Thụy Điển từ bỏ dần tiền mặt như thế nào?

→Đông Nam Á đang mất dần lợi thế chi phí thấp vì tăng lương?

→Lý do nhiều người Mỹ cao niên phải khai phá sản?

---

Trong vài ngày qua, e-Krona đang trở thành một trong những cụm từ được nhắc đến nhiều nhất tại Thuỵ Điển. Krona là đồng nội tệ của Thuỵ Điển từ hơn 100 năm nay và e-Krona là phiên bản tiền điện tử của đồng nội tệ này. Ngân hàng Trung ương Thuỵ Điển vừa công bố sẽ phát hành thử nghiệm đồng tiền e-Krona vào năm 2019. E-krona sẽ tồn tại hoàn toàn trong các ví điện tử, không phải ở dạng tiền giấy hay tiền xu.

Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương Thuỵ Điển cũng cho biết, có thể e-Krona sẽ được tung ra dựa trên công nghệ Blockchain. Lý do giới chức Thuỵ Điển đưa ra kế hoạch này đơn giản vì người dân Thuỵ Điển đang quay lưng lại với tiền mặt với một tốc độ đáng báo động. Một khảo sát mới cho thấy, chỉ 13% người dân nước này còn thanh toán tiền mặt thường xuyên, giảm 3 lần so với cách đây gần 1 thập kỷ và bởi vậy các nhà quản lý cũng cần theo kịp với thực tế.

Những đồng Krona đã bắt đầu được sử dụng ở Thuỵ Điển từ gần 150 năm nay nhưng hiện ngày càng ít hiện diện trên các quầy thanh toán. Đa số các khách hàng tại Thụy Điển đều không thấy quá phiền toái với yêu cầu không dùng tiền mặt.

Việc sử dụng tiền mặt đang dần bị thay thế tại Thụy Điển

Tính đến năm 2015, Thuỵ Điển có khoảng 90 tỷ Krona tiền mặt lưu thông, giảm hơn 1/5 so với 5 năm trước đó, trong khi thanh toán điện tử như thẻ tăng tới 10 lần. Bản thân các chuyên gia cũng phải kinh ngạc với tốc độ thay đổi này.

Ông Niklas Arvidsson, Giáo sư Viện Công nghệ Hoàng gia Stockholm nói: "Trước đây tôi dự đoán rằng Thuỵ Điển có thể trở thành xã hội không tiền mặt vào năm 2030 nhưng mọi thứ đã biến đổi chóng mặt trong vài năm gần đây và viễn cảnh trên có thể diễn ra sớm hơn đến 5 năm".

Có thời điểm, giới chức Thuỵ Điển đã phải cảnh báo về sự phi tiền mặt hóa diễn ra quá nhanh. Việc tung ra một loại tiền điện tử chính thức có thể là cách để nước này theo kịp sự tiến bộ của công nghệ.

Khi đưa ra kế hoạch dùng tiền số e-Krona, Chính phủ Thuỵ Điển muốn đồng tiền này lưu hành bổ sung cho tiền mặt nhưng đồng thời cũng có tham vọng biến e-Krona thành loại hình giao dịch chính thức. Tuy nhiên, nếu đưa vào sử dụng đồng tiền này, giới chức Thụy Điển sẽ gặp một số khó khăn như những người già hay người tàn tật không tiếp cận với công nghệ hay điện thoại thông minh nhiều như những nhóm dân số khác.

Bên cạnh đó, các ngân hàng khác cũng lo ngại sẽ bị mất kiểm soát vào tay những hệ thống như PayPal và tiền mã hóa.

Việc tiền mặt dần biến mất mở ra nguy cơ hình thành một xã hội với “hai tốc độ” là cảnh báo của báo Anh The Guardian.

Fung Global Retail&Technology dự đoán các nước tại “lục địa già” đã rậm rịch chuẩn bị cho việc chuyển sang xã hội không tiền mặt, mà đi đầu là Thụy Điển, dự kiến vào năm 2030.

Tuy nhiên, ngay từ bây giờ khá nhiều người về hưu Thụy Điển phản đối việc này, nhất là những người sống tại các miền hẻo lánh.

Tình hình tương tự đối với các nhóm dân cư nghèo nhất tại các thành phố lớn châu Âu.

Thụy Điển có thể đi đầu thế giới trong việc bỏ sử dụng tiền mặt. Ảnh: Reuters

Tiền mặt, tiền lẻ vẫn là thứ tiện ích cho các giao dịch nhỏ, trực tiếp, như mua một món hàng ở đầu phố, hay cho tiền một người hát rong…

Theo The Guardian, bỏ hoàn toàn tiền mặt là tiết kiệm và hiệu quả về kinh tế, thuận tiện cho cuộc sống của rất nhiều người, nhưng nếu các phương tiện thanh toán khác không bao phủ được toàn bộ dân cư, ắt hẳn sẽ có thêm nhiều người bị gạt hoàn toàn ra ngoài hệ thống.

Theo nguyệt san kinh tế Anh “1843”, thói quen thanh toán bằng thẻ hay qua mạng khiến người ta vung tiền mạnh tay hơn, bởi không bị “rào cản tâm lý” khi dùng tiền mặt cản trở.