Sức ép lợi nhuận của ông chủ Baidu

Baidu đang điều hành động cơ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc, nhưng với việc thị trường tìm kiếm qua máy tính cá nhân bão hòa và nền kinh tế nước này đang tăng trưởng chậm lại, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Robin Li đang phải ra sức đa dạng hóa hoạt động.

Trong 2 năm qua, Li đã đưa Baidu tiến sâu hơn vào các loại hình thương mại điện tử bị thống trị bởi 2 công ty internet lớn khác của Trung Quốc là Alibaba và Tencent. Trong suốt thời gian đó, Baidu đã đầu tư gần 1 tỉ USD vào hơn 10 website và ứng dụng về mọi thứ từ giao hàng thực phẩm cho đến lấy đồ giặt ủi, từ đăng ký cuộc hẹn với bác sĩ cho đến đặt chỗ tại một câu lạc bộ karaoke.

Không chỉ vậy, Li còn cam kết sẽ đầu tư thêm 3,2 tỉ USD nữa trong 3 năm tới vào trang web dịch vụ Nuomi.com, tương tự như Groupon. Mục đích là nhằm đưa Baidu “chuyển mình từ một công ty kết nối mọi người với thông tin thành một công ty kết nối mọi người với dịch vụ”, Li cho biết.

Cuộc bành trướng của Baidu

Hiện tại, Li có thể “trang trải” được các khoản đầu tư như vậy vì Baidu chiếm lĩnh gần 1/3 thị trường quảng cáo trực tuyến trị giá 24,2 tỉ USD của Trung Quốc. Hãng phân tích IResearch ước tính chi tiêu quảng cáo trực tuyến liên quan đến tìm kiếm của Trung Quốc sẽ tăng 41% năm nay, so với mức tăng chỉ 14% của toàn cầu. Baidu đã ra sức tái định hướng mảng tìm kiếm theo hướng dựa trên điện thoại thông minh và máy tính bảng, vốn chiếm hầu hết doanh thu quảng cáo của nó.

Thế nhưng, việc rót quá nhiều tiền vào các thương vụ bành trướng trong lĩnh vực thương mại điện tử đã khiến chi phí của Công ty tăng mạnh. Cụ thể, chi phí đã tăng hơn 55% trong quý II khi Công ty đầu tư mạnh vào các lĩnh vực thương mại O2O, vốn được xem là “điều vĩ đại kế tiếp” trong lĩnh vực thương mại điện tử của Trung Quốc mà theo đó, các khách hàng sử dụng điện thoại di động để mua vé xem phim hoặc tìm kiếm thông tin hàng hóa trước khi hoàn tất giao dịch tại một cửa hàng gần đó. Chi phí tăng cao đã khiến biên lợi nhuận của Công ty giảm xuống phân nửa từ năm 2012, còn 28% trong quý II năm nay.

Vì thế, song song với việc dùng 12 tỉ USD tiền mặt để mở rộng mảng thương mại điện tử, Baidu cũng đang nỗ lực thu hút các đối tác lớn, có tên tuổi. Công ty đã trả một khoản tiền không được tiết lộ để mua số cổ phần nhỏ trong Uber vào tháng 12 năm ngoái. Trong khi đó, chuỗi thức ăn nhanh Ajisen hồi tháng 7 này đã tuyên bố Công ty đang đầu tư 60 triệu USD vào dịch vụ mua mang về của Baidu, vốn được tung ra vào năm ngoái và nắm giữ khoảng 8% thị trường Trung Quốc.

Đi theo chiến lược của Amazon.com, Li cũng đang đẩy mạnh các dịch vụ giải trí của Baidu. Dịch vụ video của Công ty gọi là IQiyi đã ký hợp đồng với Paramount Pictures vào tháng 7 để mua quyền tải 800 tựa phim của hãng này trong đó có các bộ phim ăn khách như Transformers và loạt series phim Terminator.

Li cho biết ông không kỳ vọng tất cả các khoản đầu tư của mình sẽ ra hoa kết trái trong ngắn hạn. Thậm chí với khoản đầu tư trông có vẻ an toàn tại ứng dụng gọi taxi Uber, ông cho biết: “Lợi nhuận trong lĩnh vực này không phải là điều mà chúng tôi tìm kiếm”.

Li đang đặt cược rằng Uber sẽ lật đổ kẻ dẫn đầu trên thị trường Trung Quốc là Didi Kuaidi - ứng dụng gọi xe được sự hậu thuẫn của Alibaba và Tencent. Trong một phát biểu hồi đầu tháng 9 tại hội nghị thường niên của Baidu ở Bắc Kinh, Tổng Giám đốc Travis Kalanick của Uber cho biết ông có kế hoạch đưa Uber mở rộng sự hiện diện tại thị trường Trung Quốc từ 20 thành phố lên khoảng 120 thành phố trong năm tới.

Cũng tại hội nghị, Li đã tung ra Duer, một ứng dụng nhận diện giọng nói giống như Siri của Apple. Theo Baidu, ứng dụng này đưa tính năng nhận lệnh bằng giọng nói lên một bước xa hơn, cung cấp cho người sử dụng các thông tin từ phim ảnh cho đến mua vé, hoặc từ việc đưa ra các khuyến nghị về điểm ăn uống nhà hàng cho đến đặt bàn.

Trước khi diễn ra hội nghị không lâu, Baidu đã bước vào lĩnh vực cho vay sinh viên và trong chưa đầy 1 tháng, Công ty đã cho vay ra khoảng 15,7 triệu USD, tính trung bình là 3.140 USD mỗi khoản vay, theo Ya-Qin Zhang, Chủ tịch bộ phận mới này của Baidu. Ông cho biết Baidu nhắm đến 30% thị trường cho vay sinh viên 1,6 tỉ USD của Trung Quốc.

Cuộc chinh phục của Li sẽ không hề dễ dàng khi các đối thủ lớn như Alibaba và Tencent cũng đang theo đuổi các kế hoạch bành trướng của riêng mình. Tencent đã mua cổ phần trong nhà bán lẻ trực tuyến đứng thứ hai là JD.com và trang web đánh giá tiêu dùng Dianping.com. Trong khi đó, Alibaba hồi tháng 8 vừa qua đã chi ra tới 4,4 tỉ USD mua lại 20% cổ phần của Sunning, nhà bán lẻ hàng thiết bị và điện tử hàng đầu Trung Quốc. Alibaba dự định “phát triển một hệ thống các sản phẩm/dịch vụ tiêu dùng rộng khắp như dịch vụ dựa trên địa điểm, thương mại offline và giải trí”, Công ty trả lời qua email.

Chưa thể khả quan trong ngắn hạn

Nhà đầu tư đã vô cùng thất vọng khi doanh số bán quý II năm nay dù tăng 38% đạt 2,67 tỉ USD nhưng lợi nhuận thì sa sút. Lợi nhuận hoạt động trong quý này của Baidu đã giảm 2,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Công ty cũng dự báo một kết quả kinh doanh quý III không như kỳ vọng của giới phân tích. Theo đó, doanh thu quý III sẽ tăng trong khoảng 34,4-37,4% lên mức 18,17-18,58 tỉ nhân dân tệ (2,9-3 tỉ USD), giảm so với mức ước tính trung bình 18,79 tỉ nhân dân tệ của giới phân tích trong khảo sát của Thomson Reuters.

Doanh thu của Baidu trong những quý gần đây

Baidu sẽ còn chịu áp lực lợi nhuận rất lớn trước khi các cuộc chinh phục mới của Li ra hoa kết trái. Ngân hàng đầu tư Jefferies ước tính lợi nhuận của Baidu sẽ giảm hơn 12% năm nay, xuống còn 1,8 tỉ USD, trong khi Công ty chi ra tới 2,5 tỉ USD vào cuộc bành trướng thương mại điện tử của mình.

“Chúng tôi cho rằng giá cổ phiếu của Baidu sẽ còn chịu nhiều sức ép trừ phi Baidu cho thấy thị phần gia tăng từ các sáng kiến O2O của mình và thành công trong những nỗ lực cắt giảm chi phí cùng với việc biên lợi nhuận tăng trở lại vào cuối năm 2016”, Alicia Yap, chuyên gia phân tích của Barclays, nhận xét.

Trong khi đó, Ricky Lai, chuyên gia phân tích tại Guotai Junan International Holdings, thì đánh giá: “Tôi nghĩ quyết định theo đuổi các dịch vụ O2O và nội dung video của Baidu là đúng hướng nhưng các ứng dụng và nội dung video này lại chưa đủ sức cạnh tranh với các đối thủ khác trên thị trường”, khiến họ trở nên ít hấp dẫn hơn đối với người sử dụng. Lai cho biết ông không tin rằng Baidu sẽ cải thiện được lợi nhuận trong ngắn hạn vì gánh nặng chi phí quá lớn.

Hiện tại, cổ phiếu niêm yết trên sàn Nasdaq của Baidu đang trên đà giảm, với mức giảm tới 28% trong vòng 6 tháng qua. Trước tình trạng này, Li cho biết có thể ông sẽ xem xét việc hủy niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ và đưa cổ phiếu niêm yết trên sàn Trung Quốc. Nhưng ông nói thêm: “Chúng tôi cần phải kiên nhẫn và cho các nhà đầu tư Mỹ của mình thêm chút thời gian. Tôi hy vọng họ sẽ đánh giá chúng tôi cao hơn”.

Ngô Ngọc Châu

Nguồn Tổng hợp