Thị trường sữa chua: còn chỗ cho người đến sau

Chiếm thị phần lớn, có tốc độ tăng trưởng nhanh và doanh thu cao, những công ty lớn tham gia thị trường sữa chua đang ngày càng phát triển và củng cố vị trí dẫn đầu của mình.

Thị phần trong tay ai?

Có vẻ như nhắc tới sữa chua, không thể không nhắc đến Vinamilk. Theo một khảo sát của tổ chức chuyên nghiên cứu thị trường Euro Monitor, Vinamilk chiếm hơn 80% thị phần sữa chua tại Việt Nam trong năm 2009. Đại diện quản lý ngành hàng sữa chua Vinamilk (không cho biết tên), cũng đưa ra con số thị phần 80% dựa trên khảo sát của Công ty về sản lượng tiêu thụ.

Bản báo cáo thường niên của Vinamilk cho thấy, doanh thu năm 2009 của Công ty tăng chủ yếu do tăng trưởng của nhóm sữa nước và sữa chua ăn với hơn 10.000 tỉ đồng, tăng 29% so với năm 2008. Năm 2008, sữa chua đã chiếm 12% tổng doanh thu nội địa của Vinamilk, đến cuối năm 2009 tăng lên 15-17% và đạt tỉ lệ tăng trưởng 51,7% so với năm 2008. Theo một nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Bảo Việt, năm 2009, Vinamilk sản xuất là 53 triệu lít sữa chua, sản phẩm được phân phối tại 135.000 điểm bán hàng trải khắp toàn quốc.

Đại diện Công ty Yakult Việt Nam, ông Huỳnh Cơ Tấn nhận định, Vinamilk quá lớn và sữa chua của họ đang dẫn đầu với thị phần rất lớn. Khó có một công ty nào đạt được thị phần và doanh số lớn như Vinamilk.

Trong khi Vinamilk hầu như chiếm vị thế độc tôn về mặt hàng sữa chua ăn thì ở sữa chua men sống dạng uống (sữa chua uống), thế mạnh lại thuộc về Yakult. Trần Quốc Nguyên, Tổng Giám đốc Công ty Kido (nhãn hàng sữa chua Well Yo), nhận xét: “Đừng xem thường Yakult! Văn hóa của một công ty Nhật khiến tốc độ tăng trưởng của họ không quá nhanh, tuy nhiên, chậm mà chắc. Họ đã đầu tư đến 25 triệu USD để xây dựng nhà máy sữa chua tại Việt Nam”.

Sản lượng sữa chua uống hiện nay của Yakult Việt Nam là 73.000 chai/ngày. Ông Tấn, Yakult Việt Nam, cho biết, Yakult đã vào thị trường Việt Nam từ năm 2006 và doanh số bán hàng từ đó đến nay tăng trưởng rất nhanh. Năm 2007, mức tiêu thụ trung bình khoảng 3.000 chai/ngày, một năm sau đã tăng gần gấp 4 lần (11.000 chai/ngày), năm 2009 gần gấp đôi (20.000 chai/ngày) và hiện nay là 40.000 chai/ngày.

Cũng theo ông Tấn, hệ thống phân phối sản phẩm của Yakult đã phủ khắp các tỉnh miền Nam và miền Trung. Sắp tới, Công ty sẽ sản xuất nhiều dòng sản phẩm sữa chua khác như sữa chua men sống dạng ăn tung ra toàn thị trường Việt Nam.

Với vị thế của một tập đoàn đa quốc gia đã hoạt động 75 năm và có mặt tại 31 nước, Yakult đang chiếm lĩnh thị phần khá lớn trong thị trường sữa chua Việt Nam và là đối thủ đáng chú ý nhất đối với công ty nào có ý định thâm nhập thị trường sản phẩm này.

Đại diện Vinamilk, đơn vị vừa cho ra đời sản phẩm sữa chua uống Probi, nhận định, đối thủ chính của họ trong thị trường sữa chua chính là Yakult.

Những gương mặt khác

Mặc dù phần lớn thị phần đã bị các ông lớn chiếm giữ, song, vẫn còn nhiều doanh nghiệp khác đang chia nhau thị phần còn lại và cố gắng phát triển để mở rộng hơn.

Mới tung ra sản phẩm từ năm 2008, Công ty Kido với nhãn hiệu Well Yo, hiện chỉ chiếm được khoảng 3-4% thị trường sữa chua ăn (theo Euro Monitor). Tuy nhiên, theo ông Trần Quốc Nguyên, Tổng Giám đốc Công ty, Kido đã xác định sữa chua là sản phẩm chủ lực. Năm 2009, doanh thu từ sữa chua chiếm khoảng 40% tổng doanh thu của Kido với mức tăng trưởng 100%/năm. Trong tương lai, ông dự báo doanh thu từ sữa chua sẽ lớn hơn cả ngành truyền thống của Kido là kem.

Ông Nguyên cho biết thêm, Kido đã nhận ra tiềm năng của thị trường sữa chua từ năm 2006. Do đó, Công ty quyết định mua cổ phần của Nutifood, Tribeco để chuẩn bị tiền đề phát triển ngành này. Bên cạnh đó, tận dụng hệ thống hơn 100.000 điểm bán lẻ có sẵn từ Tập đoàn Kinh Đô, Kido đang thực hiện chiến lược tự tạo ra một phân khúc mới để khai thác: sản phẩm sữa chua cao cấp và sữa chua dành cho trẻ em. “Đó là điểm khác biệt giữa sản phẩm của chúng tôi với những sản phẩm cùng loại”, ông Nguyên cho biết. Theo ông, Well Yo được bổ sung thêm nhiều vi chất có lợi cho sức khỏe và định giá bán cao hơn hầu hết các sản phẩm khác trên thị trường (giá mỗi hộp từ 3.800-5.700 đồng, trong khi Vinamilk từ 3.750-4.400 đồng/hộp).

Trong khi đó, với giá cả khá cạnh tranh, chỉ từ 3.500- 4.000 đồng/hộp, sữa chua Ba Vì cũng là một tên tuổi được chú ý trên thị trường. Song sản phẩm này mới chỉ được biết đến nhiều tại các tỉnh miền Bắc.

Một vài nhãn hiệu sữa chua nhập khẩu như Yogood, Casei, Betagen... (đều được nhập từ Thái Lan) cũng đã khiến các doanh nghiệp phải dè chừng. Đại diện của Yakult Việt Nam xác nhận ngoài Probi (sản phẩm sữa chua men sống dạng uống của Vinamilk), sản phẩm nhập khẩu cũng là những đối thủ đáng gờm của họ.

Chiếc bánh thị phần vẫn đầy hứa hẹn

“Tôi không dám nói sữa chua tốt hơn sữa, cũng không nói sữa chua sẽ thay thế sữa. Tuy nhiên, xu hướng trên thế giới cho thấy sữa chua sẽ ngày càng tăng trưởng và chiếm một tỉ lệ lớn so với sữa”, ông Nguyên, Công ty Kido nhận định. Theo ông, tỉ lệ sử dụng sữa chua so với sữa tại một số nước hiện đã tăng khá cao. Tại Pháp là 80:20; Singapore 70:30 và Thái Lan là 50:50, trong khi ở Việt Nam chỉ khoảng 20:80.

Ông còn cho rằng thị trường sữa chua của Việt Nam mới chỉ bằng 1/6 Thái Lan và phải 5-6 năm nữa mới phát triển bằng Thái Lan hiện nay.

Cùng chung quan điểm này, ông Tấn, Công ty Yakult Việt Nam, cho biết, mặc dù Việt Nam có điều kiện về dân số, diện tích, thời tiết khá giống với Indonesia, Thái Lan, Malaysia... nhưng doanh số của Yakult Việt Nam mới chỉ bằng 10% so với Yakult tại các nước đó. Do vậy, ông cho rằng, tiềm năng của thị trường vẫn rất lớn và còn nhiều chỗ cho các doanh nghiệp khác.

Còn đại diện Vinamilk thì cho biết: “Thay vì cạnh tranh thị phần của một chiếc bánh nhỏ, hãy cùng làm chiếc bánh đó to lên. Khi đó mọi người đều được hưởng lợi”. Và ông Nguyên, Công ty Kido, nhận xét: “Không có đối thủ nào mạnh đến nỗi không tấn công được. Vẫn còn chỗ trống cho các công ty khác trên thị trường này”.