Ngược dòng cổ phiếu điện

Lệnh cấm vận dầu mỏ và khí đốt do các lệnh trừng phạt của các nước Phương Tây với Nga đã kéo theo đà tăng phi mã của các nguyên vật liệu và hàng hóa thiết yếu, từ đó đẩy lạm phát của khu vực đồng tiền chung châu Âu đạt mức kỷ lục 8,1% vào tháng 5/2022. Tại Mỹ, lạm phát đã tăng 8,6%, mức tăng cao nhất kể từ tháng 12/1981. 

Giới đầu tư lo ngại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và các ngân hàng trung ương lớn khác trên thế giới sẽ tiếp tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Cùng với đó là nỗi lo đình trệ kinh tế trong khi lạm phát cao đã ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường chứng khoán toàn cầu, trong đó có Việt Nam. 

Có thể thấy, chỉ số VN-Index đã giảm hơn 11,2% tính từ đầu tháng 5 đến hết phiên 15/6/2022 khi những cuộc điều tra về thao túng thị trường chứng khoán trong nước, thắt chặt điều kiện phát hành trái phiếu đè nặng lên tâm lý nhà đầu tư trong nước.

Thị trường chứng khoán diễn biến không mấy thuận lợi, nhưng vẫn xuất hiện vài điểm sáng, trong đó có cổ phiếu ngành điện. Số liệu thống kê của NCĐT cho thấy, từ đầu tháng 5 đến hết phiên 15/6, nhiều cổ phiếu trong ngành này đã tăng vượt trội so với VN-Index như cổ phiếu REE của Công ty Cổ phần Cơ Điện Lạnh tăng 26,7%, NT2 của Công ty Cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 tăng 23,8%. Các cổ phiếu khác như POW của Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam và GEG của Công ty Cổ phần Điện Gia Lai cũng tăng lần lượt 6,8% và 10%, vượt trội so với mức giảm hơn 11,2% của VN-Index. 

Ở góc độ cá nhân, ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán BIDV (BSC), đánh giá: “Lạm phát tăng cao chưa chắc là đã không tốt cho việc đầu tư”. Vị chuyên gia này lý giải, vì nhiều doanh nghiệp cũng có những thay đổi, tận dụng được cơ hội của việc giá cả gia tăng, thậm chí doanh thu của họ có thể gia tăng, thì đâu đấy vẫn sẽ có cơ hội cho nhà đầu tư. Theo ông Long, lạm phát cao là giai đoạn nhạy cảm đối với rất nhiều thị trường tài chính khác nhau, vì thế nhà đầu tư cần phải bỏ nhiều thời gian hơn để đánh giá lại những cổ phiếu, những doanh nghiệp mà mình đang nắm giữ, xem có đúng là các doanh nghiệp thuộc vào nhóm thiết yếu hoặc được hưởng lợi từ các xu hướng giá cả gia tăng hay không. 

“Ngành cơ bản chẳng hạn như năng lượng, liên quan đến điện, nước hay lương thực, thực phẩm, các ngành liên quan đến hóa chất, vật liệu là những nhóm ngành thường được hưởng lợi trong các giai đoạn giá cả tăng do sản lượng của họ gia tăng theo, cộng với giá cả đầu ra cũng gia tăng tương ứng. Đó là những nhóm ngành nhà đầu tư nên quan tâm”, ông Long chia sẻ thêm. 

Ở góc độ phân tích, Agriseco Research đánh giá toàn ngành điện sẽ đạt được tăng trưởng tốt trong năm 2022 dựa trên mức nền tăng trưởng thấp của năm 2021 và theo đà hồi phục của nền kinh tế. 

Theo thống kê, trong điều kiện bình thường không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, phụ tải điện có hệ số tăng trưởng thường trên 1,5-1,8 lần tăng trưởng GDP (theo năm). Với kỳ vọng GDP tăng trưởng 6-6,5%, thậm chí cao hơn, Agriseco Research ước tính phụ tải đạt mức tăng trưởng ít nhất trên 9% trong năm 2022. 

“Theo chúng tôi, nhóm thủy điện sẽ được hưởng lợi trong phần còn lại của năm 2022 nhờ vào 3 yếu tố gồm điều kiện thủy văn thuận lợi trong các tháng tới; năng lượng tái tạo chưa thể vận hành được tối đa công suất đã lắp đặt; chi phí đầu vào của nhiệt điện than và tua bin khí làm giảm khả năng cạnh tranh của loại năng lượng này”, Agriseco Research nhận định. 

Đồng quan điểm, Công ty Chứng khoán VNDirect kỳ vọng sản lượng điện khí sẽ tăng trở lại trong năm 2022 từ mức nền thấp của năm 2021, nhờ nhu cầu điện phục hồi mạnh mẽ. VNDirect cũng cho hay họ đánh giá tích cực đối với cổ phiếu POW và NT2. 

“Chúng tôi đánh giá việc thiếu than chỉ là rủi ro ngắn hạn, do đó sản lượng điện than cũng sẽ hưởng lợi từ nhu cầu phục hồi và giá bán trung bình cao hơn trên thị trường phát điện cạnh tranh”, VNDirect nhận định. 

Ở khía cạnh đầu tư, VNDirect cũng đánh giá tích cực cổ phiếu REE với danh mục thủy điện dày đặc và có dự án thủy điện mới đi vào hoạt động. Dẫu vậy, công ty chứng khoán này cũng chỉ ra rủi ro giảm giá đối với ngành bao gồm tiêu thụ điện phục hồi chậm hơn dự đoán, tình trạng giá nhiên liệu đầu vào áp lực lên các nhà máy nhiệt điện và điều kiện thời tiết thủy điện có thể thay đổi. 

Theo SSI Research, nếu giá nhiên liệu đầu vào (bao gồm dầu khí và than nhiệt) tiếp tục tăng và duy trì ở mức cao có thể khiến lạm phát gia tăng trong khi tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể suy yếu. Qua đó có thể ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu và tăng trưởng GDP của Việt Nam xuống còn 5-6%, tiêu thụ điện giảm từ mức 9,2% xuống còn 7% so với cùng kỳ trong năm 2022.