Cần hành động để thu hút mạnh mẽ hơn đầu tư từ Mỹ

Từ ngày 21/3, Đoàn doanh nghiệp cấp cao Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC), đang có chuyến tìm hiểu cơ hội đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. Hàng loạt doanh nghiệp lớn của Mỹ có chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam. Chuyến thăm lần này có nhiều tên tuổi lớn có mong muốn, có ý định hoặc đã đầu tư, muốn mở rộng ở Việt Nam như SpaceX, Boeing, Lockheed Martin, Bell, Pfizer, Apple, Coca-Cola và PepsiCo… Nhân dịp này, NCĐT phỏng vấn ông Louis Nguyễn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty quản lý quỹ Saigon Asset Management (SAM) về kinh nghiệm thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp Mỹ.

Ông đánh giá như thế nào về sự kiện quy mô lần này?

Lần này từ Mỹ có nhiều tập đoàn lớn tên tuổi và hoạt động ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Vấn đề quan trọng là người được cử đi trong chuyến này có phải là người quyết định hay chỉ là một nhân viên khảo sát. Liệu người này có thể tiếp cận được bao nhiêu thông tin cụ thể và khả thi để trình bày lại tại trụ sở tập đoàn để họ quyết định được các bước tiếp theo?

Vấn đề thứ hai là họ muốn bán hàng hay đầu tư hoặc mua hàng từ đây? Nếu bán hàng từ Mỹ qua Việt Nam thì chỉ cần tìm hiểu khả năng tài chính của người mua hàng. Nếu muốn đầu tư hay mua hàng từ Việt Nam thì quy trình thẩm định sẽ sâu sắc hơn. Theo kinh nghiệm của tôi, phần đông các tập đoàn sẽ cử một nhân viên khảo sát. Cơ hội hợp tác sẽ cao hơn nếu người được cử trong chuyến đi là người quyết định.

Theo ông, các doanh nghiệp này của Mỹ quan tâm nhất những cơ hội đầu tư nào tại Việt Nam?

Sự quan tâm sẽ tùy thuộc theo mỗi tập đoàn của phái đoàn Mỹ. Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ nên nhiều tập đoàn lớn muốn được thâm nhập vào sự phát triển của kinh tế nước mình. Đối với những nền kinh tế trong khu vực như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan… thì chuyện này không phải là mới, nhưng đối với một số tập đoàn Mỹ, đây là một bước trong chiến lược toàn cầu hóa của họ. Họ sẽ muốn hoạt động thương mại tại Việt Nam, ví dụ SpaceX sẽ muốn bán vệ tinh cung cấp mạng, Netflix sẽ muốn đẩy mạnh truyền hình số, Boeing sẽ muốn bán máy bay… Họ cũng quan tâm liên doanh hay mở nhà máy sản xuất ở đây, hoặc cũng muốn mua hàng hóa từ Việt Nam.

Thị trường ghi nhận xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp Mỹ. Việt Nam có lợi thế nào để trở thành một phần trong chiến lược này?

Rất lớn! Việt Nam đang xuất khẩu qua Mỹ 109,4 tỉ USD trong năm 2022, tăng 14% từ năm 2021. Sự phát triển của xuất khẩu và khu công nghiệp ở Việt Nam là từ những tập đoàn nước ngoài chuyển nhà máy từ Trung Quốc vào Việt Nam. Chuỗi cung ứng là một phần quan trọng để hỗ trợ các nhà máy này. Những lợi thế của Việt Nam là thuế xuất khẩu qua Mỹ, chi phí lao động của Việt Nam vẫn thấp hơn Trung Quốc, vị trí chiến lược và giao thông hàng hải…

Chính phủ Việt Nam cần hành động để thu hút mạnh mẽ hơn đầu tư từ Mỹ, đặc biệt là các đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, phát triển bền vững... Chúng ta có thể cân nhắc những chính sách ưu đãi cho ngành công nghệ cao và phát triển bền vững, ví dụ như giảm thuế cho những đơn vị liên quan, một ngân sách hay quỹ đầu tư để hỗ trợ phát triển, tiếp tục thu hút những người gốc Việt đã thành công trong những lĩnh vực này từ nước ngoài để trở về Việt Nam tạo một hệ sinh thái để phát triển lâu dài.

Doanh nghiệp Việt Nam nên nắm bắt cơ hội này như thế nào để tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp Mỹ?

Doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia vào chuỗi cung ứng bằng liên lạc trực tiếp với những tập đoàn Mỹ hay qua lãnh sự quán Mỹ, chuẩn bị công ty mình lấy được chứng nhận theo tiêu chuẩn quốc tế, đẩy mạnh quản trị kinh doanh và ESG.

Họ cần có sự trợ giúp nào để nâng cấp năng lực về vốn, nhân lực, kỹ thuật… nhằm đáp ứng được các yêu cầu của doanh nghiệp Mỹ?

Có nhiều đơn vị để hỗ trợ nâng cấp năng lực về vốn, nhân lực, kỹ thuật… Về vốn, chính phủ Mỹ có US DFC, US EXIM Bank có thể đầu tư vào vốn hay cho vay với lãi suất ưu đãi trong thời gian dài hạn nếu doanh nghiệp Việt Nam có thể chứng minh được ESG hay mua thiết bị, hàng hóa từ nước Mỹ. Về nhân lực và kỹ thuật, những tập đoàn lớn sẽ có chương trình hỗ trợ chuỗi cung ứng. Cùng lúc, những công ty có thể tiếp cận những nguồn vốn, quỹ đầu tư chuyên môn ủng hộ lĩnh vực này.

Cám ơn ông!