Phục hồi xuất khẩu thúc đẩy ngành logistics và khu công nghiệp

Việc phục hồi xuất khẩu đã có tác động tích cực đến nhiều lĩnh vực của nền kinh tế Việt Nam, góp phần quan trọng vào mức tăng trưởng GDP 5,7% trong quý I/2024, tăng mạnh so với mức tăng trưởng 3,4% trong quý I/2023. Xuất khẩu sang Mỹ, thị trường lớn nhất của Việt Nam, đã phục hồi từ mức giảm 21% trong quý I/2023 lên mức tăng 24% trong quý I/2024. Hoạt động xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ làm cho khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không và đường biển của Việt Nam tăng lên (ước tính) lần lượt 40% và 30% so với cùng kỳ năm trước trong quý I/2024. 

Phục hồi xuất khẩu thúc đẩy ngành logistics

Đầu năm 2023, các doanh nghiệp ở Mỹ và các nước phát triển khác đã cắt giảm đơn đặt hàng tại các nhà máy ở châu Á để giải quyết lượng hàng tồn kho tăng cao. Nhưng đến cuối năm 2023, sự phục hồi xuất khẩu của Việt Nam đã bắt đầu khi quá trình giảm tồn kho kết thúc. Đến đầu năm 2024, tổng kim ngạch thương mại của Việt Nam (tức là cả xuất khẩu và nhập khẩu) tăng trưởng với tốc độ 15%, và doanh thu từ dịch vụ xếp dỡ hàng hóa đường hàng không và đường biển đã tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2023. 

Theo góc nhìn của ông Michael Kokalari, CFA, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital, khoảng 1/3 doanh thu của các công ty logistics tập trung vào thương mại quốc tế (trái ngược với các doanh nghiệp tập trung vào vận chuyển nội địa) có nguồn gốc từ việc vận chuyển hàng hóa. Các hợp đồng được ký trong giai đoạn 2020-2021 hiện sắp kết thúc, vì vậy VinaCapital kỳ vọng mức tăng trưởng doanh thu chung của các công ty đó gần như không đổi trong năm nay, bất chấp hoạt động vận chuyển tăng trưởng mạnh mẽ và phí xử lý cảng cao hơn.

Dù vậy, các nhà đầu tư đang nhìn xa hơn sự tăng giảm bất thường của giá cước vận chuyển hàng hóa và có niềm tin nhờ các yếu tố khác bao gồm triển vọng tăng phí cảng do Chính phủ quy định và việc tăng công suất, nâng cao hy vọng rằng Việt Nam có thể trở thành một trung tâm trung chuyển quốc tế như Singapore.

Phục hồi xuất khẩu hỗ trợ các khu công nghiệp

Xuất khẩu cao hơn đang khuyến khích dòng vốn FDI nhiều hơn, FDI đăng ký mới đã tăng hơn 50% trong 5 tháng đầu năm 2024 lên gần 8 tỉ USD, tương đương 4% GDP và hầu hết các doanh nghiệp sản xuất đa quốc gia đều xây dựng nhà máy trong các khu công nghiệp. Ngoài ra, các doanh nghiệp đa quốc gia sản xuất các sản phẩm công nghệ cao đang đẩy giá thuê khu công nghiệp lên cao, vì họ thường ít bị ảnh hưởng bởi giá thuê khu công nghiệp hơn so với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng thấp như hàng may mặc hay nội thất.

Thêm vào đó, việc phục hồi xuất khẩu của Việt Nam được thúc đẩy bởi việc gia tăng xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao thường được vận chuyển bằng đường hàng không. 

Tăng trưởng khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không của Việt Nam (tăng khoảng 40% so với cùng kỳ năm trước) đang vượt xa tăng trưởng khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường biển (tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước). Xuất khẩu máy tính xách tay và các sản phẩm điện tử gia dụng khác đã tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm trước trong 5 tháng đầu năm 2024, gấp đôi mức tăng trưởng xuất khẩu tổng thể 15% của cả nước, đang hỗ trợ dòng vốn FDI hiện tại từ các nhà sản xuất sản phẩm công nghệ cao.

Cuối cùng, nguồn cung đất khu công nghiệp sẵn có còn hạn chế. Tỉ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp ở phía Bắc, nơi thu hút phần lớn dòng vốn đầu tư FDI công nghệ cao mới, hiện đang ở mức trung bình trên 80% và tỉ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp ở khu vực TP.HCM là trên 90%. Sự kết hợp giữa việc ít bị ảnh hưởng bởi giá của các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao và tỉ lệ lấp đầy cao đã đẩy giá thuê khu công nghiệp ở phía Bắc và phía Nam tăng lần lượt 35% và 15% vào năm ngoái. VinaCapital dự kiến mức giá này sẽ tăng thêm 7-10% trên toàn quốc trong năm nay.

Xuất khẩu bắt đầu phục hồi từ giữa năm 2023 dẫn đến việc các cảng ở Việt Nam tăng công suất. Sự phục hồi này cùng với việc chi phí xếp dỡ tại cảng được Chính phủ điều chỉnh tăng khoảng 10% trong năm nay là những yếu tố ban đầu thúc đẩy cổ phiếu ngành logistics tăng giá trong năm qua. 

VinaCapital kỳ vọng sự phục hồi xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục sau năm 2024. Nền kinh tế mạnh mẽ của Mỹ đang thúc đẩy xuất khẩu trên khắp châu Á và nhập khẩu của Mỹ tăng trưởng với tốc độ đáng chú ý là 7% trong quý I/2024 và có thể sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm nay. Vào tháng 4, chỉ số “đơn đặt hàng mới” của PMI các thị trường mới nổi toàn cầu của S&P đạt mức cao nhất trong hơn 3 năm, trong đó số lượng đơn đặt hàng mới ở Việt Nam đạt mức cao nhất trong gần 2 năm.

Có thể bạn quan tâm 

Kịch bản tích cực, VN-Index có thể lên đến vùng 1.400 điểm