họa siêu lạm phát năm 2008 đến nay vẫn ám ảnh Zimbabwe và giới đầu tư. Margaret Sinclair, một họa sỹ sống ở Harare cho biết sẽ rời đi nếu chính phủ sử dụng lại đô la Zimbabwe. “Tôi không thể chịu đựng được cảnh siêu lạm phát. Và tôi biết mọi người cũng có cảm nhận như tôi, nếu đô la Zimbabwe quay lại, tôi sẽ ra đi”, ông nói.

Năm 2008, lạm phát của Zimbabwe lên tới 500 tỷ %, theo số liệu của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF). Một năm sau đó, giá một quả trứng ở thủ đô nước này Harare là 1 tỷ đô la Zimbabwe.

Giá trị sản lượng tính bằng đồng đô la Zimbabwe đã giảm một nửa trong vòng chưa đầy một thập kỷ. Hàng trăm nghìn tỷ ZWD đã sẵn sàng đưa vào lưu thông nhưng không có thương gia nào chấp nhận sử dụng loại tiền đã gần như mất giá trị đó. Điều này dẫn đến việc dỡ bỏ lệnh cấm giao dịch bằng ngoại tệ từ tháng 1/2009. Sau đó, đồng đô la Mỹ đã trở thành đơn vị tiền tệ chính của Zimbabwe và vẫn giữ vị trí đó cho tới ngày hôm nay.

Giờ đây nền kinh tế hoàn toàn dựa vào đồng bạc xanh của Mỹ đem về bằng vay mượn hoặc kiếm được. Bất chấp phải phụ thuộc, hệ thống tiền tệ tại Zimbabwe lại hoạt động tốt một cách đáng ngạc nhiên. Sự khan hiếm của USD tại đây đã giữ lạm phát thấp ở mức một con số.

Nguồn Bloomberg, WSJ, All Africa/Dân Việt